In opdracht van Saey Aanhangwagens B.V. heeft Artefact! Advies en Onderzoek in Erfgoed in december 2013 – januari 2014 een Archeologisch Bureauonderzoek met schadevaststelling aan een AMK‐terrein uitgevoerd binnen het plangebied Kasteelstraat 22 te Philippine (gemeente Terneuzen).
Het plangebied ligt direct ten noorden van de Kasteelstraat die als oost‐west georiënteerde verbindingsas door het stadscentrum van Philippine loopt en het maakt deel uit van een terrein van hoge archeologische waarde, zijnde de historische kern van Philippine (AMK monumentnr. 13.501). De aanleiding tot het onderzoek is het voornemen van de opdrachtgever om de bestaande bedrijfsruimte uit te breiden en op het achterliggende terrein verharding aan te brengen en tegen het hoofdgebouw een aanpalend magazijn te bouwen. Direct ten noorden van de bestaande bebouwing werd een bodemsanering door afdekking uitgevoerd waarna dit lagergelegen deel van het terrein opgehoogd werd. Het meest noordelijke deel van het plangebied werd genivelleerd waarbij de vrijstellingsgrens van verstoringsdiepte in beperkte mate overschreden werd. Bijgevolg werd door de gemeente Terneuzen besloten om na deze graafwerkzaamheden een schadevaststelling aan het AMK‐terrein te laten uitvoeren.
Op basis van de beschikbare aardwetenschappelijke, archeologische en historische gegevens werd in het archeologisch bureauonderzoek een gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel opgesteld. Er kon samengevat gesteld worden dat op basis van geologische informatie binnen het plangebied geulafzettingen van het Laagpakket van Walcheren aanwezig zijn die diepere lagen (oudere afzettingen van het Laagpakket van Walcheren, het Hollandveen Laagpakket) tot in het pleistocene dekzand hebben weggeërodeerd. Op basis van historische gegevens en het AHN kan geconcludeerd worden dat het zuidelijke deel van het plangebied ter plaatse van de voormalige 17de eeuwse vestinggracht gelegen is en in het noordelijke deel van het plangebied mogelijk de resten van een vestingwal aanwezig zijn. Voor het gehele plangebied geldt een hoge verwachting op het aantreffen van archeologische resten uit de Nieuwe tijd.
Door middel van een veldinspectie in het noordelijke deel van het plangebied werd de aanwezigheid van een wallichaam vastgesteld en tot een maximale diepte van 0,50 meter beneden maaiveld gedocumenteerd. Ophooglagen die deel uitmaken van de opbouw van het dijklichaam werden vanaf het maaiveld aangetroffen.
Op basis van de onderzoeksresultaten en de veldinspectie kan de hoge archeologische verwachting op het aantreffen van vindplaatsen uit de Nieuwe tijd binnen het plangebied behouden blijven.
Gezien de hoge verwachting op het aantreffen van archeologische resten uit de Nieuwe tijd vanaf het maaiveld wordt geadviseerd om in het noordelijke deel van het plangebied geen graafwerkzaamheden dieper dan het huidige maaiveld (ca. 1,80 meter +NAP) uit te voeren. Indien toch graafwerkzaamheden zouden plaatsvinden, wordt verder archeologisch onderzoek noodzakelijk geacht om de aanwezigheid, aard en de waarde van eventuele resten verder te bepalen. De aard van het vervolgonderzoek (proefsleuven, archeologische begeleiding) dient door de bevoegde overheid te worden bepaald, wanneer de concrete bouwplannen bekend zijn. Hierbij wordt opgemerkt dat heipalen niet als (grootschalige) verstoring worden aangemerkt.
