In opdracht van de gemeente Tiel heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau een archeologisch vooronderzoek in de vorm van proefsleuven uitgevoerd in het plangebied Waterberging te Tiel. Het onderzoek is uitgevoerd in drie deelgebieden: Linge Oost, Linge West en Industrieweg. Verspreid over de verschillende deelgebieden zijn in totaal 27 werkputten aangelegd. Over het algemeen zijn in de werkputten twee opgravingsvlakken aangelegd. In totaal is er tijdens het onderzoek een oppervlakte van 3.245 m² onderzocht.
Binnen de deelgebieden Linge Oost en Linge West is een goed bewaarde vindplaats uit de Prehistorie aangetroffen. Van deze vindplaats zijn verspreid over vrijwel alle proefsleuven vondsten en/of sporen aangetroffen. De vondsten bestaan uit fragmenten handgevormd aardewerk en vuursteen. Vooral de kleine afslagen duiden erop dat er vuursteenbewerking heeft plaatsgevonden. De sporen, bestaande uit paalsporen, kuilen en greppels, zijn aangetroffen in verschillende, stratigrafisch van elkaar gescheiden niveaus.
Er zijn dertien stratigrafisch verschillende, relevante vondstlagen en ingravingsniveaus herkend. Uit de 14C-datering van houtskoolmonsters uit verschillende lagen blijkt dat er vanaf het Midden Neolithicum t/m de Vroege Bronstijd met enige regelmaat menselijke activiteiten in deze deelgebieden hebben plaatsgevonden. Lagen met houtskool uit de Vroege Bronstijd en met houtskool uit het Midden Neolithicum worden van elkaar gescheiden door een ruim 100 cm dik pakket sediment. Het gebied is dus zeker niet continu bewoond geweest, maar vermoedelijk slechts gedurende korte perioden.
Hoger gelegen sporen en vondsten duiden erop dat de deelgebieden ook in latere perioden in gebruik zijn geweest, waarschijnlijk in de Romeinse tijd. Uit de periode na de Romeinse tijd zijn uitsluitend greppels en een enkele losse paalkuil gevonden, wat erop wijst dat het gebied in die periode slechts extensief gebruikt werd.
Op basis van de uitgevoerde waardering is er binnen de deelgebieden Linge Oost en Linge West sprake van een behoudenswaardige vindplaats. Met name de combinatie van goed geconserveerd vondstmateriaal en goed bewaarde nederzettingssporen maken het tot een zeldzame vindplaats, waarvan er slechts enkele bekend zijn in de Betuwe. Er wordt dan ook geadviseerd om beide deelgebieden inclusief het onbebouwde gedeelte van het tussengelegen AMK-terrein aan te wijzen als beschermd archeologisch monument, zodat de archeologische resten voor de toekomst bewaard kunnen blijven.
In het deelgebied Industrieweg is eveneens een vindplaats aangetroffen. Deze vindplaats betreft vermoedelijk de randzone van een nederzetting uit de Romeinse tijd, die ten noorden van het deelgebied is gelegen. Daarnaast is er sprake van een vondstlaag uit vermoedelijk de Vroege IJzertijd. Sporen van beide vindplaatsen zijn uitsluitend in het noordoostelijke deel van het deelgebied waargenomen. Dit is tevens het gedeelte van het deelgebied dat deel uitmaakt van een AMK-terrein
(terrein van hoge archeologische waarde). De vindplaats is niet als behoudenswaardig aangemerkt. Wel kunnen sporen en vondsten belangrijke informatie opleveren over het AMK-terrein. Er wordt dan ook geadviseerd om binnen dit gedeelte van het plangebied de geplande graafwerkzaamheden archeologisch te laten begeleiden.
Aangezien in het overige deel van deelgebied Industriegebied geen relevante archeologische resten zijn aangetroffen, adviseren wij om dit gedeelte van het plangebied zonder verder onderzoek vrij te geven.
