Naar aanleiding van bouwplannen van de gemeente Oss heeft Archol bv binnen een perceel aan de Groenstraat te Haren een definitieve opgraving uitgevoerd in 2011. Haren vormt voor Oss een interessante locatie door zijn ligging in het noordelijk deel van de gemeente, dat onder invloed heeft gestaan van de Maas en zijn voorgangers. Deze fluviatiele regio rondom Oss is archeologisch relatief nog weinig onderzocht. De onderzoekslocatie is landschappelijk gesitueerd op de westelijke rand van een Pleistoceen rivierduin. Deze is aan de oostelijke kant aangesneden door de Harense stroomgordel, een van de oude voorlopers van de Maas.De belangrijkste ontdekkingen van het onderzoek vormen een midden-neolithische vindplaats en een crematiegrafveld uit de ijzertijd. Daarnaast heeft het opgravingswerk perifere resten uit de Romeinse tijd, middeleeuwen en Nieuwe tijd opgeleverd.De meeste aandacht tijdens de opgravingen ging uit naar de vindplaats uit het midden-neolithicum, een tijdvak dat binnen de gemeente Oss archeologisch nog nauwelijks onderzocht is. Via een nauwkeurige en arbeidsintensieve opgravingsmethodiek waarbij systematisch grond handmatig verzameld en gezeefd werd, is een goed beeld verkregen van de ruimtelijke spreiding van de aanwezige archeologische resten. Deze bestonden voornamelijk uit vuurstenen werktuigen en bewerkingsafval. Daarnaast zijn ook kleine hoeveelheden aardewerk, natuursteen en sterk gefragmenteerd verbrand varkensbot teruggevonden.Op basis van het aardewerk en vuursteen kan de vindplaats in de tweede helft van het midden-neolithicum worden gedateerd, ca. 3400 - 2900 v.Chr. Daarmee valt het binnen de Stein-Vlaardingen cultuur die zich gedurende deze periode over het westen en zuiden van ons land uitstrekte. Het gebruikte vuursteen wijst op een duidelijke oriëntatie op het zuidoosten en associeert deze vindplaats eerder met de Stein dan met de Vlaardingen-groep binnen dit moeilijk te definiëren culturele complex.Vermoedelijk betrof het een nederzettingslocatie waar men slechts kortstondig heeft verbleven en mogelijk herhaaldelijk is teruggekeerd. De geringe hoeveelheid aardewerk, het weinige natuursteen, de grote component aan vuurstenen werktuigen die met de jacht geassocieerd worden en het intentioneel achterlaten van grondstoffen vormen hiervoor aanwijzingen.De locatie Haren - Groenstraat blijft na het midden-neolithicum lange tijd onbenut en pas gedurende de midden- en late ijzertijd zijn weer aanwijzingen voor menselijk activiteit voorhanden. De locatie wordt dan ingericht als een klein grafveld waar de gecremeerde resten van overledenen werden begraven. Naast eenvoudige graven zonder urn en grafmonument, zijn bij sommige overleden de crematieresten in een urn bijgezet of heeft men een rechthoekig omgreppeld monument aangelegd. Het gebruik van het grafveld loopt in ieder geval door tot in de late ijzertijd. Mogelijk houdt het grafveld verband met een nederzettingsvindplaats, waarvan de kern op zo'n 100 m ten noorden van het onderzoeksgebied ligt.De Romeinse en latere resten dienen waarschijnlijk met landbouwactiviteiten ter plaatse in verband gebracht te worden en duiden op nederzettingsactiviteiten in de directe omgeving.

Date Submitted: 2014-01-30