Luus Rusmanto (1971), Ibu Tijeng’s kleinzoon, was zeven jaar oud toen hij hoorde wat er met zijn grootvader was gebeurd: ‘Nimong, mijn grootvader, was een eenvoudige boer. Het zou normaal zijn als hij was doodgeschoten als soldaat [...]. Er waren ook soldaten, weet je. Maar de boeren waren burgers. Hij stond op het punt om naar het rijstveld te gaan, toen hij werd neergeschoten.’ Hij vertelt hoe blij zij met het Nederlandse compensatie geld waren, de grootmoeder kon haar oud huis weer opbouwen en hij zijn schulden aflossen. Maar een deel van het geld moesten zij afstaan aan de bredere slachtoffer-gemeenschap, waar hij in principe achter stond maar wat hij door de dwingende manier van uitvoering als oneerlijk en erg bedreigend heeft ervaren.
Date: Interviews gehouden in oktober 2015
Narrated (In)justice is een onderzoeksproject (2014-2016) van historica Nicole L. Immler dat in beeld brengt hoe historisch onrecht in toenemende mate door middel van financiële compensatie claims publieke aandacht vraagt. Wereldwijd zijn de laatste jaren compensatiebetalingen voor slachtoffers een belangrijk onderdeel geworden van ‘erkenning’. In Nederland hebben de recente betalingen aan Joods-Nederlandse slachtoffers een rol gespeeld in de claims van slachtoffers van de dekolonisatieoorlog in Indonesië (de zogenaamde Rawagede casus) en zijn ook referentiepunt in de claims van nazaten van voormalige tot slaaf gemaakten uit de voormalige koloniën Suriname en de Nederlands Antillen.Op basis van drie Nederlandse casussen – met betrekking tot de Holocaust, kolonialisme en slavernij – laat het project zien hoe de ervaring van onrecht in families over de generaties doorverteld wordt, wat de motivatie achter compensatie claims is, en wat de perceptie en de betekenis van zulke maatregelen is. De vraag is of dergelijke compensatie ook voldoet aan de verwachtingen die mensen ervan hebben.Het onderzoek Narrated (In)Justice is mogelijk gemaakt door een Marie Curie Fellowship in het 7th European Community Framework Program, uitgevoerd binnen het onderzoeksprogramma ‘Understanding the Age of Transitional Justice: Narratives in Historical Perspective’ van het NIOD Instituut voor Oorlog, Holocaust en Genocide Studies.
