Van 9 tot en met 13 augustus 2011 heeft BAAC bv een opgraving uitgevoerd binnen het plangebied Centrumplan te Alphen (gemeente Alphen-Chaam). Reden voor de opgraving is de geplande nieuwbouw. Tijdens het voorafgaande proefsleuvenonderzoek zijn er binnen het onderzoeksgebied sporen uit de Merovingische periode en de nieuwe tijd aangetroffen. De resten bestaan uit één of vermoedelijk meerdere erven uit de vroege middeleeuwen en niet nader te duiden bewoningssporen uit de zeventiende en/of achttiende eeuw. Onderdeel van het vroeg middeleeuwse erf is mogelijk een waterput die (deels) oversneden wordt door een latere (leemwinnings)kuil. Daarnaast werden diverse mobilia uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd aangetroffen zonder archeologische context. Ook in de directe omgeving van het plangebied zijn archeologische waarnemingen uit deze perioden bekend. Bij het defi nitieve onderzoek was de archeologische verwachting duidelijk: nederzettingssporen uit de vroege middeleeuwen en sporen uit de nieuwe tijd. Aangezien behoud in situ voor de betreffende vindplaatsen niet tot de mogelijkheden behoorde, is er een Programma van Eisen opgesteld dat voorzag in een defi nitief archeologisch onderzoek. Tijdens deze opgraving werd een deel van een nederzetting uit de vroege middeleeuwen en off-site sporen uit de nieuwe tijd opgegraven. Binnen het onderzoeksgebied werden bewoningssporen aangetroffen die aan de hand van het vondstmateriaal zijn gedateerd tussen de tweede helft van de 7e en de eerste helft van de 8e eeuw, het einde van de Merovingische periode. Er is sprake van één erf of mogelijk twee erven. De erfstructuren bestaan uit een plattegrond van een huis of schuur (structuur 1), een spieker (structuur 2), een hutkom (structuur 3), twee waterputten (structuur 4, 5) en twee kuilen. Er werden ook losse paalkuilen uit de vroege middeleeuwen aangetroffen die niet in zichtbaar structureel verband lagen. Mogelijk zijn deze sporen afkomstig van kleinere en/of niet diep ingegraven structuren die binnen de archeologische data niet herkend konden worden. De bewoningssporen die bij het onderhavige onderzoek zijn aangetroffen passen binnen de bewoningsgeschiedenis van Alphen die voor de vroege middeleeuwen begint in de 5e eeuw met de nederzetting aan de Kerkakkers. Het meest opvallende spoor uit de nieuwe tijd is de grote kuil in het zuidelijke deel van het onderzoeksgebied. De functie van de kuil is aan de hand van de opgravingsresultaten niet goed te achterhalen, waarschijnlijk is de kuil ontstaan bij afgraven van een perceel in de negentiende eeuw. Waarom dit is gebeurd is niet bekend. Verder zijn er enkele kuilen, twee greppeltjes en een losse paalkuil uit de nieuwe tijd aangetroffen. Deze precieze functie van deze sporen is niet bekend, maar ze zijn waarschijnlijk ontstaan door grondbewerking toen het onderzoeksgebied werd gebruikt als tuin en of agrarisch land rondom bewoning van de dorpskern van Alphen.