In opdracht van Gemeente Sittard-Geleen heeft RAAP in het najaar van 2013 en voorjaar van 2014 twee archeologische begeleidingen uitgevoerd in het plangebied Holtum Noord III. Hoewel hier door middel van archeo-vriendelijk bouwen het verstoren van archeologische vindplaatsen zoveel mogelijk ontzien werd, dienden op twee locaties toch diepergaande graafwerkzaamheden plaats te vinden die eventuele archeologische waarden konden verstoren. Besloten werd eventuele archeologische resten op deze locaties ex-situ veilig te stellen worden door middel van een archeologische begeleiding.Er zijn vuurstenen artefacten aangetroffen uit het Neolithicum t/m de Bronstijd. Een welkome aanvulling op dit lithisch bestand is de vondst van aardewerk dat in het Vroeg Neolithicum gedateerd kan worden. Sporen uit de Vroege- en Late Bronstijd zijn vooralsnog geïnterpreteerd als off-site fenomenen. Door de sterke verbruining en de ondiepe graafwerkzaamheden op de westelijke onderzoekslocatie wordt evenwel niet uitgesloten dat sporen van structuren alsnog aanwezig zijn. De belangrijkste resultaten vormen echter twee clusters laat Romeinse/vroegmiddeleeuwse sporen aan de oostzijde van een restgeul. De sporen en het vondstmateriaal uit deze clusters vertonen zeer grote overeenkomsten met de reeds bekende iets meer westelijkgelegen nederzetting. Hoewel het huidig onderzoek relatief beperkt in oppervlakte was, geeft het een beter beeld over de verspreiding van de bewoning in deze periode. De westelijke bekendenederzetting en de nieuwe vindplaats werden immers gescheiden door een ruim 200 meter brede, moerassige restgeul waarin ook de Geleenbeek stroomt. De aangetroffen spolia waaronder fragmenten van bewerkte natuurstenen en een hypocaustumtegel zijn een indicatie dat in de omgeving een belangrijk Romeins bouwwerk aanwezig was, waarschijnlijk een villa.Nadat de laat-Romeinse - vroegmiddeleeuwse nederzetting ergens in de 5e eeuw verdwijnt, blijkt het gebied niet of niet lang verlaten. In de westelijke onderzoekslocatie zijn namelijk twee kuilen uit de 6e eeuw (de Merovingische periode) aangetroffen. Hoewel ze net als de overige sporen in het onderzoeksgebied in verband lijken te staan met off-site fenomenen, geven ze een ruimer inzicht in de bewoningsgeschiedenis van de laat-Romeinse Tijd naar de Vroege Middeleeuwen.Een precieze locatie van de Merovingische bewoning is echter onbekend.Vroegmiddeleeuwse bewoningsporen van na de 6e eeuw zijn in het gebied niet meer aangetroffen. Toch duiden Karolingische scherven erop dat het gebied –mogelijk extensief- in gebruik bleef.De 10e t/m 13e eeuw vormden in heel Europa een periode van economische expansie. De bevolkingsgroei en agrarische hoogconjunctuur leidden overal tot ontginningen. Ook in Holtum Noord blijkt een enorme activiteit vanaf de 11e of vroege 12e eeuw. In de restgeul zijn 12e eeuwse greppels aangetroffen die vermoedelijk gegraven werden om deze moerassige zone als beemd geschikt te maken. In deze periode mag ook de vorming van het buurtschap Gebroek geplaatst worden. Het laatste huis van dit buurtschap werd in 2006 afgebroken. Twee bakstenen stiepen kunnen nog met Gebroek in verband gebracht worden.