Bodac B.V. heeft in opdracht van Fassbender Schellekens B.V. en Woonveste een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor het plangebied Hopbelhof te Schijndel. Het onderzoek heeft bestaan uit een Inventariserend veldonderzoek door middel van proefsleuven en gedeeltelijke Opgraving, waarbij in totaal 367 m2 is onderzocht. Het veldonderzoek is uitgevoerd tussen 21 en 23 april 2020.De aanleiding voor dit onderzoek is de bestemmingsplanwijziging van verschillende percelen aan de Hoofdstraat 51-53 te Schijndel, waarbij een bedrijfspand is gesloopt en wordt vervangen door de nieuwbouw van 11 patiobungalows en 5 appartementen. Uit een bureaustudie en booronderzoek bleek dat het potentiële archeologische sporenniveau in een gedeelte van het terrein mogelijk intact was en dat mogelijk archeologische waarden behouden waren. Daarom diende een proefsleuvenonderzoek met mogelijke doorstart naar een opgraving te worden uitgevoerd. Er zijn in de eerste instantie twee proefsleuven aangelegd. Op basis van de resultaten uit de twee proefsleuven is, in overleg met de bevoegde overheid, besloten om een doorstart te maken naar een gedeeltelijke opgraving, waarbij een derde werkput is aangelegd en een deel van de sporen in werkput 2 volledig is onderzocht.Het proefsleuvenonderzoek had als doel de aan- of afwezigheid van archeologische resten vast te stellen, alsook de aard, datering en waarde van deze resten te nader bepalen. De centrale onderzoeksvraag voor dit onderzoek Wat is de bewoningsgeschiedenis van het onderzoeksgebied en hoe valt dit in een groter kader te plaatsen? blijft door de vele verstoringen grotendeels onbeantwoord.Tijdens het onderzoek zijn veel zandwinningskuilen aangetroffen uit de 19de eeuw. De aanwezigheid van één paalkuil in een niet vergraven deel tussen de zandwinningskuilen in, was opvallend. In deze paalkuil werden scherven van handgevormd aardewerk uit de Vroege IJzertijd gevonden. De 14C-datering van verkoold materiaal uit het paalspoor leverde evenwel een datering uit de Nieuwe tijd A (1536-1636 na Chr./ 344 BP ± 27). In het oosten van het plangebied zijn bewoningssporen uit de 19de/begin 20ste eeuw aangetroffen. Hierbij zijn afvalkuilen, een funderingsmuurtje en een gemetselde waterput opgegraven.Het aangetroffen vondstmateriaal is voornamelijk afkomstig uit de omgeving van de 19de-20ste-eeuwse bewoning. Hierbij gaat het om gebruiksaardewerk, bouwkeramiek en glas. Ook is een aantal metalen voorwerpen en metaalslakken aangetroffen. Opvallend is de vondst van vogelbotjes en een kikkerkaakje tussen het dierlijk botmateriaal. Archiefonderzoek toont aan dat dit terreindeel rond 1836/1838 werd bebouwd en rond 1907 werd gewijzigd. De metaalslakken alsmede de kalkput kunnen van een in de archieven bekende smid van het naastgelegen perceel afkomstig zijn. Aangezien kalk gebruikt werd bij de productie en verwerking van (giet)ijzer.De archeologische resten op de onderzoekslocatie zijn voldoende onderzocht. Wel bestaat de mogelijkheid dat resten van bebouwing van de smederij op het perceel Hoofdstraat 53 behoudenswaardig zijn. Deze worden door de huidige ontwikkelingen niet bedreigd. Vanuit archeologisch standpunt gezien bestaan er geen belemmeringen voor de nieuwbouw.
