Neerpolderseweg 84 te Giessenburg, gemeente Molenlanden

DOI

ADC ArcheoProjecten heeft in december 2017 en januari 2018 een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Neerpolderseweg 84 in Giessenburg, gemeente Molenlanden. De aanleiding van het onderzoek is de voorgenomen nieuwbouw van een woning. Op basis van het bureauonderzoek werden gezien de ligging in een venig komgebied geen resten van vóór de IJzertijd verwacht. In de IJzertijd ontstond de Giessen. Het plangebied bevindt zich in de oeverzone van deze ‘komontwateringsgeul’. Uit de aanwezigheid van vindplaatsen elders langs deze geul (buiten het huidige onderzoeksgebied) blijkt dat de oeverzone in de IJzertijd en de Romeinse tijd bewoonbaar was. Daarom moet ook ter plaatse van het plangebied, in de top van de oeverafzettingen, rekening worden gehouden met archeologische resten uit deze perioden. Vanaf de Laat-Romeinse tijd raakte de Alblasserwaard ontvolkt. Pas vanaf de 12e eeuw vond in het gebied weer bewoning plaats. Gezien de aanwezigheid van een huisterp moet worden aangenomen dat vanaf deze periode ook het plangebied bewoond raakte. Op basis van maaiveldhoogtes, die uit het AHN-beelden zijn af te leiden, lijkt de terpophoging 1 tot 1,5 m dik te zijn, waarbij het hoogste punt bij de huidige schuur ligt. Direct ten zuidwesten van het plangebied zijn tijdens de inspectie van een bouwput in de bovenste 50 cm van de bodemprofiel archeologische resten vanaf de 14e eeuw aangetroffen. Geconcludeerd is dat deze locatie op de flank van de huisterp is gelegen, waarvan het hoogste punt binnen het huidige plangebied ligt. De top van de terpophoging werd aan of direct onder het maaiveld verwacht. Teneinde deze verwachting te toetsen en aan te vullen is in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Tijdens dit onderzoek is matig siltige komklei en kleiig bosveen aangetroffen, in enkele boringen afgedekt met een laag sterk siltige oeverklei. Op basis van de aangetroffen bodemopbouw heeft het plangebied lange tijd in een nat komgebied gelegen. In het uiterste noorden is ongerijpte klei met veenlagen aangetroffen, wat mogelijk een restgeulvulling van de Giessen betreft. In het centrale deel is een ca. 1 m dikke laag oeverklei vanuit deze rivier afgezet en in het uiterste zuidoosten is komklei afgezet. De bovenste 40 cm van het profiel wordt gevormd door de huidige bouwvoor. In boring 3 worden de komafzettingen bedekt door een 110 cm dik opgebracht pakket grijze, sterk siltige klei met puinresten. Dit pakket is te relateren aan de in dit deel van het plangebied verwachte huisterp. Binnen dit pakket zijn geen afzonderlijke lagen te herkennen. Omdat slechts weinig puinresten zijn aangetroffen, lijkt dit pakket in één keer opgebracht te zijn. Op grond van het ontbreken van aardewerkmateriaal kan het pakket niet nauwkeurig gedateerd worden. Gezien waarnemingen elders in de Alblasserwaard zijn de huisterpen overwegend in de 12e eeuw opgebracht. Mogelijk geldt dit ook voor de huisterp in het onderhavige plangebied. Binnen de terplaag kunnen bewoningsresten uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe tijd verwacht worden. Hieronder kunnen nog archeologische sporen uit de periode van voor het opwerpen van de huisterp voorkomen, zoals greppels en kuilen. De vindplaats ten zuidwesten van het plangebied lijkt op basis van het booronderzoek geen deel uit te maken van de huisterp binnen het plangebied. Op basis van het booronderzoek, gecombineerd met AHN-beelden, is de huisterp begrensd tot een zone met een omvang van ca. 650 m2. In het noordoosten van het plangebied is een woning voorzien. Deze zal echter buiten de contouren van de huisterp gebouwd worden. Langs de zuidgrens van het plangebied zal een sloot gegraven worden. Hierbij zal mogelijk de flank van de huisterp worden aangesneden (ca. 10 m2). Aangezien dit slechts een zeer beperkte verstoring betreft, wordt geen aanvullend onderzoek noodzakelijk bevonden. ADC ArcheoProjecten adviseert om op basis van bovengenoemde resultaten het plangebied vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/DANS-X6R-KFXM
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/DANS-X6R-KFXM
Provenance
Creator ADC ArcheoProjecten
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor M.G. Nieuwenhuijsen; J. Holl (ADC ArcheoProjecten); ADC ArcheoProjecten
Publication Year 2019
Rights CC-BY-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Contact M.G. Nieuwenhuijsen (ADC ArcheoProjecten)
Representation
Resource Type Dataset
Format text/xml; application/pdf
Size 9562; 7836; 1042; 7143; 5099897
Version 1.0
Discipline Humanities