De oudste sporen in Ursem De Tuinen II bestaan uit een noordwest-zuidoost georiënteerde sloot die door het veenpakket heen is gegraven tot in de onderliggende mariene klei. Deze kan worden geïnterpreteerd als onderdeel van een vroeg verkavelingspatroon, mogelijk uit de 10de eeuw. Uit fase 2 (1175-1275) zijn meerdere daliekuilen aangetroffen. Deze kuilen zijn gegraven om kalkrijke klei te winnen die werd gebruikt om de voedselarme en natte veenbodem te verbeteren. De klei verbeterde de bodemstructuur, verlaagde de zuurgraad en vergrootte de vruchtbaarheid, waardoor landbouw op veengronden beter mogelijk werd. Daliekuil S21 leverde een grote hoeveelheid vondstmateriaal op, waaronder kogelpotscherven, proto-steengoed, dierlijk bot en organisch afval. Ook zijn er sporen van huttenleem en assige lagen in nabijgelegen kuilen aangetroffen. Dit wijst op huishoudelijk gebruik van het terrein in de Late-Middeleeuwen. De bebouwing bevond zich vermoedelijk zuidelijker of iets oostelijker, op perceel 1 (Ursem De Tuinen I), waar eerder een huisplaats is aangetroffen. In de vroege 14de eeuw werden enkele van de eerder gegraven daliekuilen opnieuw benut als afvalkuilen. De kuilen, oorspronkelijk bedoeld voor het winnen van kalkrijke klei, raakten na hun primaire gebruik opgevuld met huishoudelijk en bouwafval. De vullingen bestaan voornamelijk uit kogelpotscherven, bijna-steengoed en steengoed, dierlijk bot, huttenleemfragmenten, verbrandingsresten en organisch materiaal. Daliekuil S21 biedt het beste inzicht in deze hergebruiksfase. De kuil bevatte een gesloten vondstcomplex dat kan worden gedateerd tussen ca. 1300 en 1335. Er zijn ruim 1100 aardewerkfragmenten verzameld. De combinatie van gebruiksaardewerk, huttenleem en verbrande resten suggereert dat afval afkomstig was van huishoudens en mogelijk van afbraak of brandschade van een nabijgelegen gebouw. Binnen het plangebied zijn echter geen paalsporen, funderingen of vloerniveaus aangetroffen die duiden op bewoning. Vermoedelijk is het afval gestort vanuit de bewoning op perceel 1 (Ursem De Tuinen I), waar wel sporen van een huisplaats zijn vastgesteld. Na het verlaten van de nederzetting langs de Zuidergouw en omliggende percelen verplaatste de bewoning zich waarschijnlijk naar hoger gelegen gebieden. Uit archeologisch onderzoek blijkt dat bewoners zich vanaf het einde van de 13de en het begin van de 14de eeuw vestigden langs de Walingsdijk en de Drechterlandsedijk. Deze dijken boden betere bescherming tegen wateroverlast.