Dendrochronologisch onderzoek Kasteel Mheer Dorpsstraat Mheer (BAAC project 25.0155)

DOI

Verschillende vleugels en bouwfaseringen in de houtbouwconstructie van Kasteel Mheer zijn bemonsterd voor de inzet van dendrochronologisch onderzoek. Kasteel Mheer ligt aan de Dorpsstraat in de kern van het gelijknamige dorp Mheer, in de Limburgse gemeente Margraten. Het kasteelcomplex bestaat uit meerdere vleugels en een ronde toren in het zuidoosten. In totaal zijn 29 boorkernen genomen uit verschillende vleugels op 20 augustus 2024 en 28 januari 2025 bouwhistorici Maikel Niël en Birgit Dukers. De boorkernen hebben unieke nummering gekregen met een letter: N voor noordvleugel, O voor oostvleugel, W voor westvleugel en T voor toren. Belangrijk detail is dat in het materiaal duplicaten zitten. Van acht elementen zijn twee monsters geboord. Vier boorkernen bleken ongeschikt, omdat het hout te weinig jaarringen bevat. In totaal zijn 25 boorkernen opgemeten en dit resulteerde in 25 meetreeksen. Na clustering tot boomseries en boomgroepen heeft het onderzoek de volgende resultaten opgeleverd per vleugel. Noordvleugel: Het kapinterval van een spant uit de noordvleugel dateert tussen 1530 – 1537. De herkomst van de eik is gelegen is zuidelijke richting in de Maasvallei in Oost-België. Westvleugel: De laatst gemeten jaarringen uit twee spanten en een dekbalk zijn gegroeid in het jaar 1535. In drie gevallen waren de resten van een incomplete spinthoutring zichtbaar aan de buitenzijde, deze is geteld maar niet gemeten. Kortom, de laatst waargenomen jaarring valt driemaal in het jaar 1536. Dat de einddateringen samenvallen kan toeval zijn, maar het is ook een aanwijzing dat hier de wankantring bij het boren licht beschadigd is geraakt en dus incompleet is. Dit impliceert dat de eiken in 1536 zijn gekapt en waarschijnlijk in de herfst/winter van 1536 – 1537. Het hout van deze drie delen, plus een derde spant komt vanuit het zuiden gezien de houtherkomst in de Maasvallei in Oost-België. Oostvleugel: De eik die is gebruikt voor de balk uit de oostvleugel (O1; O2) is gekapt in de herfst/winter periode van 1641-1642. De herkomst van deze eik is te zoeken is oostelijke richting in Midden-Duitsland. Toren: De eik die is gebruikt om de twee stijlen T1 en T5 te vervaardigen is gekapt in de herfst/winter periode van 1641-1642. Ook hier geldt, de herkomst is te zoeken is oostelijke richting in Midden-Duitsland.

Identifier
DOI https://doi.org/10.34894/MUCO7Q
Metadata Access https://dataverse.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.34894/MUCO7Q
Provenance
Creator Doeve, Petra ORCID logo
Publisher DataverseNL
Contributor Doeve, Petra
Publication Year 2025
Rights CC-BY-NC-ND-4.0; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
OpenAccess false
Contact Doeve, Petra (BAAC)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; image/x-freehand
Size 2023785; 23267
Version 1.0
Discipline Earth and Environmental Science; Environmental Research; Geosciences; Humanities; Natural Sciences