Plangebied Sportpark Vijfsluizen, gemeente Vlaardingen

DOI

In opdracht van Adecs Oost bv heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in juli 2007 en februari 2008 een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in verband met de geplan- de aanleg van een zogenaamd 'groen bedrijventerrein' ter plaatse van sportpark Vijfsluizen in de gemeente Vlaardingen. Het onderzoek diende te worden uitgevoerd omdat realisatie van de plannen zou kunnen leiden tot aantasting of vernietiging van mogelijk aanwezige archeologische resten. Doel van het bureauonderzoek was het ver- werven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel van het veldonderzoek was het toetsen van die archeologische verwachting en, indien mogelijk, een eerste indruk geven van de kwaliteit (gaafheid en conservering), aard, datering, omvang en diepte- ligging van eventueel aangetroffen archeologische resten. Uit het bureauonderzoek bleek dat het plangebied binnen een gebied ligt waar de bodemopbouw bestaat uit het, in verschillende fasen afgezette Laagpakket van Walcheren, afgewisseld met Hollandveen. Daarnaast kunnen in de ondergrond afzettingen van het Laagpakket van Wormer/Formatie van Echteld voorkomen. In de directe omgeving van het plangebied bevindt zich een krekenstelsel van het Laagpakket van Walcheren. Op grotere diepte bevindt zich mogelijk een donk. Direct ten zuidoosten van het plangebied heeft een opgraving plaatsgevonden, waarbij een vindplaats uit de Romeinse tijd en een vindplaats uit de Late Middeleeuwen zijn aangetroffen. De vindplaats uit de Romeinse tijd bevond zich op oeverafzettingen langs het krekenstelsel van het Laagpakket van Walcheren. De vindplaats uit de Late Middeleeuwen betreft een terplichaam. Op historische kaarten staat ten zuiden van het plangebied een boerderijcomplex weergegeven. Op basis van het bureauonderzoek gold voor het plangebied een hoge verwachting voor vindplaatsen uit de IJzertijd, Romeinse tijd en Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd. De bodemopbouw zoals die op basis van het bureauonderzoek werd verwacht, is inder- daad tijdens het veldonderzoek aangetroffen. Binnen het plangebied is sprake van een kreekstelsel met een noord-zuid oriëntatie, dat in het centrale deel van het plangebied een vertakking heeft naar het westen. Langs dit krekenstelsel zijn oeverafzettingen aangetroffen. Donkzand is (binnen het boorbereik) niet aangetroffen. In overeenstemming met wat verwacht werd op basis van het bureauonderzoek (hoge verwachting voor vindplaatsen uit de IJzertijd, Romeinse tijd en de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd; zie § 2.2) zijn in het plangebied tijdens het inventariserend veldonderzoek één archeologische vindplaats uit de IJzertijd/Romeinse tijd en twee archeologische vindplaatsen uit de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd aangetroffen. Vindplaats 1 heeft een onbekende omvang. De aard van de vindplaats kon op basis van het huidige onderzoek niet worden vastgesteld. De vindplaats, die uit de IJzertijd/ Romeinse tijd dateert, bevindt zich op oeverafzettingen langs een geul. De vindplaats lijkt intact te zijn, dit op basis van het ontbreken van bodemverstoringen dieper dan de bouwvoor. Vindplaats 2 heeft een omvang van ca. 15 ha. Het betreft een terplichaam, waarin vondstmateriaal uit de Late Middeleeuwen is aangetroffen. De gaafheid van de vind- plaats lijkt redelijk tot goed te zijn, aangezien binnen het grootste gedeelte van de vindplaats geen verstoring van de bodem dieper dan de bouwvoor heeft plaatsgevonden. Vindplaats 3 heeft een onbekende omvang. De aard van de vindplaats kon op basis van het huidige onderzoek niet worden vastgesteld. Mogelijk betreft het off-site sporen, die een relatie hebben met het boederijcomplex dat ten zuiden ervan is aangetroffen. De gaafheid van de vindplaats lijkt goed te zijn, op basis van het ontbreken van bodem- verstoringen dieper dan de bouwvoor. In het overige deel van het plangebied zijn wel de oeverafzettingen en/of Hollandveen aangetroffen, maar geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van archeologische vind- plaatsen. Hieronder worden de onderzoeksvragen uit het PvE behandeld. Algemeen Zijn in het plangebied middeleeuwse en oudere, met name Romeinse, archeologische resten te verwachten? Binnen het plangebied zijn drie vindplaatsen aangetroffen (figuur 4). Vindplaats 1 betreft een oud oppervlak, waarop aardewerk uit de IJzertijd of Romeinse tijd is aange- troffen. Ter plaatse van vindplaats 2 is een terplichaam en aardewerk uit de Late Middeleeuwen aangetroffen. Binnen vindplaats 3 zijn fragmenten puin en een zweem fosfaat aangetroffen. Dit materiaal dateert waarschijnlijk uit de Late Middeleeuwen en/of Nieuwe tijd. Specifiek Zijn donkafzettingen aanwezig in de bovenste 7 m? In de boringen zijn binnen 7 m -Mv geen donkafzettingen aangetroffen. Verwacht wordt dat de donk zich meer naar het zuidwesten bevindt, ter plaatse van de lichtgele zone op figuur 1. Zijn er veraarde toppen van het Hollandveen aanwezig? Binnen het plangebied is geen sprake van een veraarde top van het Hollandveen. Zijn er kreken met oeverwallen aanwezig? In het plangebied is een kreeksysteem aangetroffen, dat globaal een noord-zuid oriën- tatie heeft met in het centrale deel een uitloper naar het westen. Langs dit kreeksys- teem zijn over het algemeen oeverafzettingen aangetroffen (vergelijk figuur 3 voor de locatie van het kreeksysteem). Bevindt zich onder het boerderijcomplex een terp? Ter plaatse van vindplaats 2 zijn archeologische indicatoren uit de Late Middeleeuwen/ Nieuwe tijd aangetroffen in de vorm van puinspikkels en aardewerk. Dit materiaal is deels aangetroffen in een ophogingspakket dat geïnterpreteerd is als een terplichaam. Onder het boerderijcomplex lijkt dan ook sprake te zijn van een terp. Op basis van het bovenstaande worden de volgende aanbevelingen voor vervolgonder- zoek gedaan: Vindplaats 1 Ter plaatse van vindplaats 1 zal een kantoorgebouw met ondergrondse parkeergelegen- heid worden gerealiseerd, waarbij de bodem tot een diepte van 57 m -Mv zal worden verstoord. Op grond daarvan kan de vindplaats niet behouden worden. Vindplaats 2 Binnen vindplaats 2 zullen kantoorpanden worden aangelegd. Onder deze panden zal geen ondergrondse parkeergelegenheid worden aangelegd. De exacte diepte van de bodemingrepen voor deze kantoorpanden is echter niet bekend. Daarom wordt geadviseerd om de graafwerkzaamheden ter plaatse van vindplaats 2 niet dieper te laten reiken dan 04 m -Mv. Op die manier zal de vindplaats dan in situ behou- den kunnen blijven. Indien de graafwerkzaamheden dieper dan 04 m -Mv uitgevoerd dienen te worden bin- nen vindplaats 2, kan de vindplaats niet behouden blijven. In dat geval is het wenselijk een vervolgonderzoek door middel van proefsleuven uit te laten voeren. Vindplaats 3 Binnen vindplaats 3 zal aan de westkant een kantoorpand worden aangelegd. Aan de oostkant zal een vijverpartij worden aangelegd. Voor beide bodemingrepen zijn geen ontgravingsdieptes bekend. Aangezien de vindplaats echter vanaf 025 m -Mv is aange- troffen, wordt verwacht dat deze niet in situ bewaard kan blijven. Voor elk van de 3 vindplaatsen geldt dat deze bedreigd zullen worden door de geplande bodemingrepen. Daarom wordt voor elk van de vindplaatsen een vervolgonderzoek in de vorm van proefsleuven geadviseerd. Dit onderzoek zal tot doel hebben de behou- denswaardigheid van de vindplaatsen vast te stellen. Op basis van het proefsleuvenon- derzoek dient het bevoegd gezag (gemeente Vlaardingen) een selectiebesluit te kunnen nemen. Voorafgaande aan een proefsleuvenonderzoek dient een Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld. Na goedkeuring van het PvE door het bevoegd gezag (gemeente Vlaardingen) kan vervolgens het proefsleuvenonderzoek uitgevoerd worden.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/DANS-X9H-ZDVD
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/DANS-X9H-ZDVD
Provenance
Creator R.W. de Groot
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor m verbruggen; RAAP Archeologisch Adviesbureau
Publication Year 2020
Rights CC-BY-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Contact m verbruggen (RAAP)
Representation
Resource Type Dataset
Format text/xml; application/pdf
Size 11067; 11248; 1222; 3213; 2496670
Version 1.0
Discipline Humanities