In opdracht van De Woonplaats heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in september/oktober 2012 en februari/maart 2013 een archeologische opgraving uitgevoerd in verband met de voorgenomen nieuwbouwplannen aan de Meddosestraat 30 en 38-42 in Winterswijk. Het doel van deze opgraving was het veilig stellen van de wetenschappelijke informatie van deze vindplaats die tijdens archeologisch vooronderzoek is aangetroffen (behoud ex situ).Meddosestraat 38-42 De historische panden aan de Meddosestraat waren in 1832 vooral bewoond door landbouwers, die in de directe omgeving hun bedrijf uitoefenden. De twee panden achter Meddosestraat 42, aan de steeg naar de Sellenkamp. In de late 19e en/of vroege 20e eeuw werd een bakkerij gevestigd op het hoekpand nr. 42. De bij de opgraving blootgelegde muurresten kunnen grotendeels teruggevoerd worden tot de eerste kadastrale optekening van 1832.Alle aangetroffen muurresten zijn ingemeten, gefotografeerd en van de bakstenen zijn formaten genoteerd. Het grootste baksteenformaat werd opgetekend achter nr. 38. Daar werd een kelder van 3,2 x 2,65-3,1 m blootgelegd. Een vergelijkbaar formaat is bekend uit het koor van de Jacobskerk, gedateerd in 1472. Voor de kelder is echter een datering in de (late) 16e eeuw of vroege 17e eeuw, op basis van de bouwhistorische ontwikkeling, veel waarschijnlijker.et merendeel van de muren is opgebouwd met kleinere baksteen. Deze muren kunnen in verband gebracht worden met de algemene verstening van de voorheen vakwerkhuizen vanaf globaal 1700. Op een aantal plaatsen is de oorsprong van de vakwerkhuizen opgetekend: grote zwerfkeien waarop de houten ankerbalkgebinten hebben gerust. Achter de panden werden enkele bakstenen waterputten en kleine beerputten opgegraven.Meddosestraat 30 Direct achter de bestaande bebouwing werd een werkput van ongeveer 20 x 12 m aangelegd.De achtergevel bestond uit een bakstenen voet waarop waarschijnlijk een vakwerkgebouw heeft gestaan. In de buitenmuur was de aanzet van een inpandige kelder zichtbaar. Op grond van een bouwhistorische inventarisatie zou het pand uit de late 16e eeuw of vroege 17e eeuw stammen.Daarvoor zijn echter weinig aanwijzingen gevonden.Uit historisch onderzoek is bekend dat het pand vanaf 1885 in gebruik was door J.W. Hesselink (later: J.W. Hesselink & Zn) als winkel in koloniale waren, waaronder koffie en thee. In de jaren ’30 legde Hesselink zich steeds meer toe op het produceren van koffie en werd ook voorverpakte en voorgemalen koffie verkocht.Op het achtererf werd een grote bakstenen waterput blootgelegd. Deze zal gelijktijdig met de bouw van het pand zijn geweest. Op grond van vondstmateriaal en baksteengrootte ligt de datering waarschijnlijk in de late 17e of vroege 18e eeuw. In de tuin op het achtererf werd vooral vondstmateriaal uit de 18e en 19e eeuw gevonden. In een kleine beerput op het achtererf werd meer tijdsspecifiek aardewerk gevonden. Naast het gebruikelijke steengoed en tafelwaar van roodbakkend aardewerk werd ook luxer gebruiksgoed van faience en porselein gevonden. Het Aziatisch porselein betrof koppen en schotels van zogenaamde kapucijner waar dat gedateerd kan worden tussen 1700 en 1780. Het voorkomen van Aziatisch porselein en het gebruik van faience en glazen serviesgoed wijst op een hoge status aan de gebruikers van het pand. De datering ligt in het tweede en derde kwart van de 18e eeuw.Beekdal Whemerbeek Op de achtererven van alle genoemde panden werden tussen de grote, donkergekleurde kuilen en tuinbedden uit de nieuwe tijd enkele oudere sporen gevonden. Twee vage paalafdrukken op het latere erf van Hesselink dateren waarschijnlijk uit de ijzertijd. Een enkele kuil dateert uit de middeleeuwen. In deze kuil, vergelijkbaar met een tiental kuilen die achter Meddosestraat 38-42 zijn gevonden, is een fragment aardewerk uit de periode 9e tot 14e eeuw gevonden. Achter de panden Meddosestraat 38-42 is ook, naast de genoemde kuilen, een enkele greppel uit de middeleeuwen gevonden. Op deze plaats is een soort steilrand tussen de hooggelegen dekzandrug met de oude kern van Winterswijk en de overgang naar het beekdal van de Whemerbeek waargenomen.Deze laagte was opgevuld met lemig zand en grijsblauwe leemlagen, waarin veel aardewerk uit de ijzertijd werd gevonden. Het overige materiaal bestond uit natuursteen, verbrand bot en houtskool. Deze vondsten vormen een duidelijk beeld van regulier nederzettingsafval. De nederzetting werd in de onderzochte delen niet teruggevonden, maar zal zeker in de directe nabijheid hebben gelegen.Sporen van een middeleeuwse nederzetting zijn evenmin aangetroffen. De vele, ovalen kuilen uit de middeleeuwen zijn echter een duidelijk bewijs van gebruik van het beekdallandschap. De vele, maar gefragmenteerde aardewerkscherven zijn van (voorlopers van) kogelpotten en geïmporteerd aardewerk uit Badorf en Pingsdorf. De datering ligt in de periode 8e/9e tot 12 eeuw. Uit een ophogingslaag werd tevens een fraaie bronzen gesp uit de 14e/15e eeuw gevonden.Toekomstig onderzoek kan een bijdrage leveren over de betekenis van de middeleeuwse kuilen en het gebruik van het beekdal van de prehistorie tot in en na de middeleeuwen. Uit het onderzoek is gebleken dat de historische bewoning aan de Meddoseweg op deze plaats pas in de late 17e of meer waarschijnlijk vroege 18e eeuw heeft vorm gekregen. De bewoning kreeg pas rond 1700 een volledig bebouwd uiterlijk van deze uitvalsweg op de rand van dorp en beek.