Econsultancy heeft een opgraving, variant archeologische begeleiding, en een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd in het kader van de herinrichting van de openbare ruimte aan de Dorpstraat te Sint Geertruid in de gemeente Eijsden-Margraten. De herinrichtingswerkzaamheden zullen bestaan uit een bodemsanering, en de aanleg van een riolering, infiltratiekratten en boomgaten. Het plangebied valt binnen het bestemmingsplan Sint-Geertruid, gemeente Eijsden-Margraten (vastgesteld 5 februari 2013; onherroepelijk). Volgens dit bestemmingsplan heeft het plangebied een dubbelbestemming Waarde - Archeologie. Volgens de bijbehorende planregels is archeologisch onderzoek noodzakelijk bij bodemingrepen groter dan 100 m2 en dieper dan 40 centimeter beneden het maaiveld. Als gevolg is archeologisch onderzoek noodzakelijk om te bepalen of archeologische waarden wel of niet aanwezig zijn in de ondergrond ter plekke van het plangebied, die door de voorgenomen bodemingrepen kunnen worden aangetast/verloren kunnen gaan.Gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel Op basis van het eerder uitgevoerde archeologisch bureauonderzoek is een gespecificeerde verwachting opgesteld. Volgens deze verwachting bestaat er een grote kans op het aantreffen van archeologische waarden uit het (Laat-)Paleolithicum tot en met de Nieuwe tijd.Gevolgde onderzoeksmethode Tijdens het veldwerk was er geen reden om van de onderzoeksmethodiek af te wijken zoals beschreven in het Programma van Eisen. In eerste instantie zijn de ontgravingen in het kader van de sanering archeologisch begeleid. Hierbij is een zone van circa 975 m2 onderzocht. Vervolgens zijn binnen de saneringszone vijf proefsleuven van circa 5 bij 1,8 meter aangelegd tot in de top van de Bt-horizont. Deze proefsleuven waren gepositioneerd op de locatie van de aan te leggen riolering, infiltratiekratten en boomgaten binnen de saneringszone. In het noordelijke deel en ten noorden van de saneringszone zijn zes kijkgaten van 1 bij 1 meter tot 1 meter beneden het maaiveld aangelegd ter plekke van geplande boomgaten. In totaal hadden de proefsleuven en kijkgaten een oppervlakte van circa 51 m2.Resultaten veldonderzoek Tijdens de archeologische begeleiding van de bodemsanering en het proefsleuvenonderzoek is een bodemopbouw aangetroffen van een bouwvoor, op colluvium, op lössafzettingen met een Bt-horizont op een C-horizont. De C-horizont is in één dieper aangelegde proefsleuf waargenomen. Binnen het colluviumdek zijn enkele losse aardewerkfragmenten aangetroffen, dateerbaar in de Late-Middeleeuwen tot en met de Midden-Nieuwe tijd. Het uiterlijk van het aardewerk was sterk verweerd, hetgeen op herhaaldelijke, secundaire verplaatsing van het vondstmateriaal wijst.Daarnaast is één spoor aangetroffen in de top van het colluvium tot in de Bt-horizont met vondstmateriaal uit de Tweede Wereldoorlog. Dit spoor is als een afvalkuil geïnterpreteerd, en bevatte onder andere lege patroonhulzen (M1 Garand geweer), patroonclips, glazen flessen, pannen, een emmer, een emaillen handvat (mok), een fragment van een landkaart (papier) met plaatsnamen in de Duitse Eifel (onder andere Kall en Sötenich) en een naamplaatje met Engelse tekst (onderdeel generator). Dit spoor kan gerelateerd worden aan Amerikaanse troepen. Historisch is bekend dat het 117e regiment infanterie van de Old Hickory divisie op 13 september 1944 Sint Geertruid heeft ingenomen. Navraag bij BeoBOM heeft uitgewezen dat in 1944 het gebied van Sint Geertruid voornamelijk is gebruikt voor goederen en inkwartiering van Amerikaanse soldaten. Direct aan de oostzijde van Sint Geertruid was tevens een groot Amerikaans oefenterrein aanwezig.Selectieadvies Volgens de waardering op KNA, versie 4.1. (d.d. 24 mei 2018), voorgeschreven wijze krijgt de vindplaats uit de Tweede Wereldoorlog een middelhoge waardering en is niet behoudenswaardig. Het selectieadvies is daarom dan ook om het plangebied vrij te geven voor de geplande ontwikkelingen in het kader van de herinrichting van de openbare ruimte aan de Dorpstraat te Sint Geertruid en is vervolgonderzoek niet noodzakelijk.