Maastricht, Sphinxhallen. Eiffelgebouw-Boschstraat. Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven (IVO-P) en Archeologische Begeleiding protocol Opgraven

DOI

In opdracht van de Gemeente Maastricht, Dienst Stadsontwikkeling, heeft BAAC onderzoeks- en adviesbureau vanaf 29 april tot en met 28 mei 2014 een Inventariserend VeldOnderzoek door middel van Proefsleuven (IVO-P) in het plangebied Boschstraat-Sphinxterrein te Maastricht uitgevoerd. Gevolgd door een Archeologische Begeleiding onder protocol Opgraven (AB-O) van de ondergrondse sloopwerkzaamheden van 5 tot en met 12 augustus 2014. Aanleiding tot het onderzoek vormde het voornemen de huidige bebouwing in het plangebied te slopen en te vervangen door nieuwbouw in de vorm van een Pathé-bioscoop met ondergrondse zalen. De hal waarbinnen het onderzoeksgebied is gelegen maakt deel uit van de voormalige Sphinxfabriek en bevond zich voor het Eiffelgebouw aan de Boschstraat. Ten tijde van de AB-O was deze inmiddels met de grond gelijk gemaakt. In totaal zijn er tijdens het IVO-P 3 proefsleuven van 30 bij 4,5 meter aangelegd. Gedurende de AB-O is 1 werkput aangelegd met een oppervlak van 208m2.Uit het onderzoek blijkt dat ca. 60 procent van de ondergrond van de hal is verstoord door ovens. Uit projectie van de onderzoeksresultaten op een kaart uit 1929 blijkt het te gaan om laat-19e eeuwse blokovens en 20e eeuwse tunnelovens. De resten van deze ovens worden uit archeologisch oogpunt niet behoudenswaardig geacht en behoeven niet verder onderzocht te worden. De bodem in de zone van deze ovens is tussen de 2,50 en 3,00 meter onder vloerniveau verstoord. In het resterende deel van het onderzoeksgebied is wel behoudens-waardige archeologie aangetroffen. De archeologische resten bevinden zich direct onder de vlijlaag van de betonvloer van de hal. Het gaat om laatmiddeleeuwse bebouwing aan de Boschstraat die in 1673 is geïncorporeerd in het toen gestichte Penitentenklooster. Projectie van de onderzoeksresultaten op een kaart van het klooster uit 1794 laat zien dat er substantiële onderdelen van het klooster zijn aangesneden, zoals delen van de pandhof, een groot gebouw aan de oostzijde van de pandhof, bebouwing langs de Boschstraat, een deel van een met maaskeitjes bestrate binnenplaats, twee beerputten en een waterput. De voormalige kloosterkerk heeft gelegen in de zone die grotendeels verstoord is door ovens. Na 1794 krijgt het klooster de functie van kazerne. In 1863 wordt het voormalige klooster verkocht aan Petrus Regout die het terrein inricht als fabrieksterrein. Uit deze periode is een groot langwerpig deels onderkelderd gebouw teruggevonden, dat nog is terug te vinden op een plattegrond uit 1885. De onderzoeksresultaten zijn op deze kaart geprojecteerd. Bovengenoemde resten bevinden zich in één vlak; slechts in een deel van werkput 1 is een tweede vlak aangelegd. In de overige delen was dit niet mogelijk of zinvol vanwege de vele kelders en ovens. Uit dit deel dat tot 3 meter onder het vloerpeil is verdiept, blijkt dat de eerste 1,20 meter bestaat uit stedelijke ophogingslagen, waarvan de oudste laag uit het einde van de 13e eeuw of het begin van de 14e eeuw te dateren is. In het tweede vlak is geen behoudenswaardige archeologie aangetroffen.Aangezien er tijdens het onderzoek behoudenswaardige archeologie is aangetroffen, verdient het aanbeveling om voorafgaand aan verdere bodemingrepen waarbij de archeologische resten niet in situ behouden kunnen worden, deze resten op te graven. Het gaat hierbij met name om de bebouwing langs de Boschstraat en de resten van het Penitentenklooster. Ondanks dat de resten van de kerk van het klooster zich grotendeels in een verstoorde zone bevinden, moet men wel bedacht zijn op de aanwezigheid van graven in de niet-verstoorde delen. Het verdient dan ook aanbeveling om de ontgraving van dit deel archeologisch te begeleiden met als protocol opgraven.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zj6-xqjn
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-zj6-xqjn
Provenance
Creator A.C. Aarts; R. van der Mark
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor R.J.W.M. Gruben
Publication Year 2016
Rights CC-BY-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Contact R.J.W.M. Gruben (BAAC bv)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; image/jpeg; text/xml; text/csv
Size 10709929; 15975617; 2922147; 2746359; 2679589; 16127101; 15678249; 16973898; 16327436; 1585365; 1618848; 1674767; 1704616; 4104518; 549954; 9617; 3446940; 2993580; 4258543; 4110852; 4193539; 3023789; 2718522; 3332596; 3135946; 3244281; 2727067; 2788065; 2933347; 3033649; 3650836; 3293196; 3525863; 3301890; 4024866; 3449173; 3441117; 3615320; 4005843; 3687318; 4038084; 4056506; 4049622; 4111847; 3932063; 4446393; 3916536; 4032409; 4070197; 4238024; 4106259; 3187979; 3040179; 3061964; 3076152; 3073986; 3032144; 3049529; 3085248; 3187403; 3107505; 3275898; 3071397; 3343622; 3494375; 3015983; 3065304; 3377285; 3094061; 3401844; 3108362; 3063173; 3109187; 3036351; 3012071; 3291657; 3369193; 3061339; 3031473; 3442581; 3087944; 3041192; 3438380; 3501949; 3111920; 3069661; 2998832; 3028365; 3087427; 2984459; 2929269; 2917555; 2847153; 2952174; 3064357; 3064758; 3032990; 3105952; 3353244; 3058214; 3018759; 3052330; 2998330; 3037662; 3001932; 3139560; 3043958; 3046445; 3062531; 3333380; 2860397; 2441849; 2645229; 3494412; 3082096; 2955859; 2977618; 2972785; 2963630; 3018343; 3061150; 2989139; 2982817; 3008532; 2952437; 2987896; 2987728; 2984298; 2942699; 2996910; 3327882; 3455976; 8690; 547266; 19433; 6487552; 6320128; 6486016; 6299648; 6643200; 6280704; 6553088; 6113280; 6207488; 6600192; 6574080; 6751744; 6376960; 6395904; 6480384; 6258176; 6510080; 6594560; 6614528; 6375424; 6275072; 6145536; 6264832; 6433792; 6697472; 6629376; 6608384; 6470144; 6397952; 6280192; 6222336; 6253568; 6134272; 6469120; 6738432; 6734848; 6147584; 6130688; 6488576; 6445056; 6106624; 6144000; 6526976; 6355456; 6321152; 6618112; 6381056; 6544896; 5923328; 6730240; 6477312; 6474752; 5668500; 5993066; 5833697; 5846613; 6400000; 6267392; 6048768; 6414336; 6195200; 6479360; 6606848; 5743449; 5798362; 6575104; 5754611; 6008061; 6151168; 5910789; 5943072; 5513395; 5641836; 5674255; 6648832; 5553787; 5762719; 5929746; 5215878; 5385505; 5370726; 5376882; 5463209; 6249984; 6520832; 6492160; 6119424; 6037504; 5999104; 6053888; 6713344; 5998080; 6803968; 6750208; 6732800; 6701568; 6639616; 6427136; 6002688; 6663168; 6682112; 6605824; 6097408; 6470656; 6698496; 6505472; 6438400; 6010368; 5924515; 6810112; 6386688; 6503424; 5920768; 5994496; 6415872; 6595072; 6519808; 6596096; 6671360; 6184448; 6059520; 5365762; 6406656; 6607360; 6479872; 6465024; 6404096; 5513516; 5466010; 6080000; 6396928; 6353408; 5566831; 6146560; 8277; 15851; 1101; 7615
Version 2.0
Discipline Humanities