Middeleeuwse bewoningssporen op de wierde van Woldendorp. Een archeologische opgraving aan de Burgemeester Garreltsweg te Woldendorp, gemeente Delfzijl (Gr.)

DOI

In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat op de onderzoekslocatie sprake is van een middeleeuws boerenerf, waarbij de woning zich in het zuiden, waarschijnlijk net buiten het opgegraven terrein heeft bevonden, en het erf zich in het noorden. De gevonden paalgaten maken mogelijk deel uit van een structuur in het zuidelijk deel van de werkput. Deze van hout geconstruerde boerderij moet zich geheel in het zuiden van het huidige terrein hebben bevonden, gezien de positie van de paalgaten, de haardplaats bijna tegen het zuidprofiel aan en de in dezelfde periode te dateren waterput die net iets ten noorden van de (vermoedelijke) boerderij werd gevonden. Al deze sporen leverden namelijk kogelpotaardewerk op, ruwweg te dateren in de 9e–11e eeuw. Aangenomen mag worden dat de waterput zich buiten de boerderij bevond en de haardplaats erbinnen. Daarmee kan de locatie van de boerderij min of meer worden gereconstrueerd.De bewoning zal zich op het centrum van de wierde hebben gericht, alhoewel aan de paalsporen geen eenduidige richting is af te leiden. De oriëntatie, gericht naar het centrum van de wierde, is blijven bestaan tot in de huidige tijd, zoals is af te leiden uit het nu nog bestaande bestratings- en verkavelingpatroon. De Burgemeester Garreltsweg lijkt hierin onderdeel te zijn van de voormalige ringweg om de wierde, waarop de diverse boerenerven aansloten.De boerderij aan de zuidzijde van het onderzoeksterrein is op een gegeven moment verdwenen danwel verschoven van positie, daar de historisch bekende boerderij in de 19e eeuw aan de noordzijde van het terrein lag. Een dergelijke verschuiving kan in de Late Middeleeuwen hebben plaatsgevonden.Vier waterputten hebben een middeleeuwse datering, met laatmiddeleeuws aardewerk in de vulling en twee waterputten zijn veel jonger, met een vulling die bestaat uit subrecent materiaal.Het huidige archeologische onderzoek lijkt aan te tonen dat vanaf de Late Middeleeuwen het bewoningspatroon zich in dit deel van Woldendorp gehandhaafd heeft, met wellicht enkele lichte verschuivingen van de diverse boerderijen en veranderingen zoals het opnieuw inrichten van het erf en het graven van nieuwe waterputten, waarvan er diverse tijdens het onderzoek zijn aangetroffen.Gezien de nog resterende antropogene lagen, tot 2 m onder het laatste vlak, is af te leiden dat de bewoningsgeschiedenis nog verder teruggaat. Het proefprofiel tot op de vaste ondergrond leverde in ieder geval uit de diepste lagen Karolingisch materiaal op, bestaande uit vroeg kogelpotaardewerk. Dit betekent dat de eerste aanleg van de wierde gezocht mag worden in de Vroege Middeleeuwen. Op basis van het vondstmateriaal kan worden gesteld dat de ongeschonden ophogingslagen uit de periode 900–1050 dateren, mogelijk nog doorlopend tot in de periode 1050–1250. Later aardewerk komt of uit sporen, voornamelijk uit waterputten, of uit de verstoorde bovengrond. Waarschijnlijk is de wierde in de Late Middeleeuwen nogmaals opgehoogd, maar deze ophogingslaag is verdwenen in de Nieuwe Tijd, toen het bovenste deel van het terrein grotendeels is verstoord. De kern van de wierde is echter (grotendeels) intact en bevat een archeologisch rijk en waardevol bodemarchief.

Date: 2005

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-ztv-kham
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-ztv-kham
Provenance
Creator Tuinstra, S.J.
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor b.u.l.k. archeologie, import; ARC b.v.
Publication Year 2010
Rights CC0 1.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0
OpenAccess true
Contact b.u.l.k. archeologie, import (DANS)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; text/xml
Size 5488926; 7913; 8436; 822; 6869
Version 1.0
Discipline Humanities