Synthegra B.V. heeft in opdracht van bedrijf XXX een archeologisch bureauonderzoek in combinatie met een verkennend booronderzoek uitgevoerd op een terrein aan de Dwarsweg/Homoetsestraat te Eck en Wiel. De aanleiding voor het onderzoek is de aanleg van een laanboomplantage met kavelpad.
De toekomstige bodemverstoring bedraagt 2,4 ha met een diepte van ca. 1,5 meter beneden maaiveld. De bodem zal waarschijnlijk tot ver in het archeologische niveau worden verstoord. Eventueel aanwezige archeologische waarden kunnen daarbij verloren gaan.
Op basis van het bureauonderzoek is voor het plangebied een gespecificeerde archeologische verwachting opgesteld.
Het plangebied ligt op een rivieroeverwal met daarin kalkloze poldervaaggronden.. Gezien de ouderdom van de te verwachte afzettingen kunnen in het plangebied vindplaatsen aanwezig zijn vanaf het Neolithicum tot en met de Nieuwe Tijd.
Voor het Laat Paleolithicum en Mesolithicum geldt een lage verwachting. op basis van de bekende gegevens is te zeggen dat de pakketten afzettingen die verstoord kunnen worden door de geplande werkzaamheden zijn afgezet vanaf het Neolithicum. Dit betekend dat in dit onderzoek geen resten uit het Laat Paleolithicum en Mesolithicum verwacht kunnen worden. Deze worden eventueel dieper wel verwacht, in pleistoceen zand. De diepte hiervan is echter onbekend.
Voor resten vanaf het Neolithicum tot en met de nieuwe Tijd geldt een hoge verwachting. Op basis van de bekende gegevens is duidelijk dat er in het plangebied oever- op beddingafzettingen gevonden kunnen worden, afgezet door de Ommeren Stroomgordel. Deze was actief vanaf het Neolithicum, waardoor een duidelijk begrenzing zit aan de ouderdom van de resten. Op basis van de verwachtingskaarten van de gemeente geldt een hoge verwachting. Verder zijn een aantal onderzoeken uit de omgeving bekend, al zijn de meeste wat ouder en mogelijk gedateerd. Wat vooral opvalt is het onderzoek ten noordwesten, waar een Romeins grafveld is aangetroffen. Verder zijn een aantal (vooral los verzamelde) vondsten bekend rondom en in het plangebied. In het plangebied zelf is aardewerk gevonden uit de IJzertijd/Romeinse Tijd en uit de Middeleeuwen/Nieuwe Tijd. Verder is ook een vuurstenen afslag aangetroffen afkomstig uit het Neolithicum/de Bronstijd. Bovendien zijn er uit de omgeving ook verschillende vondsten bekend, welke qua datering voornamelijk in de Romeinse Tijd en Middeleeuwen zijn te plaatsen. Gezien de ligging, verwachting en bekende vondsten geldt er dan ook een hoge verwachting voor deze perioden. Resten uit deze perioden zullen zich voordoen in de oeverwalafzettingen, mogelijk al vanaf het maaiveld, tot in de top van de beddingafzettingen (verwacht tussen 1 en 2 meter beneden maaiveld).
Bodemgaafheid: op basis van de bekende gegevens is de vraag wat de mate van verstoring is binnen het plangebied, veroorzaakt door de fruitteelt. Er zal een deel verstoord zijn, maar het is niet duidelijk in welke mate en hoeveel.
Het natuurlijke bodemtype is in het hele plangebied intact.
Vuursteenvindplaatsen bestaan voornamelijk uit strooiing van fragmenten vuursteen en ondiepe grondsporen, zoals haardkuilen, en bevinden zich op grote diepte en zijn mogelijk geërodeerd door latere fluviatiele afzettingen, waardoor dergelijke resten in dit onderzoek niet worden verwacht en niet worden bedreigd.
Nederzettingsresten uit het neolithicum tot en met de nieuwe tijd bestaan niet alleen uit fragmenten aardewerk, maar ook uit diepere sporen zoals paalgaten en afvalkuilen. Er is echter geen aanwijzing voor een cultuurlaag of een archeologisch niveau.
Op grond van de resultaten van het onderzoek wordt voor de voorgenomen herinrichting van het plangebied zoals omschreven in de vergunningsaanvraag geen nader archeologisch onderzoek geadviseerd.
Reactie namens bevoegd gezag
Regioarcheoloog Rivierenland is namens gemeente Buren akkoord met de resultaten en conclusies van het onderzoek. Het selectieadvies is overgenomen. Het plangebied is voor de herinrichting vrijgesteld van nader archeologisch onderzoek. De meldingsplicht archeologische toevalsvondst blijft te allen tijde van kracht.
