ADC ArcheoProjecten heeft een Archeologische Opgraving en een Archeologische Begeleiding (conform protocol Opgraven) uitgevoerd voor het plangebied Dorpsstraat/Reghthuysplein. In het plangebied zullen woningen worden gebouwd en zal een bestaande plezierjachthaven worden uitgebreid. Een in 2008 in het kader van deze ontwikkeling uitgevoerd bureau- en karterend booronderzoek1 gaf evenwel aan dat op deze locatie bewoningsresten uit de periode vanaf de 17e eeuw verwacht konden worden. Tijdens het naar aanleiding daarvan in 2010 uitgevoerde proefsleuvenonderzoek2 zijn inderdaad op diverse locaties, op en rondom het Reghthuysplein, funderingsresten van bebouwing aangetroffen daterend uit de Nieuwe tijd (zie voor periodisering tabel 1). De voorgenomen bouwplannen zouden deze behoudenswaardige archeologische resten vernietigen. Door het bevoegd gezag is daarom besloten dat deze waarden ex-situ behouden diende te worden middels een opgraving en een begeleiding.Dit onderzoek is vervolgens in 2012 door ADC ArcheoProjecten uitgevoerd.Conform de verwachting zijn tijdens de opgraving bewoningsresten aangetroffen in de vorm van twee fragmenten muurwerk die in de 17e en 18e eeuw gedateerd kunnen worden. Beide muurwerkfragmenten maken deel uit van grotere structuren, waarvan de resterende delen mogelijk nog onder de huidige Dorpsstraat en het Reghthuysplein liggen.Tevens is een deel van een mogelijke grenssloot aangetroffen. De slootkant was verstevigd met een houtenconstructie, die op basis van het aangetroffen vondstmateriaal gedateerd wordt in de 16e eeuw. In de opvulling van de sloot is op een hoger niveau een reeks rechthoekige kuilen aangetroffen. Deze zijn geïnterpreteerd als vermoedelijke plantbedden en bevatte vondstmateriaal uit de periode van de 17e tot eerste helft van de 18e eeuw. Deze herinrichting van het terrein sluit aan op een in de historische bronnen vermelde verschuiving van grondeigenaar.Tijdens de archeologische begeleiding zijn vervolgens de funderingen van enkele woningen aangetroffen. De locatie daarvan sluit deels aan op de resultaten van het vooronderzoek en dateren uit de 17e en 18e eeuw.

Nieuwkoop, Dorpsstraat (Gemeente Nieuwkoop)