In opdracht van Waterschap Limburg heeft EARTH Integrated Archaeology in november en december 2022 een archeologisch onderzoek uitgevoerd aan twee tracés van de Eckeltsebeek in Bergen, gemeente Bergen. De concrete aanleiding voor het onderzoek is de herprofilering van de Eckeltsebeek. Uit voorgaand onderzoek is gebleken dat het plangebied archeologische resten kan bevatten uit de late Prehistorie t/m de Nieuwe tijd. Het plangebied ligt volgens de gemeentelijke archeologische beleidskaart van de Gemeente Bergen (2012) in een twee beleidscategorieën, nl. categorie 4 en categorie 5. De eerste categorie (4) betreft gebieden met een hoge archeologische verwachting. Hier is onderzoek verplicht bij bodemingrepen dieper dan 40 cm met een verstoringsoppervlakte groter dan 250 m2. De tweede categorie (5) betreft gebieden met een middelhoge archeologische verwachting, naoorlogse woonwijken, en industrieterreinen met een hoge verwachting. Deze zones zijn onderzoeksplichtig bij een verstoringsdiepte dieper dan 40 cm met een verstoringsoppervlakte van meer dan 2500 m2. Om de te verwachte archeologische resten in het plangebied conform de richtlijnen van de Nederlandse archeologie te documenteren en te behouden (in situ of ex situ) is er door het Bevoegd Gezag (BG) besloten om een archeologische begeleiding te laten uitvoeren ten tijde van de civieltechnische werkzaamheden.Het landschappelijke onderzoek heeft aangetoond dat de er in de ondergrond verschillende oude lopen en aftakkingen van de Eckeltsebeek aanwezig zijn. Eén van deze beekvullingen kan op basis van het aanwezige aardewerk gedateerd worden in de 19de of 20ste eeuw. Het grootste deel van de vondsten betreft metaalvondsten uit de Tweede Wereldoorlog. Het gaat met name om Britse ontstekingsmechanismes, patroonhulzen, en granaatonderdelen die zijn afgevuurd van een locatie buiten het plangebied. Hoogstwaarschijnlijk zijn deze het restant van de gevechten in de winter van 1944-1945, waarbij kasteel Bleijenbeek is verwoest. De meest opmerkelijke vondst is die van twee massieve aangepunte eikenhouten palen uit de 15de of 16de eeuw (14C-datering: 1447 – 1523 AD en 1453 – 1525 AD). Deze palen zijn aangetroffen in de (fossiele) bedding van Eckeltsebeek en dienden waarschijnlijk als fundering voor een tot nu toe onbekende watermolen. Eerder onderzoek, circa 2 km ten westen van de huidige locatie, heeft gelijkaardige resten aangetroffen van een watermolen uit de 14de of 15de eeuw. Naast de massieve palen zijn er verschillende kleinere weidepalen aangetroffen in lineair verband. Een van deze palen is via 14C geplaatst in de 18e of 19e eeuw. De locatie van deze palen(rij) komt sterk overeen met de historische loop van de gekanaliseerde Eckeltsebeek. Hierdoor is het waarschijnlijk dat deze palen diende oeverbeschoeiing.
