Slijkstraat 4 te Amsterdam

DOI

Bouwhistorisch onderzoek naar een Universiteitsgbouw uit 1961. Het te onderzoeken pand bevindt zich aan de noordzijde van het bouwblok van het Oudemanhuispoortcomplex, aan de Slijkstraat en op de hoek van de Oudezijds Achterburgwal. In de loop der tijd is dit hele bouwblok eigendom geworden van de gemeente Amsterdam en kwam het in gebruik bij de Universiteit van Amsterdam. Ten behoeve van de nieuwbouw naar ontwerp van architect Leupen moesten diverse panden aan de Slijkstraat gesloopt worden, onder andere de Aula uit 1889. In 1959 begon architect Jan Leupen als hoofd van de afdeling Gebouwen van de Dienst Publieke Werken met het ontwerp voor de uitbreiding in twee fases van de Gemeente Universiteit van Amsterdam. De eerste fase kwam op de hoek van de Oudezijds Achterburgwal en de Slijkstraat en de twee fase kwam in het verlengde in de Slijkstraat. Leupen ontwierp voor de eerste fase twee bouwdelen met elk een eigen karakter, elk gericht op een eigen straat. Op de plek waar het hoge en lage bouwdeel bij elkaar kwamen én aansloten op de bestaande bebouwing van het Oudemannenhuis maakte hij een binnenplaats. De gevel aan de Oudezijds Achterburgwal werd ontworpen als voorgevel. De gevel aan de Slijkstraat werd ontworpen als zijgevel, bestaande uit verschillende delen. De tweede fase was een voortzetting van het lage bouwdeel aan de Slijkstraat met aan het andere uiteinde van dit bouwdeel een binnenplaats die later nog omsloten zou moeten worden door andere nieuwbouw. De gevel aan de Slijkstraat was een stempelmatige herhaling van de gevel uit de eerste fase. De gevels van beide binnenplaatsen kregen een geheel eigen karakter. Leupen maakte voor het ontwerp van de eerste fase gebruik van het feit dat de Slijkstraat niet loodrecht op de Oudezijds Achterburgwal staat. Het grootste deel van het gebouw kreeg stramienen en wanden loodrecht op of evenwijdig aan de Slijkstraat. De gevel aan de Oudezijds Achterburgwal kwam evenwijdig aan de gracht te liggen. Stramienlijn 3 werd deels loodrecht op de Slijkstraat geplaatst, maar maakte halverwege een knik om verder evenwijdig aan de Oudezijds Achterburgwal door te lopen. Ter plaatse van deze knik situeerde Leupen het centrale trappenhuis waarin deze hoekverdraaiing werd geaccentueerd. Het pand werd voorzien van een betonconstructie met kolommen. Het grid van de kolommen zorgde voor een heldere interne structuur. In het pand werden vooral collegezalen in verschillende vormen en maten ondergebracht (in totaal 18 stuks). Opvallend aan het ontwerp van de eerste fase zijn de vele trappen. Dit komt enerzijds doordat het pand als zelfstandig gebouw is ontworpen en er dus twee trappenhuizen / vluchtwegen nodig waren. Anderzijds komt het omdat het lage bouwdeel qua vloerniveaus aansluit op het voormalige Oudemannenhuis en het hoge bouwdeel een eigen maat verdiepingen heeft. De verschillende trappen zijn door een L-vormige gang met elkaar verbonden. Tevens zijn er verbindingen met zowel het voormalige Oudemannenhuis als de tweede fase van de nieuwbouw. De tweede fase is een voortzetting van het lage bouwdeel uit de eerste fase, kent geen hoekverdraaiing en minder niveauverschillen. Het ontwerp van de tweede fase is zodoende eenvoudiger van opzet.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/AR/09ZTNF
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/AR/09ZTNF
Provenance
Creator E. Osinga
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor Osinga, Eva
Publication Year 2024
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact Osinga, Eva (OSINGA bouwhistorie)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf
Size 49972841
Version 1.0
Discipline Humanities