In opdracht van Kragten heeft RAAP in januari 2020 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Herontwikkeling Klooster Sint Agnetenberg te Sittard in de gemeente Sittard-Geleen. Het onderzoek vond plaats in het kader van een nieuw bestemmingsplan. Het plangebied is gelegen binnen de historische kern van Sittard, op het terrein van het klooster Sint Agnetenberg. Binnen het plangebied worden een deel van de huidige bebouwing gesloopt en zal er nieuwbouw geplaatst worden. Daarnaast zal het omliggende terr ein heringericht worden voor parkeergelegenheden en een stadstuin.Het plangebied ligt op een daluitspoelingswaaier van de Geleenbeek en is gesitueerd op de overgang van het beekdal van de Geleenbeek naar een hoog plateau: de Kollenberg. Vanwege deze liggi ng tussen nat en droog zal het gebied al in de steentijd, vermoedelijk vanaf het vroeg mesolithicum, een interessante plek voor bewoning geweest zijn. Ook tijdens de periode van de eerste landbouwers (neolithicum t/m de ijzertijd) heeft het gebied een uitstekende ligging gehad. Een aantal vondsten binnen de stad Sittard wijst op de aanwezigheid van een Romeinse nederzetting of nederzettingen in de omgeving. Het is niet bekend of op de locatie van Sittard zelf ook een nederzetting heeft gelegen. Resten van een nederzetting in de vroege middeleeuwen, in de vorm van een zaalkerkje, zijn aangetoond. Vervolgens breidde de nederzetting zich in de 12e eeuw uit. Na het verkrijgen van stadsrechten in 1243 groeide de stad explosief en kwam het plangebied binnen de grenzen van de stad te liggen. In de late middeleeuwen heeft binnen het plangebied vermoedelijk bebouwing gestaan, aangezien de zusters Dominicanessen vanaf de 17e eeuw hun intrek in twee middeleeuwse gebouwen namen. Vervolgens werden deze gebouwen vervangen of uitgebreid tot een klooster met kloosterkerk en gedurende de 18e tot in de 20e eeuw werden meerdere bijgebouwen op het terrein rondom het klooster geplaatst. In de periode van de late middeleeuwen en de nieuwe tijd is Sittard meerdere keren belegerd waardoor resten van gevechtshandelingen en verdedigingswerken binnen het plangebied verwacht kunnen worden.Omdat exacte bodemingrepen nog niet bekend zijn, dienen de archeologische waarden in het nieuwe bestemmingsplan beschermd te worden middels een dubbelbestemming Waarde-Archeologie. Op de beleidskaart van de gemeente Sittard-Geleen ligt het plangebied in beleidscategorie 2. Dat wil zeggen dat bodemingrepen niet groter mogen zijn dan 50 m2 en niet dieper mogen gaan dan 30 cm – mv. In de onderbouwing van het bestemmingsplan (de toelichting, regels en de verbeelding), dienen voorwaarden omtrent archeologie opgenomen te worden.Op basis van de resultaten van het onderzoek blijkt dat in het plangebied (mogelijk) archeologische resten bedreigd worden door de voorgenomen bodemingrepen. Daarom wordt geadviseerd om de plannen zodanig aan te passen dat verstoring wordt voorkomen. Indien planaanpassing niet mogelijk is, wordt aanbevolen in het kader van de bestaande planvorming de onderstaande vervolgstap uit het proces van de Archeologische Monumentenzorg (AMZ) te nemen. Om de gespecificeerde verwachting aan te vullen en te verfijnen wordt een vervolgonderzoek geadviseerd in de vorm van een inventariserend veldonderzoek door middel van een verkennend booronderzoek.
