Javanen in Diaspora, interview met Mike Wardi

DOI

Naam; Mike WardiAchternaam: WardiGeboorteplaats: Mariënburg, district Commewijne, SurinameGeboortedatum: 1968Woonplaatsen: Suriname 1968 - 1971; Nederland 1971 -Toen ik als kind in Nederland aankwam, moest ik heel erg wennen aan de Nederlandse mentaliteit. En een van de dingen die me is bij gebleven, is mijn eerste verjaardag. Als je in Suriname je verjaardag viert, dan komen de kinderen vanzelf wel, je hoeft ze niet uit te nodigen. Maar hier in Nederland moet je je klasgenootjes uitnodigen. Dus ik kwam thuis en er was niemand. Waar bleven die kinderen nou? Ja, ik weet niet, maar ze zijn niet gekomen.


Toen mijn broertje werd geboren, was ik dertien. De vader van mijn broertje was overal en nergens, dus heb ik in feite samen met mijn moeder mijn broertje opgevoed. En zo draag ik vanaf jongs af aan al een behoorlijke verantwoordelijkheid en word ik gedwongen om over bepaalde dingen na te denken.Ik begon op mijn 22ste te merken dat leven niet alleen bestaat uit carrière maken en geld verdienen. Geld is maar geld en werk is maar werk. Maar ik vind het belangrijk dat je naast je werk creatief gezien ook groeit. Daarom ben ik actief in het spelen van Javaanse gamelan en dans. In 1996 heb ik met drie anderen de dansgroep 'Sinar Anyar' opgericht. We vonden onderdak bij de Javaans-Surinaamse vereniging Bangsa Jawa in Amsterdam.Waar ik het meest trots op ben is niet zo zeer mijn zakelijke carrière, maar wel mijn culturele carrière. Zonder enige kennis en vanuit het niets heb ik een  stabiele groep weten op te bouwen van Javaans-Surinaamse meisjes en vrouwen die met veel liefde en passie meedoen aan mijn lessen.Daarnaast ben ik ook nog voorzitter van het gamelanensemble 'Wiludyeng'. Ik vind: als je danst moet je ook de muziek begrijpen en weten waarom je bepaalde dingen moet doen als je bepaalde tonen hoort. Ik doe het nog steeds met veel plezier. Want we moeten ook zorgen dat onze kennis wordt doorgegeven aan jongere generaties, anders sterven bepaalde culturele tradities gewoon uit. Het is er nu gewoon de tijd voor om actief te worden. Ook al is het er maar eentje van de honderd die interesse toont en mee wil doen, dan heb je toch weer eentje gewonnen.



Ik ben al ongeveer 22 jaar samen met Peter, mijn partner. Dat was liefde op het eerste gezicht eigenlijk, het klikte meteen. Toen ik nog thuis woonde, ben ik een keer thuis gekomen met een vriendje. Ik heb het verder aan mijn moeder overgelaten hoe ze dat wilde invullen.Homoseksualiteit was niet echt een onderwerp dat makkelijk bespreekbaar was, maar ik wist wel dat mijn moeder heel ruimdenkend was op dat punt. Mijn vader heeft er wel veel moeite mee gehad. Het is pas de laatste jaren dat hij begint te accepteren dat ik nooit een vrouw en kinderen zal krijgen. Wat ik wel leuk vindt is dat een paar Surinaamse tantes zoveel jaar geleden op vakantie kwamen naar Nederland. Toen zij zich aan Peter voorstelden, was het wel een beetje aftasten. Maar toen ze merkten dat Peter ook sambal at, accepteerden ze hem meteen en vonden ze hem toch wel in de familie passen. Ondertussen vragen ze steeds wanneer we met z’n tweeën naar Suriname komen.

Date Submitted: 2011-05-04

Tot aan 1939 werden circa 33.000 Javanen naar Suriname overgebracht. Na hun contractperiode vestigde de meerderheid zich in Suriname. Slechts een minderheid keerde terug naar Indonesië. De meest beschreven terugkeer is de georganiseerde repatriëring in 1954 van circa 1000 personen naar Indonesië. Deze bestond uit Javaanse ex-contractarbeiders en hun in Suriname geboren (klein)kinderen. Tegen beter weten in kwamen zij niet terecht op Java, maar in Tongar, een plaatsje in West-Sumatra. Daar bleven de meesten niet lang. Hun zoektocht naar een beter leven bracht hen naar andere plaatsen in Indonesië: Pekanbaru, Padang, Medan, Jambi, Jakarta, maar ook opnieuw naar Suriname.Veel minder bekend is de groepsmigratie in 1953 van enkele tientallen Javanen naar het buurland Frans Guyana. Vermoedelijk zijn tot aan het eind van de jaren 60 nog meer personen in groepsverband naar Frans Guyana vertrokken. Tijdens de Surinaamse binnenlandse oorlog weken ook Javanen, vooral vanuit Moengo en Albina, naar Frans Guyana uit. Volgens de Franse bevolkingsgegevens van 2005 wonen momenteel zo’n 1900 Javanen in Frans Guyana.De meest recente omvangrijke landverhuizing van Javaanse Surinamers vond plaats vóór de onafhankelijkheid van Suriname in 1975, dit keer uit Suriname naar Nederland. In de ban van politieke leiders die van mening waren dat de onafhankelijkheid niet goed zou uitpakken voor de positie van de Javanen, vertrokken circa 22.000 Javanen naar Nederland. Onder hen bevonden zich ook degenen die het eerder hadden geprobeerd in Indonesië en in Frans Guyana.Deze meervoudige migratie van de Surinaamse Javanen, is het onderwerp van het levensverhalen project Javaanse Migratie en Erfgoedvorming in Suriname, Indonesië en Nederland. Om van de meervoudige migratiebewegingen en de persoonlijke ervaringen van de Javaanse migranten een helder beeld te krijgen, is een oral history-project opgezet rondom migratie en erfgoedvorming onder de Javanen in Suriname, Indonesië en Nederland.Aan dit project werkten het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) en de Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie (STICHJI) samen.De interviews zijn te beluisteren op de website van Javanen in Diaspora, de metadata en de samenvattingen van de interviews zijn opgeslagen in EASY.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z5q-6pcy
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-z5q-6pcy
Provenance
Creator Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV); Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie (STICHJI)
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor F. Steijlen
Publication Year 2011
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/closedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact F. Steijlen (KITLV)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/zip; application/pdf
Size 29512; 34062
Version 2.0
Discipline Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture; Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture and Veterinary Medicine; History; Humanities; Life Sciences; Social Sciences; Social and Behavioural Sciences; Soil Sciences