In opdracht van Waternet heeft RAAP in maart 2025 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek) uitgevoerd voor het plangebied Dijkverbeteringen Vreelandseweg te Loenen aan de Vecht en Vreeland in de gemeente Stichtse Vecht.
Voor dit plangebied is in november 2024 een bureauonderzoek uitgevoerd waarin een archeologische verwachting voor dit gebied is opgesteld (Kroes, 2024). De begrenzing van het onderzoeksgebied van het verkennend booronderzoek is gebaseerd op deze archeologische verwachting.
Op grond van het bureauonderzoek waren er in het onderzoeksgebied twee niveaus met archeologische potentie mogelijk. Ten eerste betreft dit een veraard niveau in het Hollandveen, waarop archeologische resten uit de ijzertijd en de Romeinse tijd en eventueel ook uit de bronstijd verwacht konden worden. In de boringen is in het centrale deel van het onderzoeksgebied Hollandveen aangetroffen, maar van een veraard niveau is geen sprake. Op grond van deze resultaten worden er binnen het onderzoeksgebied geen resten uit deze perioden meer verwacht.
Daarnaast konden er binnen het onderzoeksgebied resten van bewoning uit de periode ijzertijd tot en met de nieuwe tijd worden verwacht op de oeverafzettingen van de Vecht. Bewoningsresten uit de ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen kenmerken zich door de aanwezigheid van een archeologische laag met fragmenten houtskool, verbrande leem, aardewerk en al dan niet verbrand bot.
Vanaf de late middeleeuwen komen daar puinresten bij: fragmenten baksteen en mortel, bakstenen en gemetselde constructies. Tijdens het veldonderzoek is in het noorden een aaneengesloten zone met oeverafzettingen aangetroffen. In boring 1 tot en met 7 is de top van deze afzettingen kalkloos, maar afgezien daarvan zijn er geen tekenen van bodemvorming in waargenomen. Op grond hiervan én op
grond van het feit dat de oeverafzettingen direct onder de bouwvoor liggen wordt geconcludeerd dat de oeverafzettingen zijn afgetopt en deels zijn opgenomen in de bouwvoor. In het zuidelijke deel van het onderzoeksgebied, waar slechts in enkele geïsoleerd liggende boringen oeverafzettingen zijn aangetroffen, is dit in sterkere mate het geval. Er is in de oeverafzettingen geen archeologische laag aangetroffen. Ter plaatse van boring 16, waar drie pogingen zijn gestuit in ondoordringbaar puin, is op historisch kaartmateriaal geen bebouwing aangegeven. Het hier aangetroffen puin is op deze plek opgebracht ter versteviging van de inrit naar het weiland. Op grond van deze resultaten worden er geen archeologische resten meer verwacht op de oeverafzettingen van de Vecht binnen het onderzoeksgebied.
Op basis van de resultaten van dit onderzoek blijkt dat in het onderzoeksgebied geen archeologische resten bedreigd worden. Daarom wordt in het kader van de voorgenomen bodemingrepen geen vervolgstap uit het proces van de Archeologische Monumentenzorg (AMZ) noodzakelijk geacht.
Indien bij de uitvoering van de werkzaamheden onverwacht archeologische resten worden aangetroffen, dan is conform artikel 5.10 van de Erfgoedwet aanmelding van de desbetreffende vondsten bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap c.q. de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verplicht (vondstmelding via ARCHIS).
Dit rapport geeft (selectie)adviezen. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Stichtse Vecht, deze al dan niet over te nemen in de vorm van een (selectie)besluit.
