De opgraving in de tuin van de Hof van Heeckeren is uitgevoerd in het kader van de bouw van een entreegebouw van de nieuwe vestiging van de musea Zutphen. In de monumentale Hof van Heeckeren zullen het Stedelijk Museum Zutphen, Museum Henriëtte Polak en de gemeentelijke archeologische dienst worden ondergebracht. De plek waar het onderzoek is uitgevoerd is de locatie waar een oranjerie-achtige nieuwbouw zal worden gebouwd, die een verbinding vormt tussen de ingang aan de zijde van het ‘s-Gravenhof (door de Schelpenkoepel) en het hoofdgebouw. De nieuwbouw zal dienst doen als de entreeruimte, museumwinkel en multifunctionele ruimte. Deze bouwlocatie maakt echter deel uit van een archeologisch rijksmonument, waarin niet zomaar dieper dan 50 cm mag worden gegraven. Omdat voor de fundering enig grondwerk dieper dan 50 cm noodzakelijk was, is via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een monumentenvergunning2 gekregen om archeologisch grondwerk te verrichten tot 9,90 m + NAP met de verplichting tot het uitvoeren van voorafgaand archeologisch onderzoek. Aanvankelijk (september 2015) was er een monumentvergunning van de RCE voor ontgraving tot de bestaande vrijstellingsdiepte van 50 cm – mv. In een toelichtende memo van stadsarcheoloog M. Groothedde werd aan de hand van boringen en direct belendende opgravingsgegevens (opgraving nieuwe stadhuis 1996-1997) aangetoond dat die ontgraving tot 9,90 m + NAP geen schade aan het bodemarchief zou aanrichten. Tijdens de eerste ontgraving bleek dat ter plaatse de bodemverstoringen dieper gingen dan de rest van de tuin. De postmiddeleeuwse puinhoudende lagen hadden niet de draagkracht om de nieuwbouw op welke wijze dan ook te funderen. In maart 2016 werden de voorwaarden voor de monumentenvergunning aangepast, zodat tot 9,50 en plaatselijk tot 9,30 m +NAP ontgraven kon worden middels een archeologisch onderzoek. Dit niveau is bepaald middels boringen en weerstandmeting van de bodem en komt overeen met de top van het behouden deel van de aarden wal uit de 12e eeuw. Het gewijzigde PvE is in maart 2016 door de RCE goedgekeurd. Belangrijk hierbij was de eis dat het onderste niveau direct en onbeschadigd zou worden afgedekt met zand (het zandpakket onder de fundering).
ZAP 116
Date: Opgravingsperiode: 26-10-2015; 18-11-2015, 23-3-2016 t/m 31-3-2016