In opdracht van Vink Milieutechnisch Adviesbureau BV heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Maaswijkweg 3-5 in Spijkenisse (gemeente Spijkenisse). In het plangebied zullen bedrijfsruimtes, groenstroken en een vijver worden aangelegd. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een projectprocedure ten behoeve van een wijziging in het bestemmingsplan en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast.In theorie kunnen in de Afzettingen van Calais, en in het bijzonder op eventuele geulafzettingen, archeologische resten uit het Neolithicum en de Bronstijd aanwezig zijn. In de top van het hier bovenop liggende veenpakket kunnen resten uit de IJzertijd en de Romeinse tijd aanwezig zijn. Een eventueel veenpakket zal dusdanig goed ontwaterd zijn door de aanwezigheid van een sterk vertakt stelsel van getijdegeulen, dat bewoning mogelijk was. Archeologische resten uit de IJzertijd en/of Romeinse tijd zullen zich in het bovenste deel van het veen bevinden. Bekend is dat woonplaatsen later geheel of gedeeltelijk weer overgroeid raakten met veen en zich daarom dieper in het veen kunnen bevinden. Een eventuele archeologische laag zal bestaan uit een vermenging van kleine fragmenten aardewerk, natuursteen, bot en houtskool met het oorspronkelijke substraat. Kenmerkend voor een archeologische laag is de aanwezigheid van veraard veen. Verder moet rekening worden gehouden met de aanwezigheid van (constructie)hout. De meeste typen archeologische resten (bot, houtskool, aardwerk, metaal) zullen door de natte en zuurstofloze condities goed zijn geconserveerd. Ze zijn bovendien afgedekt door recentere kleiafzettingen (Laagpakket van Walcheren, Naaldwijk Formatie) en buiten het bereik van moderne activiteiten gebleven. Wel moet rekening worden gehouden met negatieve invloed door een veranderde waterhuishouding als gevolg van drainage. Vanaf het einde van de 3e eeuw eindigt de bewoning van het Maasmondgebied, waarschijnlijk als gevolg van de toenemende invloed van de zee.In het op het veen gelegen kleidek kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen aanwezig zijn. Aan en direct onder het maaiveld kunnen archeologische resten voorkomen uit de Nieuwe tijd. Een eventuele vondstenlaag zal zich niet dieper bevinden dan ca. 30 cm beneden het maaiveld.De eerder in het plangebied aanwezige gebouwen en een weg en de sanering die in 1993 is uitgevoerd kan tot verstoringen hebben geleidt. De meeste typen archeologische resten (bot, houtskool, aardwerk, metaal) uit deze perioden zullen door de natte en zuurstofloze condities goed zijn geconserveerd door de hoge grondwaterstand (gemiddeld laagste grondwaterstand is 50-80 cm -mv).Teneinde deze verwachting te toetsen werd in het plangebied een booronderzoek (specificatie VS03) uitgevoerd. Het onderste aangetroffen pakket bestaat uit een mariene kleipakket met zandlagen. In dit pakket zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische resten. Aangezien er geen directe aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van een geulafzetting in de ondergrond worden dergelijke resten op basis van de landschappelijke ligging ook niet verwacht. Het hier bovenop aangetroffen rietveenpakket is niet veraard en wordt ook niet geschikt geacht voor bewoning. Het bovenste kleipakket is afgezet in een periode dat de zee veel invloed had op het gebied. Deze invloed duurde tot de definitieve bedijking van het gebied in de 16e eeuw. De in het bovenste kleipakket van boring 5 aangetroffen baksteenresten dateren uit de periode van na de bedijking en houden mogelijk verband met de in het midden van het plangebied aanwezige bebouwing, die zeker vanaf de periode 1811-1832 aanwezig was.Alleen in boring 5 zijn aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische resten in het plangebied. Gezien het recente karakter van deze resten worden de baksteenfragmenten niet als archeologisch waardevol beschouwd.ADC ArcheoProjecten adviseert om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij het bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 53 van de Monumentenwet.
Maaswijkweg 3-5 te Spijkenisse
