Laagland Archeologie heeft op 26 en 27 mei 2020, onder saneringscondities, een Inventariserend veldonderzoek – proefsleuven uitgevoerd op het terrein ‘Havenstede’, gelegen tussen de Dokweg en de Opzoomerlaan te Hellevoetsluis. Dit onderzoek vond plaats in verband met de voorgenomen realisatie van nieuwbouw. Voor het terrein is in 2008 een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd. Dit bureauonderzoek omvatte een groot plangebied waarvan de noordkant uiteindelijk van toepassing was voor het huidige proefsleuvenonderzoek. Het gaat om (delen van) in het bouwplan opgestelde bouwlocaties 1 (drie grondgebonden woningen), 2 (vijf grondgebonden woningen) en 3 (appartementencomplex). In deze locaties werden resten verwacht van het 17e/18e-eeuwse poortwachtershuisje, een 19e-eeuwse duiker, mogelijke tijdelijke constructies zoals houten loodsen, resten van de 17e/19e-eeuwse timmerwerf en 19e/20e-eeuwse werkplaatsen. Op basis van het bureauonderzoek is door het bevoegd gezag besloten dat er een aanvullend onderzoek dient plaats te vinden in de vorm van een Inventariserend veldonderzoek – proefsleuven. Het onderzoek had tot doel om de gespecificeerde verwachting, die gebaseerd is op het bureauonderzoek, aan te vullen en te toetsen. Tevens diende het proefsleuvenonderzoek antwoord te geven op de in het PvE opgestelde onderzoeksvragen. Het onderzoek bestond uit een proefsleuvenonderzoek conform het KNA-protocol 4003 IVO-P. Voor bouwlocaties aan de zuidzijde is in 2009 een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd.In totaal zijn drie proefsleuven aangelegd, waarbij in iedere sleuf één vlak is aangelegd. In de eerste twee putten zijn twee profielenkolommen per put gedocumenteerd, in de derde put is één profielkolom gedocumenteerd. De vlakken zijn circa 0,8 tot 1,6 m -maaiveld aangelegd. Samengevat zijn tijdens het proefsleuvenonderzoek een muur, een fundering, twee kuilen, drie uitbraaksporen, twee puinlagen en verstoringen aangetroffen. De sporen dateren uit de Midden- en Late-Nieuwe tijd tot recent. Een aanzienlijk deel van het plangebied is verstoord door vervuiling en kabels/leidingen, die grotendeels ook niet op de KLIC waren aangegeven. Resten van het verwachte poortwachtershuisje, de duiker, de timmerwerf en/of werkplaatsen zijn in geringe mate aangetroffen. De twee aangetroffen muur-/funderingsresten dateren, op basis van baksteenkenmerken, uit circa 1730-1840 (eventueel nog tot 1900) en circa 1850-1930. De aangetroffen muur-/funderingsresten, evenals de aangetroffen uitbraaksporen, kunnen niet met zekerheid gekoppeld worden aan bouwwerken zoals aangegeven op historische kaarten uit de genoemde perioden. Eén van de kuilen is aangetroffen aan de binnenzijde van een voormalige loods van de timmerwerf; dit betreft een kuil waarin zich onder andere een metalen frame onderin de kuil bevond, de exacte functie is onbekend.Op basis van de waardering volgens de KNA-waarderingscriteria is de vindplaats binnen het plangebied niet behoudenswaardig. Gezien deze kwalificatie is geadviseerd om geen verder onderzoek meer uit te voeren en het plangebied ten aanzien van het omgevingsaspect Archeologische Waarden vrij te geven. Dit advies is bij de toetsing van het conceptrapport overgenomen door Archeologie Rotterdam (BOOR), waardoor het terrein kan worden vrijgegeven voor de voorgenomen ontwikkeling zonder verdere archeologische bemoeienis. Mochten bij graafwerkzaamheden onverhoopt toch archeologische resten worden aangetroffen, dan geldt conform de Erfgoedwet (art. 5.10) een meldingsplicht. Dit kan bij de gemeente of haar regio-archeoloog.
