Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) heeft ten noorden van Leek een nieuw asielzoekerscentrum gepland, AZC Leek. In dit gebied, de Traan genaamd, liggen een grote zandrug en de Binksloot. Op en rondom dit terrein zijn eerder prehistorische vondsten gedaan.In 2000 is het begin van de bouw archeologisch begeleid. Hierbij zijn veel archeologische sporen en vondsten aangetroffen. Onder andere haardkuilen uit het Mesolithicum en sporen uit de Middeleeuwen. Ook is veel, waaronder bewerkt, vuursteen aangetroffen. Vanwege deze resultaten is besloten tot het uitvoeren van een aanvullend archeologisch onderzoek. Dit werd uitgevoerd van 4 t/m 22 september 2000 door Archaeological Research & Consultancy (ARC) uit Groningen.ConclusieHet is duidelijk dat de sporen van menselijke activiteit uit het Mesolithicum, Laat-Neolithicum en de Vroege Bronstijd, die op De Traan zijn aangetroffen, tevens op het terrein van AZC Leek te vinden. Daarnaast zijn er middeleeuwse sporen op het terrein gevonden.In de werkputten zijn 45 haardkuilen aangetroffen, samen met de haardkuilen uit de wegcunetten komt de eindsom op 60. De haardkuilen lijken mesolithisch maar het kan niet met zekerheid worden gezegd dat de kuilen uit het Mesolithicum dateren. Voor een definitieve datering zou het houtskool C-14 gedateerd moeten worden.In proefsleuf 8 werd een grafkuil uit het Laat-Neolithicum aangetroffen. De grafinventaris is bijzonder.Een laat-middeleeuwse palenrij die al eerder is aangetroffen is tijdens dit onderzoek weer teruggevonden. De functie van de palenrij is niet duidelijk.In werkput 27 is een concentratie van vuursteen en aardewerk aangetroffen.De voornaamste conclusie van het AAO is dat zich aan de westkant van het terrein belangrijke laat-neolithische sporen bevinden. Het graf kan duiden op een grafveld en van de vuursteen- en aardewerkconcentratie kunnen er meer zijn. Vanwege deze resultaten is een vervolgonderzoek op de terreinen ten westen en ten oosten zeer wenselijk.

Date: 2000