BAAC Archeologie en Bouwhistorie heeft tussen 20 juni en 22 juli 2019 in opdracht van Gemeente Haaren een archeologische opgraving uitgevoerd in het plangebied Den Hoek, te Helvoirt (gemeente Haaren). Tijdens het onderzoek zijn in totaal 17 opgravingsputten met een oppervlakte van 19.420 m2 onderzocht. De aanleiding voor het archeologisch onderzoek is de voorgenomen realisatie van woningen.Den Hoek ligt op Pleistocene dekzandwelvingen, te midden van beekdalen met vlakten van deels verspoelde dekzanden. Het onderzoek heeft uitgewezen dat dit een gunstige plek was om te wonen. Het gebied kent een lange bewoningsgeschiedenis, die veel ouder is dan de eerste vermelding van Helvoirt op schrift (12e eeuw). De vondst van o.a. een neolithische spitskling en de steentijdvindplaats bij “De Laar” geven aan dat menselijke activiteit in Helvoirt al zo oud is als de steentijd. De meeste sporen van het archeologisch onderzoek in Den Hoek dateren echter uit de midden/late ijzertijd (400 – 12 v. Chr.).Er zijn zeven duidelijke huisstructuren, veel bijgebouwen, een waterput, nederzettingsgreppels en erfgreppels uit deze periode aangetroffen. De resultaten bieden een beeld van de bewoning in het onderzoeksgebied, ca. 2300 jaar geleden.Rond het begin van de jaartelling komen de Romeinen en daarmee lijkt de bewoning in Den Hoek op te houden. Slechts een enkele scherf van aardewerk duidt op naburige activiteit in de 2e eeuw na Chr., maar duidelijke bewoningssporen uit deze periode ontbreken. Met een waterput uit de 11e of 12e eeuw na Chr. lijkt Den Hoek pas in de volle middeleeuwen weer in gebruik te zijn. Vanaf dat moment raakt het terrein niet meer buiten gebruik. In de nieuwe tijd heeft Den Hoek een voornamelijk agrarische functie gehad. In de 19e eeuw werd in het noordwesten van het terrein grootschalig leem gewonnen.In het kort: • Enkele losse vondsten uit het mesolithicum (8800 – 5300 v. Chr) en het neolithicum (5300 – 2000 v. Chr.); • sporen, structuren, vondsten van een nederzetting uit het einde van de midden ijzertijd en de late ijzertijd (400 – 12 v. Chr.); • de perifere sporen met vondsten van vol- en laatmiddeleeuwse bewoning (11e – 15e eeuw na Chr.); • sporen van percelering en leemwinning uit de nieuwe tijd (18e, 19e of begin 20e eeuw).