KOOS VAN GEENENKoos is op 12 mei 1943 aan de dood ontsnapt, toen een neergeschoten bommenwerper een paar meter over het dak van zijn huis vloog en vervolgens neerstortte. De brand die daardoor ontstond, deed de verf van de kozijnen bladderen.Tijdens de razzia wilde de stiefvader van Koos dat hij met de Duitsers mee ging. De stiefvader wilde niet dat zijn eigendommen gevaar liepen om door de Duitsers gevorderd te worden. Lopend werd Koos afgevoerd richting Gouda, bewaakt door jonge SS’ers. Koos liep met een groepje bekenden van de AJC (Arbeiders Jeugd Centrale) en kwam zo via Utrecht in Kamp Amersfoort. Later werden ze in de buurt van het kamp gelegerd. Daar was ook Huub Kok, leider van de AJC en lid van het zangduo ‘De Spelbrekers’.In Hamersveld moesten de mannen werk doen waarvan de bedoeling volkomen onduidelijk was: ze moesten zand graven en wegbrengen. Het eten werd aangevuld met knolletjes die ze van een akker roofden. Op een dag stond de zus van Koos plotseling voor de poort om zijn vuile wasgoed op te halen, en ze bracht ook een rugzak voor hem mee.Koos werd zogenaamd ziek en met zijn vrienden besloot hij te ontsnappen. In totaal ontsnapten er die nacht 25 mannen. In groepjes van 7 man gingen ze lopend op weg naar huis. Koos had geen papieren en geen bonkaarten, en daarom waren ze thuis in Rotterdam niet zo blij met hun teruggekeerde zoon. Koos is ondergedoken bij zijn vriendinnetje Romy. Later kreeg hij zijn pas terug van mensen die met hem in Amersfoort hadden gezeten en die ook waren teruggekeerd.Koos trouwde met Romy op 30 april 1947. Om geld uit te sparen gingen ze met de tram naar het stadhuis, ondanks de sneeuw.
SAMENVATTING ONDERWERP. Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".
Inhoud bestand _foto:- persoonsbewijs, beide zijden- bewijs “Voorrang bij groepsvervoer” voor de RET uit 1942 op naam van A. Lier- foto van geïnterviewde ten tijde van het interview
KOOS VAN GEENENKoos escaped death on 12 May 1943, when a downed bomber flew a few metres over the roof of his house and then crashed. The resulting fire caused the paint to peel off the window frames.During the raid, Koos's stepfather wanted him to go with the Germans. The stepfather did not want his property to be at risk of being confiscated by the Germans. Koos was taken on foot to Gouda, guarded by young SS men. Koos walked with a group of acquaintances from the AJC (Arbeiders Jeugd Centrale) and thus arrived in Camp Amersfoort via Utrecht. Later they were stationed near the camp. There was also Huub Kok, leader of the AJC and member of the singing duo 'De Spelbrekers'.In Hamersveld the men had to do work whose purpose was completely unclear: they had to dig and take sand away. The food was supplemented with turnips that they stole from a field. One day, Koos' sister suddenly appeared at the gate to pick up his dirty laundry, and she also brought a backpack for him.Koos pretended to be ill and he and his friends decided to escape. In total, 25 men escaped that night. They walked home in groups of 7. Koos had no papers or ration cards, and that is why they were not so happy at home in Rotterdam that their son had returned. Koos went into hiding with his girlfriend Romy. Later, he got his passport back from people who had been with him in Amersfoort and who had also returned.Koos married Romy on 30 April 1947. To save money, they took the tram to the city hall, despite the snow.
SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions.
The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’.
The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap in the historiography and to provide insight into the events based on the theme "Maneuverability of an individual in a society under pressure”.
KOOS VAN GEENENKoos entkam am 12. Mai 1943 dem Tod, als ein abgeschossener Bomber wenige Meter über das Dach seines Hauses flog und dann abstürzte. Durch das entstehende Feuer blätterte die Farbe von den Fensterrahmen ab.Während des Überfalls wollte Koos‘ Stiefvater, dass er mit den Deutschen ging. Der Stiefvater wollte seinen Besitz nicht der Gefahr einer Beschlagnahmung durch die Deutschen aussetzen. Koos wurde zu Fuß, bewacht von jungen SS-Männern, nach Gouda gebracht. Koos ging mit einer Gruppe von Bekannten vom AJC (Workers Youth Center) und kam über Utrecht im Camp Amersfoort an. Später wurden sie in der Nähe des Lagers stationiert. Außerdem war Huub Kok da, Leiter des AJC und Mitglied des Gesangsduos „De Spelbrekers“.In Hamersveld mussten die Männer Arbeiten verrichten, deren Zweck völlig unklar war: Sie mussten Sand ausheben und abtransportieren. Ergänzt wurde die Nahrung durch Knollen, die sie von einem Feld stahlen. Eines Tages stand plötzlich Koos‘ Schwester am Tor, um seine schmutzige Wäsche abzuholen, und sie brachte auch einen Rucksack für ihn mit.Koos gab vor, krank zu sein, und beschloss mit seinen Freunden zu fliehen. Insgesamt 25 Männer entkamen in dieser Nacht. In Gruppen von sieben Männern gingen sie nach Hause. Koos hatte weder Papiere noch Lebensmittelkarten, und deshalb waren sie zu Hause in Rotterdam mit ihrem zurückgekehrten Sohn nicht sehr glücklich. Koos hält sich mit seiner Freundin Romy versteckt. Später bekam er seinen Pass von Leuten zurück, die mit ihm in Amersfoort gewesen waren und ebenfalls zurückgekehrt waren.Koos heiratete Romy am 30. April 1947. Um Geld zu sparen, fuhren sie trotz des Schnees mit der Straßenbahn zum Rathaus.
ZUSAMMENFASSUNG THEMA. Am Abend des 9. November 1944 errichtete die deutsche Armee eine Sperre um Rotterdam und Schiedam. Alle wichtigen Brücken und strategischen Punkte wurden abgesperrt, Straßenbahnen fuhren nicht mehr und der Telefonverkehr war unterbrochen. An den beiden folgenden Tagen wurden über 52.000 Einwohner Rotterdams und Schiedams im Alter zwischen 17 und 40 Jahren festgenommen und nach Deutschland verschleppt, um dort unter oft entsetzlichen Bedingungen Zwangsarbeit zu verrichten.
Die Razzia in Rotterdam war eine der größten Menschenjagden, die das nationalsozialistische Regime in Deutschland jemals durchgeführt hat. Die Widerstandszeitung Vrij Nederland reagierte schockiert und schrieb am 14. Dezember 1944: „Fünfzigtausend Niederländer ließen sich wie Schafe abführen und ebenso viele Frauen mussten zusehen, wie ihre Männer und Söhne wehrlos zu Hitlers Schlachthaus geführt wurden.“. Das Projekt „Journey of the Razzia“ basiert auf gefilmten Zeugenaussagen von Männern, die die Razzia und die anschließende Reise miterlebt haben, um eine Lücke in der Geschichtsschreibung zu schließen und unter dem Thema „Der Handlungsspielraum eines Individuums in einer Gesellschaft unter Druck“ Einblicke in die Ereignisse zu geben.
Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daaropvolgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".De getuigenissen in Reis van de Razzia zijn gedaan door mannen die nu gemiddeld 87 jaar oud zijn en indertijd, eind 1944, tussen de 17 en 21 jaar oud waren. In de getuigenissen van deze jongens valt te horen wat hun overkomen is tijdens de oorlogsjaren en wat hun handelingsruimte was ten tijde van de razzia. Maar ook hoe de ervaring van de reis van de razzia, naar Duitsland en Oost-Nederland, hun verzelfstandiging in de hand heeft gewerkt.Na de bevrijding pakten de jongens de draad weer op, in een groot aantal gevallen nog onderbroken door de politionele acties in Indonesië. Maar uiteindelijk kregen ze een eigen leven, een eigen gezin, in een Nederland dat volop in het teken stond van de wederopbouw.Het project bestaat uit 76 interviews. Ieder interview is beschikbaar als afzonderlijke dataset met een eigen Persistent Identifier. Iedere dataset is als volgt opgebouwd: Bestand .docx-bestand is de transcriptie in Word. Bestand _3, indien aanwezig, bevat een beschrijving van de route die geïnterviewde heeft afgelegd.* Soms heeft de geïnterviewde aanvullende informatie, zoals foto's of een (eerder geschreven) verslag, beschikbaar gesteld. Deze informatie is dan opgenomen als _data en/of _fotobestand in de desbetreffende dataset. De inhoud wordt beschreven in het opmerkingenveld van de dataset.