Het DO op 'De Steenbrei' te Vasse heeft aangetoond dat zich hier archeologische bewoningssporen uit verschillende perioden bevinden, namelijk uit het mesolithicum, het neolithicum, de bronstijd, de ijzertijd en de Romeinse tijd. De bronstijd en de ijzertijd zijn, in de vorm van de huisplattegronden, afval- en voorraadkuilen en wellicht de spiekers, het meest vertegenwoordigd. Daarna komt de Romeinse tijd met twee hutkommen en een haardkuil. Het neolithicum volgt met een paar kuilen en wat losse vondsten. Het mesolithicum is slechts door één haardkuil vertegenwoordigd.Gezien het rijke archeologische gebied waarin Vasse zich bevindt, is het niet vreemd dat op 'De Steenbrei' dergelijke sporen en vondsten aangetroffen zijn. Ten noorden van Vasse, op de Noorderlijke Manderheide, liggen het hunebed van Mander met daarbij een aantal trechterbekervlakgraven. Sporen uit het laat-neolithicum en de bronstijd zijn in de omgeving van Vasse overvloedig aanwezig. In de nabije omgeving van het onderzoeksterrein kan de steenkransheuvel worden vermeld, die in de jaren 40 van de vorige eeuw op de Manderesch is onderzocht. Daarnaast zijn in 1982 bij archeologisch onderzoek op een terrein ten zuidoosten van het dorp huisplattegronden aangetroffen doe dateren uit het laat-neolithicum en de vroege bronstijd. Op ditzelfde terrein is in 1958 een aantal graven van de Enkelgrafcultuur en een deel van een boerderij uit de Midden-Bronstijd gevonde. Ten zuiden en noorden van Vasse, op de Zuidelijk Vasserheide, het Vassergrafveld en de Noordelijke Manderheide, ligt een groot aantal grafheuvels, dat de monumentstatus heeft. De grafheuvels dateren uit het neolithicum tot de overgang late bronstijd/vroege ijzertijd.Op de Noordelijke Manderheide ligt eveneens een aantal urnenvelden, daterend uit de IJzertijd, evenals nederzettingssporen en een celtic field uit dezelfde periode.Tot slot zijn talrijke losse waarnemingen gemeld.Duidelijk mag zijn dat aan de noord- en oostkant van het onderzochte terrein meer archeologische vondsten en sporen mogen worden verwacht. De spoor- en vondstdichtheid aan de noordkant van het terrein is dermate hoog, dat de grens van de bewoning hier nog niet bereikt kan zijn. Gezien de aanwezigheid van twee hutkommen, moet normaal gesproken de Romeinse boerderij die erbij hoort niet ver uit de buurt liggen. Misschien ligt deze ten noorden van de hutkommen. Ten oosten van het terrein liggen de resten van het erf waarvan in werkputten 6, 8, 9 en 13 een deel van de erfafscheiding is aangetroffen. Wellicht bevinden zich in de smalle strook grond die ten zuiden van werkputten 3 en 4 ligt en die tijdens het DO werd gebruikt als zandopslag, nog (meer) neolithische of late bronstijd / ijzertijdsporen, getuige de aard van de vondsten die uit deze twee werkputten afkomstig zijn.Opvallend is wel dat op een relatief klein oppervlak zoveel verschillende archeologische perioden vertegewoordigd zijn. Met name het mesolithisch haardje en de Romeinse sporen zijn van belang, aangezien maar een zeer klein deel van het grote aantal archeologische monumenten en waarnemingen rondom Vasse deze perioden betreft.De resultaten van het DO op 'De Steenbrei' maakt het wenselijk het resterende deel ervan te beschermen. Indien in de toekomst toch plannen worden gemaakt grotere delen van 'De Steenbrei' te gebruiken als bestemmingsplan, wordt het aanbevolen deze aan verder archeologisch onderzoek te onderwerpen.
Date: 2002
