Het Centraal Bodemkundig Bureau (CBB) uit Deventer heeft aan Archaeological Research & Consultancy (ARC bv) opdracht verleend tot het uitvoeren van een archeologisch inventariserend veldonderzoek (IVO) door middel van een bureauonderzoek en boringen, op een tweetal locaties in Zaltbommel. Op beide locaties vindt momenteeel glastuinbouw plaats. De aanleiding tot het onderzoek is de voorgenomen herontwikkeling van het gebied. Deellocatie 1 heeft een oppervlakte van 28.873 m2, deellocatie 2 heeft een oppervlakte van 10.924 m2. De boringen zijn op 20 en 21 juli 2005 geplaatst door CBB en beschreven door drs. A.J.Wullink van ARC bv.Deellocatie 1, gelegen aan de Spellewaardsestraat, is grotendeels bebouwd met kassen, welke nog in gebruik zijn. Gezien de inrichting en het gebruik van de deellocatie is de maximaal haalbare uitvoeringsinspanning geleverd. Dit heeft geleid tot een goed beeld van de archeologie en de fysische geografie. De locatie ligt ter plaatse van de stroomgordel van Spelwerd. Deze geul is actief geweest van 5590 tot 4800 BP. Op basis van het booronderzoek en in relatie tot de jongere afzettingen van de zuiderlijker gelegen stroomgordel van Gameren, kan worden vastgesteld dat de oeverwalafzettingen van de Spelwerdse stroomgordel in ieder geval tot 2950 BP aan het oppervlak moeten hebben gelegen, boven de omringende komgebieden.Gedurende ten minste 2000 jaar was de stroomgordel een potentiele bewoningslocatie. Er zijn tijdens het booronderzoek geen archeologische indicatoren aangetroffen in de oeverwalafzettingen. In de boven de oeverwalafzettingen gelegen komafzettingen zijn een aantal terrestrische laklagen aangetroffen die er op wijzen dat de komgebieden gedurende langere tijd droog moeten hebben gestaan.In een van de aangetroffen laklagen is een tweetal boringen houtskool aangetroffen (boring 9 en 12, ca. 180 cm –mv). Er zijn geen andere archeologische indicatoren aangetroffen. Mogelijk is het houtskool van natuurlijke oorsprong.Indien er, als gevolg van toekomstige bouwwerkzaamheden, in de noordoosthoek van de onderzoekslocatie bodemverstorende activiteiten dieper dan 1,5 m –mv plaatsvinden, dient er vervolgonderzoek te worden uitgevoerd.Deellocatie 2 ligt aan de Nieuwe Tijningen en is voor circa een derde deel bebouwd met een kas. Er waren geen belemmeringen voor het uitvoeren van het booronderzoek. Deellocatie 2 ligt ter plaatse van de stroomgordel van Gameren, die actief is geweest van 2950 tot 1860 BP. Op deze stroomgordel liggen een aantal archeologische monumenten van hoge waarde, waar tijdens eerdere onderzoeken (in 1945) bewoningsniveaus uit de Romeinse Tijd zijn aangetroffen. Een van de monumenten ligt deels binnen de onderzoekslocatie. Op de stroomgordel is romeins aardewerk aangetroffen. Het booronderzoek heeft uitgewezen dat geulafzettingen tot vlak onder het maaiveld voorkomen. De bovenste 40 cm van de onderzoekslocatie is verstoord. Tijdens het booronderzoek is aardewerk- en baksteengruis, metaal en bot aangetroffen. Gezien de hoge archeologische verwachting van de stroomgordel en de aanwezigheid van de monumenten in de omgeving, bestaat de kans dat er onder de bouwvoor intacte sporen uit de Romeinse Tijd aanwezig zijn. Het verdient dan ook de aanbeveling verder onderzoek te verrichten ter plaatse van deellocatie 2, in de vorm van het graven van proefsleuven.
Date: 2005
