Van 11 tot en met 18 april 2012 (6 dagen) is een archeologische opgraving uitgevoerd op de locatie Bangert 61 in Zwaag, gemeente Hoorn. Het perceel aan de noordzijde van de Bangert was tot de bouw van de boerderij in de 17de eeuw in gebruik als akker en/of weiland. Het terrein werd doorsneden door diverse smalle sloten, die hier tijdens de ontginningsperiode in de 12de eeuw zijn uitgegraven. Een deel van deze sloten is al in de Late Middeleeuwen gedempt. De resterende sloten zijn hierna verbreed en verdiept. Langs enkele sloten is een eenvoudige oeverversterking met dunne palen aangetroffen en mogelijk eveneens de resten van een latrine boven de sloot.Aan het begin van de 17de eeuw is het perceel bouwrijp gemaakt. Hiertoe zijn in de eerste plaats twee sloten op het terrein gedempt. Hierbij is vrij veel afgedankte keramiek in de sloot gestort, vermoedelijk door omwonenden. Het aardewerk dateert uit de periode 1575-1615 en kan als eenvoudig worden getypeerd: de hoeveelheid geïmporteerde keramiek is zeer beperkt en Chinees porselein ontbreekt. Op de locatie van de boerderij lijkt eveneens grondverbetering te hebben plaatsgevonden, waarbij de oude venige ondergrond is weg gegraven en de bouwput is opgevuld met klei.Rond 1615 is op het perceel een stolpboerderij gebouwd. In 1870 is deze boerderij afgebroken, waarna hier een kleine stolp is teruggebouwd. Met name over de westelijke helft van de 17de eeuwse boerderij, gelegen onder de 19de-eeuwse stolp, is veel informatie verkregen over het uiterlijk, constructie en de indeling. De boerderij behoort volgens de typologie van Brandts Buys tot het type Westfriese stolp. Kenmerkend voor dit type boerderij zijn de darsdeuren in de voorgevel, de woonruimtes langs de zijgevel en de koestal aan de achterzijde.

West-Friese Archeologische Rapporten 57