In opdracht van dhr. L. Westerhuis heeft Transect b.v. in mei 2018 een Archeologische Begeleiding (AB), conform protocol opgraven (DO) uitgevoerd in een plangebied aan de Streeksterweg 101 in Usquert (gemeente Eemsmond), op het terrein van de fam. Westerhuis. De aanleiding voor het onderzoek is het voornemen om een nieuwe bewaarloods te bouwen op de locatie.Voor het plan is een omgevingsvergunning aangevraagd, in welk kader ook archeologisch onderzoek is vereist. Op de archeologische verwachtingskaart en beleidsadvieskaart van de gemeente Eemsmond heeft het plangebied de aanduiding historische boerderijplaats en hoge archeologische verwachting. In het Bestemmingsplan Buitengebied is dit vertaald in een dubbelbestemming Waarde - Archeologie 2. Dit betekent dat de gronden, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming(en), mede bestemd zijn voor het behoud van archeologische waarden. Hierbij geldt een onderzoeksverplichting naar de archeologische waarden bij ingrepen groten dan 15 m². De voorgenomen plannen overschrijden deze grenswaarde.Op basis van de resultaten van het archeologisch bureauonderzoek geldt in het plangebied een hoge verwachting op de aanwezigheid van archeologische resten uit de periode vanaf de Middeleeuwen. Gezien met de voorgenomen bodemingrepen mogelijk behoudenswaardige archeologische resten verloren gaan, is geadviseerd om in het plangebied aanvullend archeologisch onderzoek uit te laten voeren (Van der Mei & Van Geffen 2018).De bevoegde overheid heeft besloten dit in de vorm van een archeologische begeleiding, conform protocol opgraven te doen. Hierbij vond het archeologisch onderzoek plaats tijdens de ondergrondse graafwerkzaamheden ten behoeve van de nieuwbouw.In het plangebied is een sterk verstoorde bodem aangetroffen. Het te ontgraven peil is nergens onder de verstoorde laag of de bouwvoor aangelegd. Alleen bij de aanleg van de profielen is helemaal onderin het profiel een onverstoorde laag aangetroffen. Op sommige stukken was het maaiveld al op ontgravingsdiepte (vlak 1).Voor de 15 cm dieper gelegen funderingen zijn drie sleuven gegraven, welke tezamen vlak 2 zijn genoemd. In de sleuf langs de zuidelijke rand bleef het beeld van verstoring hetzelfde. In de sleuf langs de noordrand is ook alleen verstoring, en de onverstoorde bouwvoor uit vlak 1, aangetroffen. In het laatste deel, de sleuf langs de westrand, is de vorm van de voormalige plek van de huidige schuur herkend. Helemaal in het noorden, in de hoek waar de noordelijke sleuf aansloot op de westelijke sleuf, is een stukje fundering (S.1) aangetroffen. Het ging om een klein hoekje (mogelijk een goot) dat bestond uit hergebruikte kloostermoppen.Het vondstmateriaal bestaat uit wat scherven en een metalen mesheft uit de bouwvoor. Verder is een baksteenmonster meegenomen van spoor 1 (V.3).Los van het genoemde fragment van een fundering/goot uit de Nieuwe tijd, zijn er geen behoudenswaardige sporen en/of vondsten aangetroffen. Geconcludeerd kan worden dat de hoge verwachting op de aanwezigheid van archeologische resten uit de periode vanaf de Middeleeuwen niet is bevestigd. Er zijn geen sporen en/of vondsten die duiden op een dergelijke vindplaats uit de genoemde periode. Mogelijk zijn resten bewaard gebleven in de onverstoorde lagen die dieper zijn gelegen, deze blijven dan echter in situ bewaard. Hetzelfde geldt voor S.1. Dit spoor liep buiten het plangebied door, maar zal niet verder verstoord worden. Wij adviseren dan ook om het plangebied archeologisch vrij te geven op basis van dit onderzoek.
