ADC ArcheoProjecten heeft een proefsleuvenonderzoek (IVO-P) en een Archeologische Begeleiding conform protocol Opgraven uitgevoerd op de locatie van de geplande nieuwbouw aan het Sint Servaasbolwerk in Maastricht.Uit vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied vanaf ongeveer de 14e eeuw ter hoogte van stadsverdedingswerken heeft gelegen. Delen van de tweede middeleeuwse stadmuur zouden in of aan de rand van het plangebied liggen en de vestingwerken uit de periode 16e-19e eeuw kruisen de locatie.Een grote verrassing was de aanwezigheid van sporen van de lineair bandkeramische cultuur (ca. 5100/5000 v. Chr.). Het zijn enkele kuilen die vermoedelijk aan de rand van een nederzetting lagen die zich verder in zuidoostelijke richting uitstrekt. Eén langgerekte kuil bevatte veel vondstmateriaal waaronder aardewerk, vuursteen en natuursteen. Deze vondsten wijzen op nederzettingsafval.Tussen het vondstmateriaal bevindt zich één bronstijdscherf. Deze is verder niet te koppelen aan een bewoningsfase op het terrein en de scherf moet daarom van elders afkomstig zijn.Dat het gebied al in gebruik was voordat de tweede uitleg van de middeleeuwse stadsmuur werd gerealiseerd, blijkt uit de aanwezigheid van kuilen en greppels uit de periode vanaf de late 11e tot ver in de 13e eeuw. Op basis van elkaar oversnijdende greppels kunnen we concluderen dat sprake is van meerdere gebruiks- of bewoningsfasen. De sporen horen mogelijk bij een erf en gezien de aanwezigheid van het greppelsysteem en de ‘gracht’ gaat het wellicht om een adellijk hof.De laatmiddeleeuwse sporen worden afgedekt door een (akker)laag met een datering in de (vroege) 14e eeuw. De funderingen van de tweede middeleeuwse stadsmuur zijn aangelegd in deze laag in vermoedelijk de 15e eeuw. Van deze muur zijn alleen de poeren van de spaarbogen bewaard gebleven. Direct ten westen van deze poeren bevonden zich funderingen van mergelblokken en baksteen die dateren van enkele eeuwen later. Vermoedelijk gaat het om herstelwerkzaamheden van de stadsmuur na oorlogsvoering (1673?) of de buskruitramp uit 1761.Door de hoge ligging van de westzijde van Maastricht lag hier langs de stadsmuur een droge gracht. Het water van de Maas en de Jeker voedde de grachten langs de stadsmuren elders in de stad. Om het grachtensysteem van de Lage Fronten aan de noordzijde van Maastricht van water te voorzien is in 1676 een ondergronds kanaal met een bakstenen bekleding onder de bestaande droge gracht aangelegd. Dit is het Jekerkanaal dat tussen de Tongersepoort en de Lindenkruispoort op een diepte van 6 tot 9 m onder maaiveld ligt en dus ook het onderzoeksgebied doorkruist. Vanaf 1867 zijn grote delen van de stadsmuur en de vestingwerken geslecht.Tegelijkertijd is toen de gracht gedempt. Ten behoeve van de toekomstige bouw moest deze gracht worden uitgegraven tot ca. 6 m onder maaiveld waarbij de kans bestond het Jekerkanaal aan te treffen. Tijdens de archeologische begeleiding van het uitgraven van de gracht is het Jekerkanaal niet aangetroffen.

Een proefsleuvenonderzoek en een archeologische begeleiding

Date Submitted: 2015-09-01