In opdracht van CS Infra heeft RAAP van 22 augustus 2019 tot en met 22 januari 2020 een archeologisch opgraving - variant archeologische begeleiding uitgevoerd in het kader van de aanleg van het mijnwaternetwerk op het terrein van verzorgingstehuis Douvenrade in de gemeente Heerlen. Het doel van het onderzoek was het vaststellen van de archeologische waarde van het terrein en indien aanwezig het opgraven van archeologische resten. Hiertoe was het noodzakelijk inzicht te krijgen in de precieze aard en omvang van de vindplaats. In het verlengde daarvan is in kaart gebracht wat de consequenties zijn van de onderzoeksresultaten voor de verdere planvorming in het plangebied. Is de archeologische vindplaats behoudenswaardig, en, zo ja, kan deze behouden blijven of dient deze te worden opgegraven? Gezien de aard van de werkzaamheden (smal lijntracé) en de context (beekdal), is traditioneel gravend archeologisch onderzoek in de vorm van proefsleuven voorafgaand aan de geplande ontwikkeling niet mogelijk en niet zinvol. Het archeologisch onderzoek is daarom gecombineerd met de civieltechnische werkzaamheden en uitgevoerd als een opgraving - variant archeologische begeleiding. In principe is deze vorm van onderzoek gelijk aan een reguliere opgraving, maar gelden er vanuit de praktijk beperkingen bij de uitvoering.Tijdens het onderzoek zijn de ondergrondse civiele werkzaamheden archeologisch begeleid. In totaal is hierbij een oppervlakte van 2000 m² onderzocht. In de sleuf zelf zijn hierbij geen archeologische resten aangetroffen. Wel is in twee boringen, gezet vanaf de bodem van sleuf, langs de Valkenburgerweg een compact grindpakket aangetroffen die afgedekt werd door jonge beekafzettingen. Naar alle waarschijnlijkheid vormt dit grindpakket onderdeel van de Via Belgica – de Romeinse weg tussen Boulogne-sur-Mer en Keulen. Aangezien de ingrepen het aangetroffen grindpakket niet raakte, kon er geen verder onderzoek worden gedaan. Wel kan op basis van een melding uit 1933 enig inzicht worden verkregen hoe de Romeinse weg er hier oorspronkelijk moet hebben uitgezien. Daarnaast is op basis van een combinatie van gegevens uit verschillende onderzoeken vastgesteld dat een humeuze (oever)bodem die tijdens een eerder booronderzoek binnen het plangebied onder de jonge beekafzettingen is aangetroffen naar alle waarschijnlijkheid in de Romeinse tijd dateert. Helaas is ook deze bodem niet aangesneden tijdens onderhavig onderzoek, waardoor verdere observaties niet mogelijk waren.Hoewel er dus geen archeologische resten daadwerkelijk zijn opgegraven, tonen de onderzoeksresultaten wel aan dat het plangebied en de directe omgeving een hoge verwachtingswaarde heeft. Met name interessant voor toekomstig onderzoek is in de eerste plaats natuurlijk de Via Belgica en dan met name hoe deze is opgebouwd binnen het beekdal van de Geleenbeek. Daarnaast kan de humeuze bodem zowel deposities van nederzettingsafval en/of rituele aard als goed geconserveerde botanische en andere organische resten bevatten die gebruikt kunnen worden voor landschapsreconstructies. Er ligt dus een grote potentie toekomstig onderzoek om op verschillende vlakken nieuwe inzichten te verkrijgen. Er wordt dan ook geadviseerd om de bestaande hoge verwachting voor het plangebied en de directe omgeving te handhaven.

Issued: 2020-01-22