Inleiding In opdracht van de gemeente Apeldoorn heeft Assist Explore in samenwerking met RAAP van 2 november 2020 tot en met 1 april 2021 een archeologische opgraving uitgevoerd in het plangebied ‘Marialust’ langs de Vlijtseweg in de gemeente Apeldoorn. Deze opgraving (variant archeologische begeleiding) stond in het teken van een OCE/OOO begeleiding die binnen het terrein werd uitgevoegd door Leemans Speciaalwerken en Assist Explore. Hierbij ging het om het detecteren en benaderen van objecten binnen het munitieverdachte gebied. Aangezien het karakter van de OCE/OOO begeleiding dermate verstorend bleek voor het gehele plangebied, is in overleg met de opdrachtgever en het bevoegd gezag gekozen om alle OCE/OOO verdachte gebieden die afgegraven dienden te worden, archeologisch te begeleiden. De archeologische begeleiding van het afgraven van de niet vrij te geven ophogingslaag was voorzien in het Programma van Eisen (PvE), maar een OOO-afgraving van het gehele gebied tot in de ongestoorde ondergrond was niet voorzien en is daarom vooraf besproken met opdrachtgever en bevoegd gezag. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een vlakdekkende opgraving van een groot deel van het plangebied door de aanwezigheid van een koperhoudende (niet vrij te geven) ophogingslaag (S10020) boven de C-horizont (S10030). Het voornaamste doel van het onderzoek was het veiligstellen van de wetenschappelijke informatie (behoud ex situ).Landschap Uit het onderzoek is gebleken dat de bodem in het plangebied bestaat uit fluvioperiglaciale afzettingen van de Formatie van Boxtel. Binnen het gehele plangebied is boven deze afzettingen een pakket opgebrachte grond aanwezig met een datering voornamelijk in de 19e en 20e eeuws. Sommige delen van de natuurlijke ondergrond vertonen gley-verschijnselen (roestvorming veroorzaakt door fluctuatie in de hoge grondwaterspiegel) Archeologie De meeste structuren zijn toe te schrijven aan de vroeg 19e-eeuwse papiermolen en de laat 19e eeuwse koperpletterij die in gebruik was tot ver in de 20e eeuw. Toch zijn er ook oudere structuren aangetroffen met een vermoedelijke datering voor 1832. Eén van de meest in het oog springende structuren (structuur 8) betreft het fundament van een voormalige gasfabriek die hoogstwaarschijnlijk de gehele koperpletterij heeft voorzien van gas.Daarnaast geven de vele vondsten (al dan niet in-situ) een goed beeld van de bewoningsgeschiedenis van terrein Marialust.Interview met dhr. Dicou Om het onderzoek goed aan te laten sluiten op de meer recente periodes, is in overleg met het bevoegd gezag en opdrachtgever gekozen voor een interview met dhr. Dicou. Hij is van de jaren ’40 tot ‘60 van de vorige eeuw opgegroeid op het terrein van de koperfabriek. Dit korte vraaggesprek geeft een mooi beeld van het terrein en de koperpletterij in die tijd. Het interview dient als brug tussen het heden en het verleden.Aanbevelingen Met deze opgraving is de wetenschappelijke informatie ex situ bewaard, zodat verder archeologisch veldonderzoek niet meer aan de orde is. Er zijn geen belemmeringen meer voor de geplande bodemingrepen.