In opdracht van de gemeente Terneuzen heeft Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed in oktober 2018 een Archeologisch Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek uitgevoerd binnen een plangebied in het centrum van Sas van Gent, gemeente Terneuzen. Het plangebied heeft een totale oppervlakte van circa 3280 m2. Aanleiding tot het voorliggend onderzoek is het voornemen om binnen het plangebied dat gelegen is ter plaatse van het Keizer Karelplein en de Stevensstraat de bestaande rioleringen te vervangen. Dit betreft de aanleg van een nieuw gemengd riool in het volledige traject van de Stevensstraat en het Keizer Karelplein (voor zover binnen het plangebied gelegen) en een nieuw HWA-riool in het traject van het Keizer Karelplein en het noordwesten van de Stevensstraat. De riolering komt op het Keizer Karelplein in een rioolsleuf met een diepte van circa 3 m -mv en een breedte van bovenaan circa 5,5 m en onderaan 1 m. In de Stevensstraat betreft dit een rioolsleuf met een diepte van circa 1,5 m -mv, een breedte van bovenaan 2,4 m en onderin 1 m. Gelijklopend zal ook het wegdek vernieuwd worden. De nieuwe wegverharding zal een totale dikte hebben van circa 0,84 m. Voor de te vernieuwen stoep wordt een zandbed van 0,3 m voorzien met daarop tegels en/of klinkers.Het plangebied is binnen bestemmingsplan Sas van Gent (2012) gesitueerd in een zone met enkelbestemming Verkeer. Mogelijke archeologische waarden worden planologisch beschermd door een dubbelbestemming waarde archeologie A. Binnen het gebied met waarde archeologie A geldt een verbod op het uitvoeren van (graaf)werkzaamheden die groter zijn dan 100 vierkante meter én dieper reiken dan 0,50 m -mv. Op de Vrijstellingenkaart Gemeente Terneuzen 2017 is de vrijstellingsgrens ter plaatse van de bestaande rioleringen naar onder bijgesteld, deze is hier nu 1,5 m -mv. Omdat met de geplande ingrepen de ondergrens uit het geldende bestemmingsplan, alsook de Vrijstellingenkaart Gemeente Terneuzen 2017, overschreden worden, dient in het kader van de noodzakelijke omgevingsvergunning een Archeologisch Bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek door middel van boringen te worden voorgelegd.Het in het bureauonderzoek opgestelde verwachtingsmodel is nadien middels een Inventariserend Veldonderzoek met 9 verkennende boringen getoetst. De maximale diepte van de boringen bedroeg 4 m –mv en 1,26 m -NAP. Er is geboord met een Edelmanboor met een diameter van 7 cm en verder verdiept met een gutsboor met een diameter van 3 cm. Uit het veldonderzoek is gebleken dat het profiel binnen het plangebied in alle boringen vanaf de onderzijde van de bestaande wegverharding (vanaf een diepte tussen 0,4 en 0,65 m -mv) uit ophooglagen en grachtsedimenten bestaat. Hierin kon ter plaatse van boring nr. 1 onderin het pakket een grachtsediment uit de 17e-eeuwse buitengracht herkend worden en in boringen nr.5 en 6 de secundaire vulling van het spuikanaal (Molenwater/Hospitaalwater). Deze laatste twee profielen zijn telkens gestuit op een ondoordringbare laag van enerzijds puin of muurwerk en anderzijds hout (en mosselschelpen) waarvan onbekend is of dit in-situ niveaus betreft dan wel onderdelen van de demping van het spuikanaal. Dit op een diepte van respectievelijk 0,68 m -NAP en 0,59 m -NAP (3,25 m -mv en 3,15 m -mv). Boring nr. 9 is dan weer gestuit op een relatief ondiep gelegen ondoordringbare puinlaag, dit op een diepte van 2,9 m +NAP (0,75 m -mv). De in de overige boringen aangetroffen ophooglagen konden niet aan een specifieke gebeurtenis of fase toegeschreven worden, wel kon onderin de profielen van boringen nr. 3, 4 en 7 een aanplempingslaag vastgesteld worden die mogelijk terug te brengen is tot de eerste ophoog- en inrichtingsfasen in het gebied.Enkel in boringen nr. 1, 2, 7 en 8 kon de onderzijde van de antropogene pakketten en/of sedimenten bereikt worden. Deze rustten hier steeds op afzettingen van het Laagpakket van Wierden (Formatie van Boxtel, dekzand). Dit pakket werd slechts in boring nr. 8 vrij intact aangetroffen en bevatte hier nog een B-horizont, dit vanaf een diepte van (1,28 m +NAP (1,95 m -mv). In de overige boringen is de bovenzijde van het Laagpakket van Wierden verstoord tot een diepte tussen 2,38 m +NAP en 0,66 m -NAP (1,7 en 3,4 m -mv). Afzettingen van het Laagpakket van Singraven (Formatie van Boxtel) en de Formatie van Koewacht werden tijdens het onderzoek niet aangetroffen, deze bevinden zich naar verwachting beneden de maximale boordiepte.Het uitgevoerde onderzoek heeft uitgewezen dat binnen het onderzoeksgebied een hoge verwachting geldt voor vindplaatsen uit de Nieuwe Tijd vanaf de onderzijde van de bestaande bestrating (0,4 tot 0,65 m -mv). Verder geldt er geen verwachting voor resten uit de Late Middeleeuwen en daar waar het Laagpakket van Wierden (Formatie van Boxtel) intact bewaard is gebleven een middelhoge verwachting voor het Finaal-Paleolithicum tot Vroege Middeleeuwen. Er geldt tevens een middelhoge verwachting voor resten uit het Midden-Paleolithicum op het niveau van de Formatie van Koewacht en middelhoge en hoge verwachting voor resten uit het Laat-Paleolithicum in en bovenin het Laagpakket van Singraven (Formatie van Boxtel, deze twee niveaus zijn echter door hun grote diepteligging niet vastgesteld.