Aanleiding tot het hier beschreven archeologisch bureauonderzoek (IVO) zijn de herinrichtingsplannen voor het Passageulegebied. Provincie Zeeland wil in het kader van het POP2-project ‘Passageulelinie, landschappelijke beleving’ op nog nader te bepalen wijze op een tweetal locaties in het landschap de herinnering oproepen aan fortificaties die daar in het verleden gelegen hebben.
Tijdens het bureauonderzoek zijn er geen concrete aanwijzingen gevonden voor een verdedigingswerk ter plaatse van het onderzoeksgebied dat betrekking heeft op batterij De Keizer. Wel geven de loop van een weg en een watergang een mogelijke lunet weer. Op de hoogtekaart is ten oosten van de onderzoekslocatie De Keizer wel een driehoekig hoger gelegen stuk grond te zien. Dit kan echter van natuurlijke oorsprong zijn, ontstaan bij het meanderen van de Passageule. De kaart uit 1782 van Wildschut en Van der Plaat geeft ten noorden van de onderzoekslocatie een bouwwerk weer met de naam ‘Keijzer’. Dit bouwwerk ligt binnendijks. Dit kan veroorzaakt zijn doordat er op de kaart buitendijks geen ruimte was om het bouwwerk weer te geven. Mogelijk gaat het hier om batterij De Keizer.
Omdat voor de onderzoekslocatie De Keizer alleen aanwijzingen zijn gevonden voor een woonhuis en er geen indicaties zijn voor een batterij of ander verdedigingswerk, wordt door ons aanbevolen hier geen verder onderzoek uit te voeren. Iets ten noorden van de onderzoekslocatie is op de kaart uit 1782 van Van der Plaat een rechthoek met de tekst ‘Keijzer’ aangegeven. Het is niet duidelijk of dit de herberg ‘De Keijzer’ of de batterij betreft. Overwogen kan worden om deze locatie aan een geofysisch onderzoek te onderwerpen.
Het historisch kaartmateriaal dat tijdens het bureauonderzoek beschikbaar was, gaf aan dat er op de onderzoekslocatie Schaapstelle een redoute heeft gelegen. Een aanbesteding van de Raad van State uit 1691 voor een stenen redoute op deze plaats maakt aannemelijk dat deze redoute (deels) uit steen is opgetrokken. De veldnaam Oudebult lijkt naar de resten van een geslecht grondwerk te verwijzen, mogelijk de redoute Schaapstelle. De conclusie uit het tijdens het bureauonderzoek beschikbare materiaal was dat er een grote kans was op de buitendijkse resten van de redoute. De kaartgegevens waren echter te onduidelijk om iets te kunnen zeggen over de bouwwijze en uiterlijk van de redoute. Daarom is in eerste instantie aanbevolen om op de onderzoekslocatie Schaapstelle een geofysisch onderzoek uit te voeren. Indien de resultaten van dit geofysisch onderzoek hiertoe aanleiding zouden geven, zou in tweede instantie een aanvullend booronderzoek uitgevoerd worden met als doel de kaartgegevens te controleren en de vorm van het bouwwerk en eventuele grachten te achterhalen.
Het geofysisch onderzoek is uitgevoerd en leverde een aantal locaties op met bodemvreemd materiaal; een controlerend booronderzoek is hierop aanbevolen. Voordat dit booronderzoek zou plaatsvinden, is echter een sterk verbeterde scan van de kaart van Van der Plaat (OSK V89 1782) beschikbaar gekomen. Deze kaart maakt duidelijk dat het zeer aannemelijk is dat de redoute zich binnendijks bevindt, buiten het buitendijkse plangebied.
