De Waag te Monnickendam

DOI

Bouwhistorisch onderzoek naar De Waag uit 1666-1669 in Monnickendam. De voorganger brandde in 1666 af. De gevels van de nieuwe waag werden ontworpen in de stijl van het Hollands Classicisme met een duidelijk invloed van Vingboons. Op de begane grond werd de waag gesitueerd en op de verdieping een vergaderruimte voor de burgerwacht/schutterij en/of vroedschap. Over wijzigingen in het waaggebouw tussen de bouw in 1666-1669 en de restauratie in 1904 is weinig bekend. Het gebouw verloor in de loop van de negentiende eeuw zijn functie als waag en heeft daarna verschillende functies gehad. In 1904-1905 werd de waag met beurs gerestaureerd onder leiding van de Haagse architect J.F.L. Frowein. Veel onderdelen werden hersteld en deels of geheel vernieuwd, alle conform bestaande toestand. Alleen de overkapping van de beurs kreeg een nieuwe vorm, naar voorbeeld van de visbank in Gouda. Het timpaan aan de voorkant werd vervangen door een dakschild, het dak werd met leien gedekt en het fries werd voorzien van trigliefen. De tegelwand van de schouw op de verdieping bestaat uit tegels die vermoedelijk tijdens deze restauratie bijeengebracht werden. In 1961 vond een verbouwing plaats om het gebouw geschikt te maken als restaurant en expositieruimte. Achter de waag werd een toiletaanbouw gerealiseerd met op de verdieping een keuken. In 1986-1988 was wederom een restauratie nodig, niet vanwege slecht onderhoud maar vanwege de slechte fundering. Hierdoor waren veel schades ontstaan. Daarnaast voldeed het gebouw niet meer aan de hedendaagse eisen voor ventilatie, brandpreventie en isolatie. Architect J. Witte maakte een restauratieplan. Ten eerste kreeg het gebouw een nieuwe betonnen fundering. Daarna konden andere schades hersteld worden. Aan het metselwerk, het natuursteenwerk, de houtconstructie, de kozijnen en ramen waren veel reparaties / vernieuwingen nodig. Alle herstelwerkzaamheden vonden plaats conform het oorspronkelijke werk. Een uitzondering hierop is dat de constructie na de restauratie geheel geschilderd werd, terwijl deze tot dan toe onbeschilderd was geweest. De verdiepings- en zoldervloer werden geïsoleerd en van een nieuwe topvloer voorzien. Achter de entree werd een glazen tochtportaal gemaakt. De schouw op de begane grond kreeg andere tegelwerk. De spiltrap naar de verdieping werd bovenaan van een kwart voorzien in plaats van het bestaat de rechte deel. Balustrades werden deels vernieuwd en op de verdieping kwam een brandwerend portaal om de spiltrap heen. De keukenaanbouw op de verdieping werd gesloopt. De schouw op de verdieping kreeg een andere stookvloer en de kastdeuren werden van een houtimitatie voorzien.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/AR/ZWDH25
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/AR/ZWDH25
Provenance
Creator E. Osinga
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor Osinga, Eva
Publication Year 2024
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact Osinga, Eva (OSINGA bouwhistorie)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf
Size 46765816
Version 1.0
Discipline Humanities