Een kaasmakerij en restheem aan de Molendijk

DOI

In de maand januari 2019 is door Archeologie West-Friesland een opgraving uitgevoerd op de locatie Lekermeer 11a in Wognum, gemeente Medemblik. In drie dagen tijd is met koud, maar mooi weer, een oppervlakte van circa 150 m2 onderzocht.In eerste instantie werd een brede sleuf gegraven om te controleren of archeologische resten aanwezig waren. Toen dit het geval bleek, is direct uitgebreid naar een vlakdekkende opgraving. De sporen zijn grotendeels onderzocht in één vlak. Voorafgaand aan het onderzoek werd een Programma van Eisen (PvE) opgesteld waarin onderzoeksvragen zijn geformuleerd (H3). De onderzoeksvragen richtten zich enerzijds op de aanwezigheid van een mogelijke middeleeuwse terp en dan met name op datering en resten van huizenbouw en anderzijds op de Nieuwe Tijd waarbij vragen werdengesteld over de datering van de boet en staart, de mogelijke woonfunctie, ambachtelijke werkzaamheden en materiële cultuur. Bij dit onderzoek zijn meerdere resten teruggevonden van een schuur en stal die onderdeel zijn geweest van een West-Friese stolp. Een middeleeuwse terp was niet aanwezig, de verhoging op het AHN bleek een restheem te zijn.Een interessante ontdekking op deze locatie was de aanwezigheid van een veenpakket van maar liefst 1,20 m dikte.Tot 1865 stond tegen de stolp een schuur aangebouwd (ook wel boet genoemd). Deze schuur werd schuin tegen de stolp gezet, omdat rekening gehouden diende te worden met het rietland, dat zich schuin ten noordwesten van de stolp bevond. Het is onduidelijk wanneer de stolp en boet zijn gebouwd. Op basis van de rechthoekige vorm van de schuur is deze waarschijnlijk in de 18de of vroege 19de eeuw aangebouwd. Van de schuine boet werden slechts enkele sporen teruggevonden, waaronder een tweetal poeren, een mogelijke zijgevel en een mogelijke binnenmuur. Over de exacte indeling en gebruik van de boet kan derhalve weinig worden gezegd.In 1865 was de boet verdwenen en een nieuw gebouw tegen de stolp aangezet. Dit nieuwe gebouw was een verlengde van de stal in de boerderij naar het noorden. De verlengde stal had ook een schoorsteen, met ten westen daarvan een bedstede en/of vaste kasten. Naast stal had het gebouw dus ook een andere functie, waarschijnlijk die van kaasmakerij. Hoewel het hier om relatief recente tijd gaat, is weinig bekend over kaasmakerijen in stolpboerderijen.In 1946 brandt de boerderij af en in 1950 wordt de boerderij gesloopt.

West-Friese Archeologische Rapporten 161

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/DANS-XAZ-GA9N
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/DANS-XAZ-GA9N
Provenance
Creator B.C. ter Steege
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor P Leek; W. Stellingwerf
Publication Year 2021
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact P Leek (Archeologie West Friesland)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; image/vnd.dxf; application/x-mscardfile; application/octet-stream; audio/midi; application/vnd.mif; application/vnd.oasis.opendocument.spreadsheet; image/jpeg; text/xml; text/csv
Size 1491008; 1497547; 3977; 104; 3981; 3651; 179; 1340; 287; 246; 544; 19; 387; 2092; 48; 257; 29; 363; 1094; 3783; 3682; 102; 317; 62; 416; 78; 300; 2391; 57; 327; 6896; 144; 399; 547; 1756; 3681; 298; 1511; 498; 909; 18; 383; 45; 26; 292; 1556; 4057; 87; 313; 110; 316; 31; 290; 69; 643; 128; 3591; 8543; 96; 338; 595; 1658881; 805966; 12513; 78165; 77516; 74775; 494903; 7849692; 8076983; 7389209; 7519477; 7138716; 7324876; 7689148; 7300229; 7444538; 7713372; 7821990; 7766308; 7671391; 7722745; 7396663; 7973934; 7456884; 7743971; 7920349; 7176493; 7415740; 7714889; 7775195; 7425973; 7809773; 7615250; 7096770; 7449305; 7349237; 7316049; 7249580; 7544262; 7907380; 7559366; 7632639; 7483522; 7361873; 7417529; 7052143; 6996666; 7666243; 7706318; 7763287; 7445105; 7753177; 7555646; 7502501; 7375548; 7180619; 7174635; 7193512; 7523197; 7486749; 7170485; 7308826; 7459792; 7409117; 7647304; 7455347; 7176755; 7559267; 7921707; 7381912; 7329449; 7362449; 7215869; 7512401; 7467674; 7660618; 6694719; 7496227; 7425659; 7898340; 7338490; 7382655; 7517982; 7604206; 7439730; 7635212; 7552294; 8077986; 6957440; 7736604; 7325679; 7243681; 7297509; 7438141; 7169794; 7550722; 7608240; 7043711; 7446741; 7522818; 7454168; 7567917; 7424525; 7490819; 7758630; 7594581; 7304088; 7530711; 7247915; 8100417; 7669446; 7172868; 7247221; 7273270; 7748330; 7419430; 7294797; 7256666; 7950464; 7293239; 7456522; 7135929; 6877860; 7392950; 7451293; 7308381; 7611391; 7652984; 7210915; 16448; 16903; 10950; 10884; 874227; 113678; 2277839; 1835063; 12698163; 90601; 44293850; 6638; 6560; 124326; 832; 256; 666; 5233; 157; 566; 1235; 1736; 176; 95; 188; 414; 170; 189; 580; 127; 624; 588; 964; 16515; 215; 354; 671; 304; 4398; 936; 1272
Version 2.1
Discipline Humanities