In opdracht van Lievense heeft RAAP in januari 2020 een archeologisch bureauonderzoek en een verkennend booronderzoek uitgevoerd voor het plangebied Vervanging van o.a. S-8651 nabij Gewandeweg te Geleen in de gemeente Sittard-Geleen. In het plangebied zullen gasleidingen vervangen worden en nieuwe leidingen gelegd worden. In eerste instantie zouden voordat deze werkzaamheden plaatsvonden een werkterrein worden aangelegd door de teelaarde te verwijderen en bomen te kappen/frezen. Er zijn nu plannen om het werkterrein op het maaiveld aan te leggen, zonder de teelaarde te verwijderen.ResultaatOp basis van het bureauonderzoek heeft het plangebied een lage archeologische verwachting voor kampementen uit het paleolithicum tot mesolithicum, een hoge archeologische verwachting voor nederzetting en off-site fenomenen uit het (vroeg) neolithicum (LBK) en de ijzertijd, een middelhoge archeologische verwachting voor nederzettingen en off-site fenomenen uit de bronstijd en de Romeinse tijd tot en met de volle middeleeuwen, en een lage verwachting voor off-site fenomenen uit de late middeleeuwen tot en met de nieuwe tijd.Uit het verkennend booronderzoek blijkt dat de bodemopbouw in het plangebied grotendeels intact is. In twee boringen is de E-horizont nog aanwezig en in 4 boringen is de Bt -horizont nog volledig of vrijwel volledig intact. In boring 1 is de bodem tot 220 cm –mv verstoord. Het gaat hier waarschijnlijk om een zeer kleine verstoorde zone (of om mogelijk een archeologisch spoor). De top van het archeologisch niveau bevindt zich direct onder de bouwvoor (of teelaarde) vanaf ongeveer 25-50 cm – mv (72,22 en 70,95 meter +NAP).Advies aanleg werkterrein op maaiveldVoor de locaties waar leidingen worden vervangen en waar alleen bomen worden gekapt/gefreesd wordt geadviseerd om geen archeologisch vervolgonderzoek te laten plaatsvinden. In de gemeente Sittard-Geleen is het gebruikelijk om een buffer van 40 cm dik t.o.v. het archeologisch niveau aan te houden om zodoende te voorkomen dat als gevolg van de druk van machines op de ondergrond de bodemopbouw en daarin eventueel aanwezige archeologische resten alsnog verstoord worden. Zeker gezien het feit dat het archeologisch niveau dicht onder het maaiveld ligt, kunnen in potentie archeologische resten worden aangetast, zelfs als er geen teeltaarde wordt verwijderd. Het is aan het bevoegd gezag (de gemeente Sittard-Geleen) om na te gaan of behoud in situ mogelijk is, door bijvoorbeeld het terrein op te hogen (minimaal 15 cm). We adviseren dat er bij behoud in situ in ieder geval gebruik gemaakt dient te worden van rijplaten, zodat er geen schade ontstaat aan de mogelijk archeologische resten. De geplande ingrepen voor alleen de plaatsing van de leidingen zijn niet groter dan de vrijstellingsgrens.Wanneer behoudt in situ niet mogelijk is adviseren wij een archeologisch proefsleuvenonderzoek met een mogelijke doorstart naar een archeologische opgraving of d.m.v. een opgraving – variant archeologische begeleiding. Gezien de omvang van het plangebied heeft een proefsleuvenonderzoek de voorkeur. Voor beide mogelijkheden hoort vooraf een Programma van Eisen (PvE) opgesteld te worden.Advies aanleg werkterrein verwijderen teelaardeVoor de locaties waar leidingen worden vervangen en waar alleen bomen worden gekapt/gefreesd wordt geadviseerd om geen archeologisch vervolgonderzoek te laten plaatsvinden. Voor de locaties waar de teelaarde wordt verwijderd en waar nieuwe leidingen worden gelegd, worden archeologische resten wel bedreigd en wordt dus een archeologisch vervolgonderzoek geadviseerd.Aangezien het archeologisch niveau direct onder de bouwvoor aanwezig is (ca. 25 tot 50 cm –mv) wordt aanbevolen om het archeologisch vervolgonderzoek uit te voeren door middel van een archeologisch proefsleuvenonderzoek (met een mogelijke doorstart naar een opgraving) of door middel van een archeologische begeleiding. Voor beide onderzoeken dient er van te voren een door het bevoegd gezag goedgekeurd Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld.
Date: 2020-01-23
