Laagland Archeologie heeft in mei 2023 een Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek - verkennende fase uitgevoerd ter plaatse van de toekomstige woonwijk It Skar, fase 2 te Woudsend. Deze woonwijk is voorzien in het zuidoosten van het centrum. Het gaat om delen van landbouwpercelen met een oppervlakte van circa 6 hectare. Het onderzoek is onderdeel van de omgevingsvergunning.Het onderzoek is uitgevoerd conform de protocollen SIKB KNA 4002 en 4003.Het bureauonderzoek had tot doel een archeologisch verwachtingsmodel op te stellen. Centraal staat daarbij de vraag of en zo ja welke archeologische resten (complextype, datering, diepteligging en gaafheid) in het plangebied kunnen worden verwacht. Hiertoe zijn landschappelijke, archeologische en historische bronnen geraadpleegd.Uit het bureauonderzoek blijkt dat het terrein ligt in een ontgonnen veenvlakte, waar van nature veen aan het maaiveld ligt. Onder het veen met een dikte tussen 1,0 en 1,5 m ligt Pleistoceen zand. In de top van het zand, op zandkoppen, kunnen resten van bewoning verwacht worden van jagers en verzamelaars uit de periode vóór de veengroei, tot ongeveer 2750 voor Chr. De periode van veengroei liep door tot in de middeleeuwen, waarna het veengebied ontgonnen werd. Het plangebied lijkt een van de laatste zones die in gebruik is genomen (na 1850) en is op oude kaarten altijd in gebruik geweest als weiland. Door bemaling en peildaling ligt het maaiveld nu rond 1,0 m -NAP.Het uitgevoerde verkennende booronderzoek heeft tot doel het verwachtingsmodel te toetsen en aan te vullen. Hiertoe zijn verspreid in het plangebied 18 verkennende boringen gezet tot in de top van het pleistocene zand. Uit het verkennend booronderzoek blijkt dat de bodem bestaat uit een 15 tot 40 cm dikke opgebrachte zwak puinhoudende zandige en siltige kleilaag, die scherp overgaat in ten dele veraard veen. De onderzijde van het veen bestaat uit een dunne laag gyttja, die scherp overgaat in fijn zand. In de top van het zand (tussen 2,2 en 2,8 m -NAP) is alleen in boringen 1 en 3 zwak ontwikkelde podzolbodems aangetroffen. In de overige boringen ontbreekt podzolisatie. De hoogteverschillen in de top van het zand zijn gering en kansrijke locaties in de vorm van zandkoppen of ruggen zijn niet aanwezig. Het middeleeuwse niveau, de top van het veen, is slechts ten dele veraard. Van een stevig loopoppervlak was geen sprake. Er zijn bij het onderzoek geen terplagen aangetroffen. De kans dat zich in het plangebied nog resten van nederzettingen in de top van het veen bevinden wordt klein geacht.Op basis van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek worden binnen het plangebied geen resten van archeologische vindplaatsen verwacht. Het wordt geadviseerd om geen archeologisch vervolgonderzoek in het plangebied uit te voeren.Dit advies is in handen van de bevoegde overheid, de gemeente Súdwest-Fryslân.Mochten tijdens de werkzaamheden onverhoopt toch archeologische resten worden aangetroffen, of resten waarvan redelijkerwijze kan worden vermoed dat het om archeologische resten gaat, dan geldt op grond van de Erfgoedwet (art. 5.10) een meldingsplicht. Dit kan bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE, www.cultureelerfgoed).