Laagland Archeologie heeft in september-oktober 2023 een Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek - verkennende fase uitgevoerd aan de Lopikerweg West 60 te Lopik. Het onderzoek vond plaats in verband met de ruimtelijke procedure rondom de realisering van bedrijfsbebouwing.Het onderzoek is uitgevoerd conform de protocollen SIKB KNA 4002 en 4003.Het bureauonderzoek had tot doel een archeologisch verwachtingsmodel op te stellen. Centraal staat daarbij de vraag of en zo ja welke archeologische resten (complextype, datering, diepteligging en gaafheid) in het plangebied kunnen worden verwacht. Hiertoe zijn landschappelijke, archeologische en historische bronnen geraadpleegd.Geomorfologisch ligt het plangebied deels op een stroomrug/stroomgordel van de Lopiker Wetering stroomgordel en deels in een rivierkomvlakte. Bodemkundig ligt het plangebied op een strook liedeerdgronden omringd met kalkloze drechtvaaggronden. Het archeologische niveau is vermoedelijk intact in verband met de dikke minerale eerdlaag die hier te verwachten is. Gedurende het Laat-Neolithicum tot en met de Vroege Middeleeuwen was het plangebied bedekt met veen.Het plangebied ligt vlak naast de grens van de dorpskern van Cabauw, een AMK-terrein en langgerekte ontginningsas uit de Late Middeleeuwen. Resten in verband met deze periode kunnen ook in het plangebied worden verwacht.In historische tijden (vanaf circa 1832) werd het terrein omschreven als noord-zuid georiënteerde stroken boomgaard, bouwland, weideland en tuin. Uit oude kaarten blijkt dat rekening te houden is met mogelijk enige bodemverstoring als gevolg van bebouwing vanaf begin 19e eeuw. De boerderij binnen het plangebied dateert wellicht oorspronkelijk uit de 17e eeuw. De archeologische verwachting is middelhoog vanaf de Vroege Middeleeuwen en hoog vanaf de Late Middeleeuwen tot Nieuwe tijd. Verder is de archeologische verwachting laag voor de periode Laat-Neolithicum tot Romeinse tijd, terwijl archeologische resten uit vroegere perioden een onbekende archeologische verwachting hebben. Deze liggen op een diepte van tenminste 8,0 m -mv. Ze worden daarom niet of nauwelijks bedreigt door de geplande ingrepen.Het uitgevoerde verkennende booronderzoek heeft tot doel het verwachtingsmodel te toetsen en zonodig aan te vullen. Hiertoe zijn verspreid over het toegankelijke deel van het plangebied verkennende boringen gezet. In dit stadium is verkennend booronderzoek de meest efficiënte onderzoekswijze om de archeologische potentie van het plangebied in kaart te brengen.Aan de hand van de profielopbouw met respectievelijk overwegend een dikke A-horizont op een dik pakket oeverafzettingen-op-veen en een dunne A-horizont op een laag oeverafzettingen-op-veen kan een zonering voor de archeologische verwachting worden opgesteld. Verder is een vulling met een steenfragment, een slak en wat baksteen, die een mogelijk spoor representeert.Dit advies is overgenomen door de bevoegde overheid, de gemeente Lopik. De gemeente wordt hierin vertegenwoordigd door haar deskundige, Omgevingsdienst Regio Utrecht (ODRU) Mochten tijdens de werkzaamheden onverhoopt toch archeologische resten worden aangetroffen, of resten waarvan redelijkerwijze kan worden vermoed dat het om archeologische resten gaat, dan geldt op grond van de Erfgoedwet (art. 5.10) een meldingsplicht. Dit kan bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE, www.cultureelerfgoed).
