Corio Glana Highlight 20 te Sittard RAAPrap_7012_GELCO15_20250113_binder

DOI

Tijdens het archeologisch onderzoek zijn op 12 locaties archeologische vindplaatsen aangetroffen (voor de globale ligging, zie figuur 3). Deze dateren uit het vroeg-neolithicum A (LBK), de late prehistorie (o.a. midden-ijzertijd), de middeleeuwen en de nieuwe tijd. Het gaat hierbij zowel om nederzettingsresten op de hoger gelegen lössgronden en de drogere overgangszones naar het beekdal, als om beekdalgerelateerde vindplaatsen in het natte beekdal.Op twee locaties zijn aanwijzingen gevonden voor nederzettingsresten uit het vroeg-neolithicum A. Het gaat hierbij om diverse (paal)kuilen die geassocieerd kunnen worden met de Lineaire Bandkeramiek (LBK), de eerste boeren die zich omstreeks 5250 v. Chr. in Zuid-Limburg hebben gevestigd. Het gaat enerzijds om resten (voornamelijk kuilen) die samenhangen met een bekende vindplaats in het noordwesten van het onderzoeksgebied (vindplaats 1, cf. LBK-vindplaatsen ?Sittard-Rijksweg Zuid? en ?Sittard-Mgr. Claessenstraat?), en anderzijds om een nog relatief onbekende vindplaats (LBK-aardewerk nabij een laat-prehistorische kuil) in het uiterste zuidoosten van het gebied (vindplaats 10).Aanwijzingen voor vindplaatsen uit de late prehistorie/ijzertijd zijn op drie locaties in het onderzoeksgebied aangetroffen. Ter plaatse van de LBK-vindplaats (vindplaats 1) werd aardewerk aangetroffen dat geplaatst kan worden in de ijzertijd. Alhoewel niet zeker is of er daadwerkelijk nederzettingsresten uit de ijzertijd aanwezig zijn, staat wel vast dat direct ten zuidoosten hiervan een geul aanwezig was. Deze staat nu gekarteerd als een droogdal maar was in de late prehistorie nog meer uitgesproken in het landschap aanwezig (vindplaats 1). In het uiterste zuidwesten van het onderzoeksgebied werden diverse kuilen (waaronder twee silokuilen) aangetroffen, die wellicht deel uitmaakten van een ruimer nederzettingsterrein dat in de midden-ijzertijd dateert (vindplaats 8). Tot slot dient nog opgemerkt te worden dat de eerder genoemde kuil behorende tot vindplaats 10, in de late prehistorie (waarschijnlijk ijzertijd) gedateerd wordt.Uit de daaropvolgende Romeinse periode en aansluitende vroege middeleeuwen, zijn op enkele losse vondsten na (zwerfvuil), geen archeologische resten aangetroffen. In het gebied zijn wel op drie locaties nederzettingsresten uit de volle middeleeuwen (of de periode direct voorafgaand en daaropvolgend) aangetroffen. Op dezelfde locatie als de eerder genoemde LBK-sporen in het noordwesten van het onderzoeksgebied, zijn nederzettingsresten uit de 10e-12e eeuw aangetroffen.Deze bestonden uit paalkuilen en kuilen en ook enkele greppels (vindplaats 1). Op een mogelijke huisplattegrond na, konden geen betrouwbare structuren gereconstrueerd worden. In het uiterste zuidwesten van het onderzoeksgebied werden nabij de locatie waar ook resten uit de midden-ijzertijd zijn aangetroffen, kuilen aangetroffen uit de 13e eeuw (vindplaats 8). Ook in een gebied 150 m ten noordoosten hiervan (vindplaats 9) werden gelijkaardige sporen ontdekt. Mogelijk maken vindplaatsen 8 en 9 deel uit van een ruimer gebied met middeleeuwse bewoning.De middeleeuwse bewoning ter plaatse van vindplaatsen 1, 8 en 9, kan gekaderd worden binnen de ontginningsgolf die vooral in de volle middeleeuwen op gang is gekomen. Hierbij werden nederzettingen opgericht, vaak op de randen van beekdalen, met makkelijke toegang tot de hogere gebiedsdelen waar de akkers waren, en tot het lagere beekdal, waar de graasweides voor het vee waren. Om het natte beekdal hiervoor geschikt te maken, werden greppelsystemen aangelegd, die ook tijdens onderhavig onderzoek werden vastgesteld (vindplaats 6). De hoger gelegen lösswanden werden ontdaan van begroeiing en bebossing, en in gebruik genomen als bouwland, hetgeen dan weer colluviumvorming (en modderstromen) in de hand werkte. Het dikke pakket colluvium dat in het beekdal tijdens onderhavig onderzoek werd vastgesteld, zal vanaf de volle middeleeuwen zijn ontstaan. In het gebied werd ook een meerfasig greppelsysteem aangetroffen (vindplaats 7), dat op de rand van de drogere delen van het beekdal en de natste delen is aangelegd. Daarnaast vormen de greppels ook een aanwijzing voor de steeds terugkomende colluviumvorming waar het gebied na de ontginning mee te kampen had. De meerfasigheid van de greppels kan het gevolg zijn van het opnieuw schoonmaken van de greppels.De (vol)middeleeuwse nederzettingen werden in de loop van de middeleeuwen opgegeven, ten gunste van de huidige dorpskernen die doorgaans in de late middeleeuwen vorm krijgen. Zo ook Ophoven, waar ter hoogte van de Geleenbeek een beekovergang (Molenweg) en een watermolen aanwezig waren. In het beekdal werden nabij de molen op diverse locaties houtresten aangetroffen (vindplaatsen 2 en 3), die onderdeel waren van beschoeiingen, een stuw en mogelijk andere constructies die vanwege de smalle ontgravingen niet goed te interpreteren zijn. Daarnaast werden ook resten van de historische molenkolk aangetroffen die in de 20e eeuw is gedempt. Al deze resten kunnen toegewezen worden aan het molenbiotoop van de Ophovenermolen. Alhoewel de oorsprong van deze molen teruggaat tot de middeleeuwen, worden de meeste resten behorende tot het molenbiotoop gedateerd in de midden en late nieuwe tijd (met nadruk in de 18e t/m 19e eeuw). Enkele ?externe? vondsten die nabij de molen werden aangetroffen zijn wel middeleeuws, maar de context hiervan is onbekend.Een fundering van een gebouw (vindplaats 5) nabij de beekovergang bij de Ophovenermolen, kan op basis van historische kaarten niet geplaatst worden, maar verwacht wordt dat deze niet ouder is dan de 19e eeuw en dat dit een onbelangrijk gebouw moet zijn geweest (vb. stal of schuur). Het is overigens ook niet uitgesloten dat het gaat om een ondergrondse constructie gaat die te maken heeft met oudere wegwerkzaamheden nabij de Molenweg Andere vindplaatsen uit de late nieuwe tijd kunnen beter geïnterpreteerd worden met behulp van historisch kaartmateriaal: voorloper van de huidige Molenweg (vindplaats 4, late nieuwe tijd), een fundering van de oevermuur bij de brug van de Agricolastraat over de Geleenbeek (vindplaats 11, begin 20e eeuw) en een muurrestant van de voormalige zuivelfabriek Sint-Rosa (vindplaats 12, begin 20e eeuw).

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z3x-whzq
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-z3x-whzq
Provenance
Creator E.J.N. Rondags
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor Functioneel Applicatiebeheer GBO; RAAP BV
Publication Year 2025
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact Functioneel Applicatiebeheer GBO (BIJ12)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; text/xml; application/zip; application/gml+xml; image/jpeg; application/octet-stream
Size 330634; 3518; 16781; 7961; 2977; 190228; 935451; 12037845; 81258; 2522302; 100386; 29607715; 20585000; 35777; 79078; 405466; 8603266; 7827846; 7365290; 4142650; 4272841; 4903004; 4757430; 4215394; 4347610; 7956026; 8188443; 4296371; 4243806; 7801992; 3611678; 3910875; 4222399; 4191246; 2550453; 3677517; 3810306; 3977794; 7270382; 7485236; 7746859; 7693430; 8173437; 8003930; 8399603; 8364317; 8420294; 8319145; 7975698; 4896127; 6027408; 5126812; 4911238; 4486077; 4788129; 4367629; 4744568; 4858350; 4322605; 4384273; 4016508; 4337996; 4837806; 4327529; 4425760; 4618358; 5099487; 5147277; 5772452; 5111633; 4452136; 4847559; 5031611; 4745270; 5131308; 5305123; 5390068; 5168869; 5251405; 5499183; 5677625; 4761968; 5042385; 5709711; 5599617; 5127019; 4760323; 5203266; 4771240; 4757960; 4738440; 4872163; 4871792; 4267996; 4125451; 4182011; 3916470; 4344307; 7329434; 7141372; 6771200; 6668660; 5425603; 5591177; 4850591; 5319393; 5377389; 3245834; 4028110; 4392871; 4734571; 4110600; 5089036; 4609402; 5080739; 4862782; 5367992; 5225296; 4177316; 3914192; 4570462; 5494627; 5169086; 5217822; 4816809; 3141296; 5067084; 3965343; 3930055; 3914020; 4210515; 3694529; 4179199; 4091302; 3611721; 3681985; 4997389; 5009432; 4954586; 4751427; 6849057; 6472954; 8638241; 4779643; 4159436; 3848266; 5153120; 3403282; 3779492; 3826746; 3792204; 3122410; 4686999; 4205248; 3599412; 5009568; 9044506; 8747399; 9580230; 7943399; 7904411; 7126687; 5006240; 8978920; 5488369; 8816734; 5300148; 5397384; 5515538; 5212954; 6822695; 6776047; 6366128; 5603769; 5221894; 5714631; 6067879; 5465655; 5291356; 5355356; 5800937; 5698483; 5692715; 6101859; 6088130; 5650318; 5032510; 5447944; 5740709; 5820810; 5540932; 4387771; 2965628; 3060185; 2985327; 3896602; 4124390; 2640140; 3364296; 6710869; 5164676; 5392250; 5370396; 5104999; 5391673; 5270804; 5560747; 5623304; 5562776; 10002467; 9879836; 6252253; 5635580; 5703819; 8605020; 8605526; 4826128; 4891800; 5826026; 5578845; 5815153; 6240467; 6374183; 4905416; 3965888; 3909885; 4338715; 4150576; 5383180; 4558667; 4922163; 5345433; 4620001; 3824589; 4437064; 4286354; 4636006; 4325021; 5226874; 4079559; 4041142; 4449581; 3453601; 3951020; 3284644; 4026494; 2889448; 3630883; 2837706; 3795778; 4022956; 4412634; 4190833; 4094559; 3611443; 4408521; 4328351; 3978929; 4843195; 3467861; 3454022; 3310429; 4090336; 4016685; 5004432; 4102008; 6063958; 5978681; 5806820; 5760120; 5695567; 4104068; 4998089; 7487345; 7141192; 8115063; 7607466; 6848843; 8323382; 6830526; 6422920; 6916369; 4732741; 3842082; 5570933; 5640576; 5748206; 5066918; 9995745; 9143258; 4564857; 5064565; 4753086; 5095956; 5336446; 5631971; 3998640; 5194461; 4603513; 4813812; 5197500; 4875784; 3293864; 5079008; 6509607; 7776495; 7730309; 9284141; 9379508; 8469471; 9105956; 7876260; 8226989; 7920620; 9091548; 7449312; 7170616; 7568271; 7201214; 7257047; 6645447; 8906423; 9016187; 8894892; 8573315; 5858483; 5846281; 6101910; 6350772; 5393826; 5990008; 5957023; 5593663; 6226320; 6316761; 4198015; 3845642; 3260653; 5074777; 3617626; 4166355; 3358980; 4067221; 3861735; 4992937; 6352334; 4214336; 3475332; 4526379; 5613995; 6620687; 5938016; 6103537; 5586535; 3117202; 2803200; 3491832; 3154691; 3920411; 4273435; 4347991; 4343763; 7832461; 7735494; 7723539; 4284475; 6189506; 5330174; 7371612; 5984545; 5677916; 3762455; 3809704; 3707497; 3707660; 2297423; 3505093; 3273209; 3757846; 3835021; 2064040; 2736882; 3677829; 4837038; 7148639; 3464471; 3347826; 5012846; 3394242; 4492800; 5143765; 4236897; 6880588; 4496204; 4835258; 4718115; 3695139; 4282633; 4268738; 5666707; 4838407; 8141268; 8219240; 10153001; 8325856; 7127165; 6424803; 6082406; 6005562; 8437110; 5679784; 7167769; 5695849; 4708381; 6474932; 6982799; 5041921; 5803218; 7398786; 6428047; 5627527; 5976636; 6284710; 5573942; 8296900; 8365881; 6131706; 6127432; 5542452; 6849416; 7066307; 7537306; 7077130; 5152676; 3902579; 6778914; 6668638; 3653377; 6846837; 8557837; 6805301; 4315187; 3432070; 7865286; 7231973; 4597274; 6996283; 7876649; 3018723; 6917512; 7330927; 3996523; 4852674; 5476253; 4454091; 3460531; 3639389; 4117748; 6483669; 4353515; 4787286; 6872309; 4219200; 6919799; 6161476; 7286385; 6527642; 6182882; 4092367; 7173506; 7423886; 7724743; 6164663; 6413026; 5927782; 6400855; 6178488; 7666488; 4485493; 5298277; 7040890; 4052877; 9377090; 7639027; 7815549; 7385693; 7663081; 6147279; 7509661; 5646302; 6147903; 6535275; 7020020; 6696864; 6330365; 7267991; 4467840; 5696774; 5756705; 6599660; 3604690; 5317331; 3151920; 4603275; 5816006; 2765854; 6818735; 9029589; 6220906; 6133645; 6831559; 5994170; 6293098; 6812066; 7225401; 6010361; 2361432; 5994648; 7321858; 7452316; 5941148; 2747482; 3085155; 3701186; 8570401; 4196074; 5018635; 4535533; 7361548; 9124827; 4530369; 4744830; 3960794; 4698532; 4517602; 5132714; 5661618; 5460479; 4861308; 7819124; 5011266; 4697451; 5992700; 4415199; 3450490; 5072274; 10471131; 9039248; 3836812; 5098931; 4295171; 4641494; 6849364; 7209638; 5162366; 7928928; 7920438; 4984153; 4971084; 8365978; 4928352; 9667502; 10246936; 4239216; 3804843; 8345074; 5475910; 5733680; 4682430; 6691201; 5248970; 5081822; 3911322; 5462512; 4890632; 4034456; 5677223; 4058853; 5818917; 7082016; 5099594; 4175947; 5162894; 7631780; 5977893; 4590880; 6896057; 5235372; 5542871; 6930805; 5066449; 8462883; 7263460; 6982881; 6255734; 5082309; 6705155; 3166357; 4216192; 4016728; 3991899; 3995167; 4327821; 5079545; 5591756; 4763307; 6216179; 4855757; 5066394; 5255907; 5345953; 5194571; 6097049; 5706045; 4114564; 8209427; 9138939; 8189143; 8623741; 8273816; 9140437; 8616221; 8398277; 4416570; 3593501; 4226946; 4246969; 5000936; 5208693; 5667482; 6245775; 5125319; 7511811; 7517864; 6574147; 4483659; 5484788; 6409570; 4290282; 3629513; 4342535; 4659828; 5525885; 3621765; 5018261; 6199078; 5615066; 4317987; 4539305; 4414290; 5988200; 4007577; 3934364; 4362728; 6053215; 4264667; 6459816; 6171030; 6218636; 4077480; 4585400; 5852043; 5990349; 3695920; 6257244; 5516942; 3721095; 3965310; 4315635; 6239684; 6414534; 4178725; 6250893; 6005029; 3656010; 5334320; 4930288; 4166094; 4116246; 4275250; 5991066; 5464811; 5575245; 5268459; 4995974; 5380065; 5682564; 5134813; 5469378; 5354122; 2652358; 4997061; 5185951; 5059649; 4770414; 4336134; 5147936; 5197725; 4965560; 5258039; 5400148; 4736396; 5512887; 5745780; 5187229; 5250625; 5000074; 4666280; 4807207; 5080316; 5311180; 4102243; 5370693; 5627705; 5478170; 4764051; 4867532; 4623888; 4062049; 3586545; 3712309; 4911056; 3488484; 5472159; 6080784; 5809720; 4850794; 4810002; 4776464; 4246845; 5560797; 5750467; 6262473; 6077229; 5374575; 5401279; 5234161; 6190095; 6726731; 6182957; 6153389; 5017306; 5569025; 4802523; 3878189; 4237823; 4603208; 5644782; 5649023; 5540971; 5433037; 6639217; 6093698; 5709219; 5709754; 5449026; 5810700; 5767067; 5096174; 3787736; 5216892; 4637406; 4738240; 5288912; 5188703; 5593428; 5798461; 5455597; 4209952; 3708653; 4656467; 4979567; 4185156; 4426015; 4732360; 4326416; 4341486; 4417056; 4835776; 4773468; 6118783; 5223819; 6047391; 5586446; 5484893; 5350943; 4456607; 5162796; 5307135; 6168874; 6077302; 5290306; 5385964; 4499321; 5767294; 5885614; 5158112; 5433859; 5151089; 5542210; 5470053; 6153009; 6097242; 5528569; 3933814; 3975280; 3750999; 5362698; 5926744; 5561628; 5894371; 5242582; 5788801; 6459678; 5308383; 5468017; 6077763; 5702873; 5900720; 5206231; 5218389; 5679065; 5464847; 5282773; 6062395; 5971890; 5176667; 6068607; 4709299; 5334088; 3704146; 4529824; 5073739; 3926604; 3579646; 4085931; 3883731; 4650070; 4764125; 3957867; 4413015; 6151308; 3930369; 3858974; 5650621; 5402647; 7309029; 4319731; 3771645; 4365241; 3796438; 4207147; 3735072; 4519764; 6982654; 7060929; 6934251; 6661664; 4568368; 5258182; 4686044; 5234557; 5956526; 6327701; 5609046; 5048373; 5227254; 6694108; 5888218; 5462236; 6705638; 5406572; 5281439; 4385688; 4996878; 6590718; 5672389; 5296825; 4864164; 5541093; 5119741; 5913361; 4799061; 5609870; 5824478; 5759684; 5784754; 4371397; 4888988; 4180408; 4414124; 6922804; 4073533; 5671163; 6346572; 5510622; 5627598; 4962195; 5921138; 5655014; 5309774; 6046167; 5900435; 2917787; 3370883; 4525555; 4016431; 5068121; 5676173; 5782254; 5856326; 6962038; 7290255; 6803038; 4406761; 4378850; 4838368; 8299170; 5768033; 4728940; 5415406; 5919537; 6041898; 7212016; 4209371; 4253309; 4363498; 6758609; 6120302; 6071724; 6224318; 7026043; 10822775; 12003300; 4642272; 5239983; 6295445; 5820270; 5363777; 4713529; 3790585; 4296543; 5055461; 6856322; 6734464; 6805812; 6353273; 5314121; 6629634; 6162791; 5224761; 5916531; 5186418; 7433983; 5795727; 7758016; 5537342; 8236079; 8377330; 7133661; 4308265; 7743426; 7951067; 5849681; 5467195; 6029421; 4794394; 5198428; 6483225; 6614255; 6698025; 6723485; 7492532; 5358049; 5103214; 5310007; 7258043; 6669476; 7611539; 7883301; 9841376; 9560455; 4626258; 4692429; 4704467; 8458203; 8343215; 6849563; 7762014; 8003540; 10018890; 9683573; 4622547; 4059260; 4103108; 4082327; 4217698; 8692929; 9996785; 9991761; 9960495; 9767671; 7738826; 6811203; 6707971; 7636819; 7857693; 7400451; 7168645; 8001955; 4788397; 5326978; 4339886; 4652480; 4549844; 4010910; 3442029; 7290519; 7839218; 6977697; 4355429; 4270734; 4874535; 4857806; 4872097; 4562162; 4260424; 4630943; 4224186; 4870272; 5140131; 4828416; 4943871; 5988305; 5716409; 6222013; 4939587; 6682487; 7150539; 7281649; 7836792; 7292165; 4284706; 7572764; 7390058; 8495672; 8282109; 7640522; 7756571; 8714518; 8326157; 5021727; 5038785; 6447222; 5295328; 5238890; 6054018; 5246099; 5819372; 5100967; 5517930; 6111271; 5555781; 4569734; 6085257; 6033315; 6314786; 5724379; 4804697; 5702276; 5268533; 4778877; 4509947; 4683739; 4089319; 5262337; 8679139; 8484717; 8354076; 7983058; 7348696; 75926; 2441461; 2380743; 2321805; 2342587; 2332076; 2344498; 2384127; 2361408; 2207546; 2579195; 2105166; 2447991; 2421400; 2539348; 2467036; 2318873; 2231576; 7274552; 1939657; 1962525; 2021348; 2455053; 2534942; 2516250; 2527780; 2344701; 471297; 886877; 1390449; 2092349; 2266095; 939652; 1389783; 7291; 411490; 87606; 5242; 32377; 16570; 839813; 25231; 17732; 5919; 81351; 74033; 9689; 4568819; 573193; 64898; 10137; 14378; 9834; 3181; 37178; 3196; 1367647; 4293; 837991; 562854; 3187; 3447; 54581; 3177; 968675; 1036690; 2667373; 169471; 35841; 34105520; 42288192; 101708845; 1194325; 1113541; 888853; 1161466; 669497; 683044; 520488; 524586; 527815; 517539; 216789; 668666; 363349; 27996; 14850; 38257; 12951; 11483; 12004; 18884; 157925; 191263; 663212
Version 1.0
Discipline Humanities