De Groninger Borgen Stichting heeft plannen om tegenover het bestaande oostelijke schathuis de vroegere tegenhanger te herbouwen, dan wel bouwactiviteiten op het voorterrein te ontplooien. Het betreft een monument. Om precieze maten van dit westelijk schathuis en de aangebouwde muur van de fruittuin vast te stellen, alsmede de verdere waarde van het archeologisch bodemarchief te bepalen, werd besloten tot het graven van enige proefsleuven. Archaeological Research & Consultancy (ARC) heeft het veldwerk uitgevoerd wat plaats vond op 10 februari 1998.Conclusie:Het afgebroken westelijk schathuis blijkt volstrekt symmetrisch gebouwd te zijn ten opzichte van het nog bestaande oostelijke gebouw. Van de fundering van het bouwwerk is in de proefsleuven niet veel meer over dan een puinbaan. Een uitzondering hierop vormt de noordoosthoek. Het fundament van het schathuis bestaat uit hergebruikte bakstenen. Vermoedelijk zijn deze afkomstig van sloop van gedeelten van de borg.Een belangwekkende vondst tijdens het onderzoek is het bruine spoor ten westen van de fundering van het schathuis. Hier ligt een interessant bodemarchief dat mogelijk te maken heeft met voorlopers van de borg of de schathuizen en dat inzicht kan geven in de oudere geschiedenis van de borg Ewsum. Mocht besloten worden tot nieuwbouw, dan zal dit zeker eerst onderzocht en gedocumenteerd moeten worden. Tot dan blijft bescherming geboden.

Date: 2000