Getuigen Verhalen, NSB'ers in Westerbork, Interview 05

DOI

De geïnterviewde is geboren in maart 1938. Hij is het enige kind. Zijn vader is Joods en directeur van een bekende schoenenfabriek. Zijn moeder is van niet-Joodse afkomst en is Protestants. Het begin van de oorlog heeft relatief weinig impact op zijn familie. Ondanks het feit dat er wel iets van te merken is, loopt niemand echt gevaar. Dit blijft zo tot de Slag om Arnhem. Na deze slag, waarbij hun woonhuis onbewoonbaar wordt, lopen de spanningen op. De Duitsers verlengen het contract van zijn vader niet en ze moeten onderduiken. Via zijn niet-Joodse oma die in het verzet zat, wordt in Apeldoorn een onderduikadres geregeld. Het adres, een villa, wordt ook gebruikt door twee andere echtparen.In december 1944 gaat het mis: de Duitsers houden een razzia en ook zijn familie wordt opgepakt. Vanuit Apeldoorn worden ze per vrachtwagen vervoerd naar een gevangenis in Zwolle. Een week later worden de geïnterviewde en zijn moeder vrijgelaten. Ze kunnen gaan en staan waar ze maar willen, maar vader wordt naar Westerbork gedeporteerd. Uit radeloosheid besluit de moeder van de geïnterviewde een verzoek te doen om ook naar Westerbork gestuurd worden. Er wordt gehoor aan gegeven. Geïnterviewde gaat in het kamp naar school en vader werkt in de houtzagerij. Het gezin blijft in kamp Westerbork tot na de bevrijding.Op 24 april komen de eerste NSB’ers het kamp binnen. De rollen worden nu omgedraaid. Zijn moeder moet onder andere NSB’ers visiteren.Na de vrijlating in mei 1945 gaat de geïnterviewde weer naar school, waar hij uiteindelijk ook zijn vrouw ontmoet. Na de hogere school gaat hij aan het werk bij een accountantskantoor.Geïnterviewde heeft zelf niet zoveel last van zijn oorlogservaringen. Wel merkt hij dat Duitsers, of Duitsland, bij hem nog altijd gevoelens losmaken die hem herinneren aan de Tweede Wereldoorlog.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn zo'n 120.000 tot 180.000 mensen voor korte of langere tijd geïnterneerd in meer dan 120 Nederlandse interneringskampen. Ook in het voormalige doorgangskamp Westerbork werden van 24 april 1945 tot 1 december 1948 NSB'ers, Waffen-SS'ers, landwachters en andere van collaboratie verdachte personen opgesloten. Aanvankelijk waren de omstandigheden slecht. Naar de gezondheid en veiligheid van de duizenden geïnterneerden keek in de zomer van 1945 bijna niemand om. Gebrekkige leefomstandigheden, onvoldoende medische voorzieningen en zowel psychische als fysieke mishandelingen waren aan de orde van de dag. In het kamp heerste volstrekte willekeur.Getuigen van de naoorlogse internering in het kamp hebben in dit project over hun ervaringen verteld. Hun relaas geeft inzicht in het systeem van internering van collaborateurs vlak na de oorlog en maakt duidelijk hoe Nederland met zijn 'foute' landgenoten omging.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-ztj-fcea
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-ztj-fcea
Provenance
Creator Herinneringscentrum Kamp Westerbork ©
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor G Abuys
Publication Year 2010
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact G Abuys (Herinneringscentrum Kamp Westerbork)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/zip; application/msword; application/pdf
Size 28311; 163328; 433598
Version 2.1
Discipline History; Humanities