Archeologisch onderzoek Herinrichting Oostelijke Waalkade – gemeente Nijmegen Een opgraving, variant archeologische begeleiding. Archeologische Berichten Nijmegen - Briefrapport 277

In opdracht van gemeente Nijmegen heeft Bureau Leefomgevingskwaliteit, Archeologie van de gemeente Nijmegen (BLAN) in november 2018 en februari 2019 op een drietal dagen een opgraving (variant archeologische begeleiding (AB) uitgevoerd op de Waalkade te Nijmegen. De aanleiding voor het onderzoek vormde de geplande ontwikkeling van het plangebied waarbij het oostelijk deel van de Waalkade zou worden heringericht. De archeologische verwachting van het onderzoek is uitvoerig beschreven en met veel kaartmateriaal geïllustreerd in de vooraf opgestelde bureaurapportage. Hierin is de archeologische bewoningsgeschiedenis en de historische ontwikkeling op de oostelijke Waalkade vanaf de Romeinse tijd tot in de recente tijd verwoord. Deze informatie is vervolgens verwerkt in het Programma van Eisen ten behoeve van onderhavig onderzoek. De archeologische vindplaats die met het onderzoek is aangetoond betreft de verbreding- en ophogingsfase van de oostelijke Waalkade, die na de aanname van de Vestingwet in 1874 werd uitgevoerd. De ophoging- en verbredingsfase moet op grond van het aangetroffen muntmateriaal tussen 1878-1885 zijn uitgevoerd en mogelijk al in 1883 voor een belangrijk deel zijn voltooid. In 1883 werd namelijk door gemeente-architect J. J. Weve en de hoofdopzichter voor de uitleg, W. C. A. Hofkamp een ontwerp gemaakt voor de watervrijmaking van de benedenstad. Hun bedoeling was om de Waalkade vanaf het veer oostwaarts op het peil van 14 m boven A.P. te brengen met een lage weg langs de huizen. Dit plan werd na een raadsvergadering te radicaal bevonden en is niet tot uitvoer gebracht. Wel kan op de gemaakte ontwerptekening uit 1883 worden afgeleid dat men van plan was om nieuwe bestrating op de strekdam, die dan al blijkbaar bestaat. Op de topografische plattegrond van 1897 is te zien dat de oostelijke Waalkade flink verbreed is en dat er een wat krom lopende strekdam is aangelegd. Hier lagen het gemeentelijk bad- en zweminrichting en havenfaciliteiten met kades en loswallen. Op een prentbriefkaart rond 1903 is de oostelijke Waalkade met bestrating en beplanting te zien. Vóór 1924 moet de oostelijke kade zijn heringericht en wordt de kade en strekdam meer rechtgetrokken en wordt een lage loswal langs de haven aangelegd. Deze situatie blijft tot aan de Tweede Wereldoorlog bestaan. Hierna vinden de in het bureauonderzoek beschreven verdere ontwikkelingen op de oostelijke Waalkade plaats.

De bovenzijde van de laat-19e-eeuwse vindplaats lag in werkput 1 op 11 m +NAP. In alle andere werkputten lag het niveau op ca. 10,60 m + NAP en 11,5 m +NAP. Het verschil in hoogte kan verklaard worden door het af- en oplopende talud van de Waalkade.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xg8-uxtt
PID https://nbn-resolving.org/urn:nbn:nl:ui:13-xf-lv4f
Metadata Access https://easy.dans.knaw.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=oai:easy.dans.knaw.nl:easy-dataset:122522
Provenance
Creator de Roode, F.
Publisher gemeente Nijmegen
Contributor gemeente Nijmegen
Publication Year 2021
Rights info:eu-repo/semantics/openAccess; License: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Representation
Language Dutch; Flemish
Resource Type Dataset
Format application/pdf; image/jpeg; Mapinfo; Acrobat PDF; Microsoft Office
Discipline Ancient Cultures; Archaeology; Humanities
Spatial Coverage (5.867 LON, 51.849 LAT); Waalkade; Nijmegen; Gelderland