RAAP Archeologisch Adviesbureau heeft in maart 2012 een archeologisch onderzoek uitgevoerd in plangebied Werk aan de Groeneweg in Schalkwijk, gemeente Houten. Het plangebied (10,7 ha) ligt ten oosten van Honswijk aan de Groeneweg, tussen de Noorder Lekdijk en de Achterdijk/Pothuizerweg.Uit de visuele veldinspectie blijkt dat het best bewaard gebleven stuk borstwering zich op de plek bevindt waar volgens het bureauonderzoek in 1940 geen loopgraven zijn aangelegd. Uit een vergelijking van de luchtfoto’s, de feitelijke situatie in het veld en de kaarten aangeleverd door de opdrachtgever, blijkt dat de loopgraaf uit 1918 in het zuidelijke deel van de oostelijke linie (in het herinrichtingsplan ‘Herinrichting Werk aan de Groeneweg’) te ver naar het westen is geprojecteerd. Ook de RAAP-projectie uit het bureauonderzoek ligt niet helemaal goed en blijkt enige meters te verschillen met de feitelijke situatie. Uit de resultaten van het veldonderzoek blijkt dat in het plangebied sprake is van vier archeologisch relevante niveaus van voor 1900. In het plangebied zijn crevasseafzettingen, mogelijke beddingafzettingen van de Lek, afzettingen van de Honswijk stroomgordel en mogelijke afzettingen van de Blokhoven stroomgordel aangetroffen. Deze afzettingen zullen deels door de geplande ingrepen verstoord worden. Verder is tijdens het veldonderzoek vermoedelijk het vloerniveau van de loopgraven aangetroffen. Daaruit blijkt dat de loopgraven dichtgestort zijn, maar verder niet verstoord zijn.Op basis van het uitgevoerde verkennend onderzoek wordt aanbevolen om in een aantal delen van het plangebied een vervolgonderzoek in de vorm van een karterend booronderzoek uit te voeren. In deze zones worden de aangetroffen crevasseafzettingen, mogelijke beddingafzettingen van de Lek, afzettingen van de Honswijk stroomgordel en mogelijke afzettingen van de Blokhoven stroomgordel bedreigd door de geplande ingrepen. Doel van het karterend booronderzoek is om eventueel aanwezige vindplaatsen in de top van de afzettingen in kaart te brengen en inzicht te geven in de aard, omvang en datering van een eventuele vindplaats. Archeologische vindplaatsenlinies (na 1900)Op basis van de visuele inspectie wordt aanbevolen om verder onderzoek in de vorm van proefsleuvenonderzoek op de stellingen uit te voeren om een goede reconstructie mogelijk te maken. Een proefsleuvenonderzoek (IVO-P) behoort conform de KNA versie 3.2 plaats te vinden op basis van een Programma van Eisen (PvE). Dit PvE dient voor aanvang van het onderzoek te worden opgesteld door een senior-archeoloog. Doel van het proefsleuvenonderzoek is om meer duidelijkheid te krijgen in de verschillende tijdslagen. De tijdslagen 1918-1940 zijn niet duidelijk van elkaar te onderscheiden. Zijn de originele loopgraven uit 1918 omgebouwd, aangevuld, of deels verlegd of gedempt vlak voor mei 1940? Is het plan vlak voor de oorlog veranderd? Wanneer zijn de loopgraven dichtgegooid, in hoeveel fasen en door wie? Deze vragen zijn op dit moment nog onbeantwoord. Het is mogelijk dat informatie uit historische bronnen al is uitgewerkt door REDscape, echter, de feitelijke situatie en verhouding van de tijdslagen in de bodem is niet bekend.

Issued: 2012-03-12