In opdracht van Dienst Landelijk Gebied, regio Noord heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor de locaties Kloosterweg en Aekingermeer in de gemeente Ooststellingwerf. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een Milieu Effect Rapportage (MER) en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast.Op basis van het bureauonderzoek werd in het hele gebied archeologische resten verwacht uit alle archeologische perioden en in het bijzonder uit het Paleolithicum en Mesolithicum. Het zal hierbij vooral gaan om resten van jagers/verzamelaars. In de directe omgeving van het plangebied zijn reeds enkele vuursteenvindplaatsen aangetroffen. Hoewel de bewoningsomstandigheden na het Mesolithicum weliswaar ongunstiger werden, kunnen in het plangebied ook in de lagere delen resten uit latere perioden aangetroffen worden. Vanwege de hoge ligging in het overige deel van het plangebied was het waarschijnlijk geschikt geweest voor bewoning. Het vondstniveau wordt verwacht in de eerste ca. 30 cm beneden het maaiveld. Teneinde deze verwachting te toetsen werd in het plangebied een Quickscan en een karterend booronderzoek uitgevoerd. Tijdens het veldonderzoek is gebleken dat de bodem in het merendeel van de boringen tot in de Chorizont is omgewerkt. Dit houdt in dat ter plaatse in potentie alleen de basis van archeologische sporen aanwezig kunnen zijn; de vondstenlaag en de top van de sporen zijn niet meer in situ aanwezig. Op de locatie waar een (deels) intacte podzolbodem is aangetroffen, is weliswaar de vondstenlaag omgewerkt, maar kunnen archeologische sporen nog intact aanwezig zijn. Op die locaties waar intact veen is aangetroffen was het in het verleden laaggelegen, nat en waarschijnlijk niet gunstig om zich te vestigen. In overleg met de provincie Fryslân is besloten om op die locaties waar 2 of meer aaneensluitende intacte podzolgronden (en hieronder wordt alleen boringen verstaan waarbij minimaal de B nog geheel intact is; boringen met een BC worden niet als intact beschouwd) het boorgrid te verdichten. In het geval van tracédelen waar al om de 50 m geboord is, is op deze locaties verdicht naar boringen om de 25 m. Waar in een grid van 3 boringen per hectare is geboord is ter hoogte van intacte podzolen verdicht naar 6 boringen per hectare. In totaal zijn in de tweede fase van het inventariserend veldonderzoek 39 additionele boringen verricht. In achttien van de boringen is op de C-horizont een scherpe overgang zichtbaar naar meerdere heterogene lagen zand met brokken van de E-, B-, BC- en C-horizont. Ter hoogte van deze boringen worden geen archeologische resten meer verwacht. Bij de overige boringen is de bodem niet tot in de C-horizont omgewerkt en is in ieder geval nog de B-horizont aanwezig. Met name langs de paden zijn de podzolbodems vanaf de AE-horizont intact. Tijdens de tweede fase van het booronderzoek zijn de lagen waarin zich in potentie archeologische resten konden bevinden gezeefd over een zeef met een maaswijdte van 3 mm. In het residu zijn geen indicatoren aangetroffen die kunnen wijzen op archeologische resten in de bodem.Gezien het feit dat tijdens de eerste en de tweede fase van het Inventariserend Veldonderzoek geen indicatoren aangetroffen zijn die kunnen wijzen op archeologische resten in de bodem, wordt de kans op het aantreffen van archeologische resten klein geacht. ADC ArcheoProjecten adviseert om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij het bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 53 van de Monumentenwet. Wij wijzen u erop dat de bevoegde overheid op basis van dit rapport een selectiebesluit neemt. De mogelijkheid bestaat dat dit selectiebesluit afwijkt van het door ons opgestelde advies.
Kloosterweg en Aekingermeer, gemeente Ooststellingwerf.
