In opdracht van Rotteveel heeft RAAP in november 2022 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend-karterend booronderzoek) uitgevoerd voor het plangebied Heerenweg 130 te Barsingerhorn in de gemeente Hollands Kroon.

Aanleiding voor dit onderzoek is de voorziene sloop van de huidige bebouwing en nieuwbouw binnen het perceel aan de Heerenweg 130. Zeer waarschijnlijk wordt hierbij tevens de grond aan de zuidzijde van het huidige pand ontgraven ten behoeve van sanering van de zware loodverontreiniging in de bodem ter plaatse.

Conclusies Op basis van het gecombineerde archeologisch bureau- en booronderzoek dient de hoge archeologische verwachting voor archeologische resten ui t de periode late middeleeuwen-nieuwe tijd te worden gehandhaafd. Dit wordt geïllustreerd door de in de achtertuin aangetroffen vondstrijke nederzettingsophogingslagen (vanaf 30 cm –mv). Mogelijk is hieronder plaatselijk nog een oudere ophogingslaag (van een terp?) aanwezig (vanaf 80 cm –mv). De boring die in de voortuin is uitgevoerd illustreert de aanwezigheid van een bodemverstoring op deze locatie, maar mede op basis van in het bureauonderzoek besproken informatie kan de aanwezigheid van (funderings)resten uit de late middeleeuwen-nieuwe tijd rondom het huidige woonhuis en ook ten noorden hiervan niet worden uitgesloten. Voor de kwelderafzettingen (Laagpakket van Walcheren) met een ontkalkt bodemprofiel die in boring 3 zijn aangetroffen bestaat een middelhoge archeologische verwachting voor de middeleeuwen.

In boring 2 is vanaf 120 cm –mv nog een relatief dikke veenlaag aangetroffen. Deze is mogelijk goeddeels intact, maar zonder veraarde top. Om die redenen bestaat voor deze laag Hollandveen een middelhoge verwachting voor de periode midden ijzertijd-Romeinse tijd.

Voor de andere aangetroffen lagen (getijdenafzettingen van het Laagpakket van Walcheren en wadafzettingen van het Laagpakket van Wormer) bestaat een lage archeologische verwachting. Voor het gehele plangebied kan de lage archeologische verwachting voor het neolithicum worden gehandhaafd.

Advies Op basis van de resultaten van het onderzoek blijkt dat in het plangebied (mogelijk) archeologische resten bedreigd worden door de voorgenomen bodemingrepen. Gezien de aard van de voorgenomen sloop- en bouwwerkzaamheden en met name de uitvoer van de noodzakelijke sanering (naar verwachting tot circa 50 cm –mv), is inpassing van de resultaten van dit onderzoek en verstoring van archeologisch relevante lagen wordt voorkomen, niet mogelijk. Hierdoor wordt in het kader van de bestaande planvorming aanbevolen de onderstaande vervolgstap uit het proces van de Archeologische Monumentenzorg (AMZ) te nemen.

In principe is een archeologisch proefsleuvenonderzoek (protocol IVO-P) de meest geëigende methode voor het toetsen van de aanwezigheid van bebouwingsresten en erf -gerelateerde sporen en resten uit de periode late middeleeuwen-nieuwe tijd (zie bijvoorbeeld https://pom.cultureelerfgoed.nl). Omdat in het plangebied ook een sanering moet worden uitgevoerd, wordt echter geadviseerd om deze sanering, alsmede de ondergrondse sloop van de bestaande bebouwing en eventueel benodigde ontgravingen (dieper dan 30 cm –mv) in de voortuin, archeologisch te begeleiden (conform protocol opgraven). Voorafgaand aan de uitvoer van dit type archeologisch vervolgonderzoek moet een door de bevoegde overheid goed te keuren Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld.

Dit rapport geeft (selectie)adviezen. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Hollands Kroon, deze al dan niet over te nemen in de vorm van een (selectie)besluit.