Proefsleuvenonderzoek Malden Rijksweg 150 Proefsleuvenonderzoek aan de Rijksweg 150 te Malden in de gemeente Heumen

DOI

Resultaten proefsleuvenonderzoek (IVO-P) Het proefsleuvenonderzoek, waarbij twee proefsleuven zijn aangelegd van 15 x 4 meter, heeft geresulteerd in het aantreffen van paalsporen, kuilen en erfgreppels in het gehele plangebied (de aangelegde proefsleuven). Waarschijnlijk is de randzone van een nederzettings-/bewoningsterrein terugge-vonden. Door middel van het vondstmateriaal kon er een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen twee bewoningsfases, één uit de Vroege- en Midden-IJzertijd (kuilen) en één uit de Late-Middel-eeuwen en Nieuwe tijd (greppels en paalsporen). Uit de waardering, volgens de door KNA voorge-schreven methodiek, blijkt dat binnen het plangebied een behoudenswaardige vindplaats is aange-troffen. De opdrachtgever heeft aangegeven geen planaanpassing door te voeren en heeft verzocht het zuidelijk deel van het algehele plangebied definitief op te graven.Resultaten en conclusie opgraving (DO) In totaal zijn er drie werkputten gegraven met een totale oppervlakte van circa 800 m². Alle werkputten zijn in de top van C-horizont aangelegd. Binnen het plangebied is er sprake van twee fases van menselijke activiteit. De sporen van een eerste bewoningsfase bestaan uit kuilen en paalkuilen van twee bijgebouwen (spiekers). Het merendeel van de sporen kon aan de hand van aardewerkfragmen-ten in de laatste fase van de Vroege-IJzertijd tot het begin van de Midden-IJzertijd (600-400 v. Chr.) worden gedateerd. Spiekers en voorraadkuilen bevinden zich veelal aan de rand van het erf. De kern van het erf moet dus elders in de nabijheid van het plangebied worden gezocht. In westelijke richting neemt de spoordichtheid af en in de uiterste zuidwesthoek van de uitgegraven bouwput zijn geen nederzettingssporen uit de Vroege- en Midden-IJzertijd aangetroffen. De boerderij, en daarmee de kern van het erf, zal dan ook ten oosten van het plangebied hebben gelegen, in de richting van de huidige Rijksweg. Uit eerder uitgevoerd onderzoek in onder andere Deventer is gebleken dat de boerderij vaak binnen een straal van 30 meter van de (voorraad)kuilen heeft gestaan.In zowel de paalsporen als de kuilen zijn meerdere fragmenten secundair verbrand aardewerk aange-troffen. In de IJzertijd, en in het bijzonder de Vroege-IJzertijd, was het gebruikelijk om oude gebruiks-voorwerpen en ander soort afval te verbranden. Maar, het aantreffen van secundair verbrand aarde-werk in paalsporen en kuilen kan ook een andere betekenis hebben. In Nederland zijn er namelijk verschillende voorbeelden van verlatingsrituelen bekend waarbij grote hoeveelheden verbrand aar-dewerk in paalsporen en kuilen is aangetroffen. Het aardewerk kan dus ook in contact zijn gekomen met vuur wanneer (bij)gebouwen bij of na het verlaten van het erf doelbewust werden afgebrand. Het afbranden van (bij)gebouwen kan om verschillende redenen zijn gedaan, bijvoorbeeld om voorgoed afscheid te nemen van het erf of om ruimte te creëren voor de aanleg van een nieuwe akker. De (mee)verbrande voorwerpen werden na het afbranden opgeraapt en begraven in de paalsporen en de kuilen. Het is dus mogelijk dat de spiekers en de kuilen behoren tot de laatste bewoningsfase van hetzelfde woonerf waarvan de vele kuilen zijn aangetroffen.De sporen van de tweede aangetroffen vindplaats uit de Late-Middeleeuwen en de Nieuwe tijd zijn minder overtuigend. Dit komt mede door de geringe hoeveelheid aan vondstmateriaal en het feit dat sommige sporen door recente graafwerkzaamheden (deels) zijn verstoord. De sporen bestaan uit enkele kuilen (clustering van aan elkaar gelegen kuilen), greppels en enkele paalsporen. Hoewel er tussen het vondstmateriaal ook aardewerkfragmenten zitten die dateren in de Late-Middeleeuwen, zal de nadruk van menselijke activiteiten binnen het plangebied in de Nieuwe tijd hebben gelegen (18e - 19e eeuw). De sporen kunnen wellicht gerelateerd worden aan de aangrenzende woonboerderij (ten noordwesten van het plangebied) die op het historisch kaartmateriaal uit begin 19e eeuw is te zien. Het is tevens niet uit te sluiten dat sommige sporen toch een jongere datering blijken te hebben en af-komstig zijn van de bouw van de houtzagerij.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zsd-xa2v
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-zsd-xa2v
Provenance
Creator E ten Broeke
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor R.C.B. Steenbak; Econsultancy BV
Publication Year 2022
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact R.C.B. Steenbak (Provincie Noord-Brabant)
Representation
Resource Type Dataset
Format image/svg+xml; application/pdf; image/jpeg; text/xml; application/dbf; application/shp; application/shx; application/zip; text/csv
Size 589862; 646557; 623645; 621324; 168063; 168555; 167355; 167448; 151495; 81216; 323268; 6925824; 552762; 176412; 387467; 5548032; 280587; 208725; 222628; 248208; 857439; 366388; 125574; 161215; 234186; 112815; 3382349; 3373753; 3088709; 3114310; 3071275; 3129029; 3118669; 3164292; 3125065; 3128742; 3164911; 3133874; 3186513; 3121796; 3135701; 3204698; 3111754; 3155037; 3108469; 3205994; 3160110; 3080066; 3154645; 3136150; 3115795; 3163641; 3143086; 3124887; 3104985; 3089866; 3214718; 3103273; 3153513; 3121858; 3148234; 3125104; 3080303; 3078976; 3092539; 3124863; 3113568; 3029086; 3126023; 3141104; 3123335; 3099859; 3096201; 3170466; 3182933; 3114450; 3134869; 3133674; 3153883; 3141009; 3110711; 3150428; 3197930; 3092793; 3163798; 3070735; 3115104; 3120768; 3126375; 3133526; 3154884; 3080747; 3170201; 3053884; 3146345; 3130860; 3132267; 3137994; 3089639; 3123688; 3108930; 3182615; 3098533; 3133905; 3149742; 3108424; 3079634; 3117499; 3164724; 3145038; 3148379; 3149941; 3201752; 3115105; 3175844; 3174211; 3089078; 3097036; 3159467; 3152025; 3158918; 3134227; 3070965; 3105017; 3128962; 3112379; 3164986; 3144085; 3178248; 3144943; 3166651; 3177221; 3159415; 3145231; 3132880; 3092129; 3171906; 3120788; 3168589; 3145809; 3137257; 3168293; 3158108; 3176243; 3173447; 3169214; 3147202; 3183996; 3159270; 3162549; 3111456; 3136850; 3100111; 3131739; 3130760; 3147523; 3148004; 3178028; 3139971; 3278543; 3237174; 3183789; 3076654; 3066519; 3167353; 3208538; 3111476; 3164805; 3159060; 3190039; 3171071; 3117647; 3193388; 3091208; 3103903; 3203732; 3160956; 3115679; 3093212; 3199528; 3122488; 3176438; 3141596; 3090369; 3105300; 3145979; 3123634; 3166110; 3138030; 3190413; 3124333; 3169112; 3151126; 3190498; 3134998; 3066845; 3154822; 3105712; 3036523; 3166951; 3146102; 3166395; 3139852; 3191965; 3115530; 3147121; 3171924; 3175665; 3162772; 3134760; 3170111; 3055314; 3097115; 3194184; 3138287; 3380268; 3373058; 3348154; 3278872; 3076248; 3120082; 3166129; 3155112; 3087695; 3192580; 3104160; 3137748; 3129794; 3131949; 3138533; 3050926; 3049651; 3171294; 3153901; 3139619; 3122327; 3140600; 3176400; 3146577; 3145460; 3110831; 3033343; 3052949; 3100657; 3131431; 3139183; 3109373; 3101477; 3053540; 3163405; 3164253; 3153381; 3124166; 3177669; 3131596; 3172796; 3125534; 3135516; 3188649; 3110871; 3144215; 3119249; 3170375; 3245695; 3123895; 3126488; 3154260; 3134426; 3124064; 3175318; 3205387; 3142042; 3250831; 3167829; 3152248; 3144350; 3162817; 3164588; 3146396; 3194628; 3173301; 3178040; 3161654; 3182538; 3203557; 3155056; 3112994; 3152437; 3115446; 3128019; 3126598; 3024862; 3088171; 3119345; 3073328; 3182333; 3149815; 3375170; 3156496; 3342823; 3371021; 3111070; 3199989; 3226837; 3260870; 3408327; 3375867; 3342974; 3169911; 3128940; 3310481; 3163683; 3179218; 3394055; 3406445; 3147037; 3154960; 3067788; 3178775; 3610532; 3136291; 3102802; 3121529; 3158166; 3117849; 3086773; 3155315; 3268207; 3224798; 3354633; 3364440; 3142206; 549212; 476627; 680853; 26057; 6208; 508; 7763496; 6528142; 851504; 68393; 1557433; 31655; 1836; 596; 23511; 1388; 468; 830; 184; 124; 491357; 3278; 1284; 196; 615809; 8617239; 5827; 2009; 48160; 828; 91523; 36870; 41605; 41458; 32366; 39406; 73740; 51295; 40093; 9122; 2615; 380; 180; 76359; 224; 1812; 148
Version 1.0
Discipline Humanities